مجله میدان آزادی: قسمت پایانی از ستون «چهرهی کارگران در سینما» را برای فیلم «روسری آبی» ساخته «رخشان بنیاعتماد» درنظر گرفتهایم. صفحهی دوازدهم پروندهی «قهرمانان بیداستان» را در همین باره و به قلم خانم دکتر«مینو خانی» بخوانید:
نوبر و کبوتر، شریف و باعزت
پرداخت کاراکترها در یک اثر سینمایی نیازمند شناخت آنها به لحاظ روحی و روانی، شناخت خصلتها و عاداتشان، جهانبینی و حتی جایگاه اجتماعی آنها است تا هر کاراکتر از یک تیپ به شخصیت تبدیل شود، تا رگ و پی داستان خوب جا بیفتد و مخاطب بتواند با آنها نهتنها ارتباط برقرار کند، که هر کدام در گوشهی ذهنش زنده بمانند. برخی از کارگردانها موفق میشوند شخصیت اصلی داستان را درست بشناسند و او را به تصویر بکشند، اما دربارهی بازیگر نقش مکمل کمتر این اتفاق میافتد؛ در حالی که بازیگر نقش مکمل، تکمیلکنندهی نقش بازیگر اصلی است و این دو در تعامل با یکدیگر و در کنار هم روایت داستانی را به تصویر میکشند و ماندگار میشوند. رخشان بنیاعتماد یکی از استثناهاست؛ کارگردانی که نهتنها روایت داستانی و شخصیتهایش با دقت پرداخت میشوند که بر جزئیترین چیزها در اثرش دقت کافی و وافی دارد. مثلاً همین دو شخصیت نوبر و کبوتر در «روسری آبی».
نوبر با بازی فاطمه معتمدآریا، بازیگر نقش اصلی و کبوتر با بازی گلاب آدینه بازیگر نقش مکمل زن در این اثر بهیادماندنی هستند. اما هر دوی این شخصیتها پررنگ و درست پرداخت شدهاند و شاید در نگاه اول نتوان نقش اصلی و مکمل را تشخیص داد. حرکات، رفتارها و تکیهکلامهای هر کدام نشاندهندهی شخصیت مستقل آنهاست، در عین اینکه روایت داستانی آنها را در کنار یکدیگر و در تعامل قرار داده است و این میسر نیست جز شناخت روحی و روانی کاراکترها. رخشان بنیاعتماد برای پرداخت دو بازیگر زن در نقش کارگردان یک کارخانه بهقدری با دقت عمل کرده که انگار روزی آنها را زیسته است، هر دو نقش را. یکی تنها و درمانده از خانوادهی معتاد و زندگی پرمشقت، اما خودباور، عزتمند و محکم که عشق میآید تا او را از پای درآورد؛ دیگری سرکارگری که باید به اوضاع همه سروسامان دهد، دلنگران خودش و بقیه است و در این میان بار عشق را هم به دوش میکشد. او در عین اینکه حرفشنو است، محکم و خودباور است.
نکتهی مهم در پرداخت این شخصیتها این است که رخشان بنیاعتماد، بزرگبانوی سینمای ایران، کارگری را به تصویر کشیده است که عزت دارد، شریف است، خریدنی نیست و بهدستآوردنی نیست، مگر بهشرط مهر و عشق و این شاید همان چیزی است که در نهاد هر انسان در هر شغل و جایگاه اجتماعی وجود داشته باشد؛ شریف و باعزت بودن.