فهرست: جایزه اسکار بهترین انیمیشن در همه‌ دوره‌ها

مجله میدان آزادی: «جایزه اسکار بهترین انیمیشن» (یا: «بهترین پویانمایی») نسبت به سایر جوایز اسکار جایزه جوان‌تری است و عمری 23 ساله دارد. رقابت انیمیشن‌های خیره‌کننده‌ای که هرساله توسط استودیوهای بزرگ و کوچک در غرب و شرق جهان تولید می‌شوند این بخش از جوایز اسکار را به یکی از تماشایی‌ترین بخش‌های این رقابت تبدیل کرده است. در صفحه نهم از «پرونده جایزه فیلم اسکار» درباره تاریخچه این جایزه و فهرست تمام برندگان آن در طول تاریخ اسکار بخوانید:

داستان بهترین انیمیشن‌ها از دید اسکار بسیار پیچیده و جالب است. تاریخچه‌ی جایزه‌ی بهترین انیمیشن از دید اسکار به سال 2001 بر می‌گردد، جایی که «استودیو پیکسار» با 18 بار کاندیداتوری و 11 جایزه، گوی رقابت را از «والت‌دیزنی» با 13 بار نامزدی و 3 جایزه، و «دریم‌ورکس انیمیشن» با 14 بار نامزدی و 2 جایزه ربود. در واقع این جایزه را باید یک جایزه کاملا قرن بیست و یکمی دانست.

اما برای بسیاری این سوال مطرح است که اسکار تا پیش از سال 2001 توجهی به دنیای انیمیشن نداشت؟ انیمیشن‌های شاهکاری نظیر «دیو و دلبر»، «شیرشاه» و «علاءالدین» که تمام کودکان دنیا با آن‌ها خاطره دارند، مورد توجه اسکار نبودند؟ در کمال تعجب پاسخ این سوال خیر نیست! پیش از سال 2001 هم رقابت میان انیمیشن‌ها وجود داشت و اتفاقا رقابت نیز بسیار داغ و هیجان‌انگیز بود، اما نه در بخشی مستقل!

سال 1990 انیمیشن «پری دریایی کوچک» (The Little Mermaid) در سینماها درخشید و توانست برنده‌ی جایزه‌ی بهترین موسیقی متن اورجینال، و بهترین ترانه‌ی اورجینال اسکار برای آهنگ «زیر دریا» (Under the Sea) شود و از آن سال جایزه‌ی بهترین موسیقی متن و بهترین ترانه‌ی اورجینال محلی برای رقابت انیمیشن‌ها شد. آکادمی هم روی انیمیشن‌ها در این بخش حساب ویژه‌ای باز می‌کرد و این بخش را به نوعی به آن‌ها اختصاص داده بود.

البته از سال 1990 تا سال 2001، چندین انیمیشن توانستند حتی به فهرست نامزدهای بهترین فیلم اسکار هم راه پیدا کنند، اما هیچ یک نتوانستند برنده‌ی جایزه شوند. «دیو و دلبر»، که آنقدر خارق‌العاده بود، اولین‌بار توانست پای یک انیمیشن را به نامزدهای بهترین فیلم باز کند؛ علاءالدین، شیرشاه و داستان اسباب‌‎بازی1 نیز، جزو این دسته از انیمیشن‌ها بودند.

اما اتفاق سال 1998 و درخشش تایتانیک باعث شد جایزه‌ی بهترین موسیقی و ترانه هم به انیمیشن‌ها نرسد و این سوال مطرح شود که وقت آن نرسیده است که اسکار جایزه‌ای مستقل در بخش انیمیشن داشته باشد؟ سوالی که پاسخ آن سه سال به طول انجامید و «شرک1»، اولین پاسخ مثبت به این سوال مهم بود. از آن زمان به بعد، جایزه‌ی بهترین انیمیشن همواره یکی از محبوب‌ترین بخش‌های اسکار است که مخاطبانی از همه‌ی سنین دارد.

بیشترین تعداد نامزدی در این بخش در اختیار «پیت داکتر» و «هایائو میازاکی» با 4 بار نامزدی است که در این بین داکتر با سه بار جایزه برای انیمیشن‌های «بالا» (UP)، «درون بیرون» (InsideOut) و «روح» (Soul) بیشتر از سایر کارگردان‌ها این جایزه را به خانه برده است. البته داکتر در انیمیشن «وال‌ای» (WALL-E) نیز به عنوان نویسنده نقش ایفا کرده بود. انیمیشینی که سال 2008، هشتاد و یکمین جایزه اسکار را کاملا تحت تاثیر خود قرار داده بود. در آن سال درحالی جایزه بهترین انیمیشن به وال‌ای رسید که تمام منتقدان سینما معتقد بودند، این انیمیشن باید نامزد بهترین فیلم اسکار نیز می‌شد، اما از سال 2001 به دلیل جداشدن جایزه‌ی بهترین انیمیشن، اسکار این کار را مرسوم نمی‌دانست؛ انتقاداتی که سال‌های بعد جواب داد و این قانون نانوشته نیز از دستور کار اسکار خارج شد.

امسال نیز برای دومین‌بار انیمیشنی از میازاکی برگزیده اسکار انیمیشن شده است. فهرست کامل همه انیمیشن‌های برگزیده اسکار انیمیشن را در ادامه ببینید:

برگزیدگان جایزه بهترین انیمیشن‌ اسکار در تمام دوره‌ها