جلال آل‌احمد روشنفکر، منتقد، مترجم و نویسندۀ پرکار سبک رئالیسم و همسر سیمین دانشور است. آل‌احمد که نویسندۀ آثاری چون «نفرین زمین»، «مدیر مدرسه»، «زن زیادی»، «غرب زدگی»، «خسی در میقات»، «تات‌نشین‌های بلوک زهرا» است، با نثر برون‌گرای خود توانست نویسندگی فارسی را بسیار ارتقا دهد. تلگرافی، حساس، صریح، صمیمی، عصبی و کوتاه و بریده و بلیغ، خشن، تیزبین و اعتراضی از ویژگی‌هایی است که برای نثر آل‌احمد می‌شمارند. گرچه گرایش آل‌احمد به حزب توده و بعد چرخش به اسلام در آثارش بازتاب دارد، اما در هرحال قلم او همیشه برای برملاسازی نابسامانی‌های جامعه‌اش به کار رفته است. آل احمد در عمر کوتاه 45 سالۀ خود (1302 تا 1348) همواره اندیشه‌هایی تازه و عصیانگر در زمینۀ اجتماعی و مذهبی و سیاسی در نوشته‌هایش (چه مقاله، چه داستان، چه نقد و چه سفرنامه) مطرح کرده است. عده‌ای همین عصیان جلال را علت مرگ ناگهانی‌اش در اسالم می‌دانند. مرگی که شمس آل‌احمد آن را زیر سر ساواک و سیمین دانشور زیر سر سبک زندگی جلال می‌دانست. از سال 1378 تا کنون جایزۀ ادبی جلال از طرف وزارت ارشاد برگزار می‌شود.