استعاره‌ی آب نماد زیبا و رسایی‌است از تلاش سهراب سپهری برای کشف سمت‌های پنهان و ناپیدای زندگی انسان در مسیر شعر و نقاشی‌ و کلیت حرکت هنری‌اش. او با فوت کردن غبار عادت از مسیر تماشا‌، آن‌ سمت‌های ناپیدا را همراه طراوت و تازگی به ما باز می‌گرداند.

هفتم شهریور، هنر ایران یکی دیگر از بزرگان خود را از دست داد. «احمد پژمان» آهنگساز، موسیقی‌دان و استاد بزرگ موسیقی در سن نودسالگی از دنیا رفت. او همه زندگی را در موسیقی می‌دید و تمام عمر برای اعتلای موسیقی ایران‌زمین تلاش کرد. شخصیت فروتن، متین و بی‌حاشیه او که دغدغه‌اش تنها موسیقی بود، او را به شخصیتی نمونه و محبوب در جامعه موسیقی تبدیل کرده بود. در این مطلب به نظرات و واکنش‌های بزرگان موسیقی چه قبل و چه بعد از درگذشت این هنرمند بزرگ می‌پردازیم.

شهریور 1404، یکی دیگر از ستارگان آسمان فرهنگ و هنر ایران برای همیشه خاموش شد. احمد پژمان هنرمند بزرگی بود که در خلق آثارش تلاش می‌کرد تا زیبایی و ظرافت‌های موسیقی ایرانی را با اصول و تکنیک‌های موسیقی غربی تلفیق کند تا اثر در نهایت هم برای شنونده ایرانی و هم برای شنونده غربی دلنشین و گوش‌نواز باشد.

استاد حسین علیزاده از برترین چهره‌های موسیقی ایران، به‌ویژه در موسیقی هنری اصیل ایرانی است. علیزاده از برترین‌های تاریخ موسیقی ردیف‌دستگاهی (یا اصطلاحا موسیقی سنتی) ایران است، هم از بهترین‌های موسیقی فیلم و موسیقی بی‌کلام. او هم در موسیقی ملی‌میهنی و موسیقی اجتماعی و سیاسی، هم موسیقی عاشقانه، هم موسیقی اندیشه‌محور و فلسفی و هم در لحظاتی در موسیقی کودک‌ونوجوان و نیز موسیقی عرفانی ایران آثار ارزشمندی برای تاریخ موسیقی ایران از خود به‌جای گذاشته است.

امروز زادروز الهام‌بخش‌ترین و خلاق‌ترین چهرۀ تاریخ موسیقی معاصر ایران است، دستکم در میان کسانی که در میان مایند و مسافر ابدیت نشده‌اند. حسین علیزاده نماد خلاقیت در موسیقی سنتی ایرانی، نماد جهانی‌شدن هنر بومی و ملی، صدای رسایی موسیقی چندصدایی ایران، از برترین‌های موسیقی هنری ایران چه در شیوۀ آوازی و چه در شکل موسیقی ناب و بی‌کلام است . مردی که در کنار محمدرضا لطفی جزو رهبران انقلابِ موسیقی اصیل ایرانی بود و با نی‌نوایش قدرت موسیقی ایران را به جهان نشان داد.

«جان‌بازی» و «جان‌سپاری» در راه پاسداری از حق و حقیقت و دفاع از آب و خاک و مرز و میهن، ریشه در فرهنگ و تاریخ ایران دارد و جان‌باخته‌گان در این راه، همیشه در بین ایرانیان ستوده می‌شوند. در تفکر ایرانیان این‌گونه جان‌سپردن سعادتی است که تنها نصیب بهترین‌ها خواهد شد.

در شب حسین علیزاده، که به بهانه انتشار اثر «دستگاه‌های موسیقی ایران» برگزار شد، هنرمندان موسیقی از جایگاه کم‌نظیر علیزاده در موسیقی و فرهنگ ایران سخن گفتند. این شب اگرچه تجلیل از یک اثر ماندگار بود اما با بزرگداشت هنرمندی همراه بود که صداقت، پاسداشت فرهنگ موسیقایی وطنش، دغدغۀ اجتماعی و عشق به مردم، بخش جدایی‌ناپذیر هنر اوست.

مراسم رونمایی از مجموعه «دستگاه‌های موسیقی ایرانی» ۳۱ شهریور 1403، ساعاتی پس از برگزاری نشست خبری آن در فرهنگسرای ارسباران با حضور محمود دولت آبادی، داود گنجه‌ای ،علی اکبر شکارچی ،اهالی موسیقی و اصحاب رسانه برگزار شد.

مراسم شب «حسین علیزاده»، به مناسبت معرفی و پاسداشت آخرین اثر استاد حسین علیزاده، آهنگساز و نوازنده‌ی چیره‌دست ایرانی، با عنوان «دستگاه‌های موسیقی ایران» که در واقع بازشناسی، تدوین و بازنویسی ردیف موسیقی ایرانی است در فرهنگسرای نیاوران برپا شد.

در کاغذ اخبار مهرماه، گزیده‌ی اخبار مهم این ماه را با موضوع ادبیات و هنر -در ایران و جهان- به انتخاب و روایت مجله میدان آزادی خواهید خواند. در این شماره از مهرماه شما میهمان خبرهایی از نقاشی، موسیقی، ادبیات، سینما و هنرهای تجسمی خواهید بود.

صدای گرم و قدرتمند شجریان از جمله صداهای مهم در ترویج تصنیف‌خوانی و موسیقی ایرانی به‌ویژه در دو دهۀ ابتدایی پس از پیروزی انقلاب بود. مردم ایران بسیاری از این تصنیف‌ها را دوست‌داشتند و از بر بودند. تصنیف‌هایی که بیش از همه با آهنگسازی پرویز مشکاتیان و پس از او در میان آثار آهنگسازانی مثل محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، کیهان کلهر، داریوش پیرنیاکان

در میان شاعران بزرگ حافظ و مولوی هر دو به دلیل ارزش‌های موسیقایی‌شان و همچنین اندیشه و عرفان خاصشان مورد اقبال فراوان چهره‌های موسیقی بوده‌اند و هستند، حال اینکه این اقبال موسیقی‌دانان چقدر با موفقیت در ادا کردن حق شعر و جلب اقبال مخاطب هنری بوده بحثی دیگر است. چه اینکه بسیاری از اهالی موسیقی فقط شعرهای بزرگان را مصرف و بلکه اسراف و اتلاف کرده‌‌اند. و در کنار این موضوع، بی‌نهایت شاهکار هنری در موسیقی ایرانی داریم که همه با شعرهای حافظ و مولوی ساخته‌ شده‌اند.

در این فهرست سعی کردیم حتی‌الامکان همه‌ی موازین و معاییر را مد نظر قرار دهیم و آلبوم‌هایی را برگزینیم که در مجموع از نظر عام و خاص و آواز و تصنیف و آهنگساز و خواننده بهترین‌های کارنامه‌ی جاودان‌یاد شجریان باشد و دستکم اگر کسی خواست شجریان‌شنیدن را شروع کند کارش آسان شود. همچنین آثار از جمعی از بزرگ‌ترین استادان موسیقی معاصر در این فهرست حضور دارد، مخصوصا آنانکه در شجریان شدن شجریان نقشی اساسی دارند: محمدرضا لطفی، پرویز مشکاتیان، حسین علیزاده و...

در این مراسم که روز شنبه هشتم مهرماه در هتل اسپیناس پالاس تهران با حضور چهره‌های آشنای سینمایی برگزار شد، جایزه‌ی بهترین بازیگر مرد و زن، بهترین کارگردانی، بهترین دستاورد فنی و هنری، بهترین موسیقی، بهترین تدوین، بهترین فیلمبرداری، بهترین فیلم... و جایزه‌ی دستاورد فردی ویژه اهدا شد.

سیر اصلی داستان در چشم باد، روایت بخش‌هایی از تاریخ معاصر ایران است که از سال‌های اواخر دوره‌ی قاجار شروع می‌شود و تا ایام بازپس‌گیری خرمشهر در دوران دفاع مقدس ادامه می‌یابد. وقایع سریال در قالب زندگی‌نامه‌ی شخصیت‌های اصلی رقم می‌خورد که مهم‌ترین آن‌ها شخصیتی به نام میرزا حسن ایرانی و خانواده‌ی او هستند. میرزاحسن که از یاران میرزاکوچک‌خان است، با خانواده‌ی خود یعنی پدرش آقابزرگ، همسرش گلنسا و دو پسرشان نادر و بیژن، در روستایی در حوالی رشت زندگی می‌کند. برادر میرزاحسن، عباس که بعد از سقوط جمهوری در رشت، به صف مبارزان می‌پیوندد، در تلاش برای ساخت خانه‌ای است تا به‌همراه نامزدش رعنا در آن زندگی کنند. این خانه را می‌توان به‌نوعی نماد میهن دانست...

امیرهوشنگ ابتهاج، که ۶ اسفند ۱۳۰۶ شمسی در رشت متولد شد یکی از شاعران نامی ماست که زمزمه‌ی شعرش خلوت بسیاری از ایرانیان را پرکرد و یادش در دل‌ها مانا و نامش بر لبها پایدار شد. از شاعرانی که مردم شعرهایش را بخوانند بی‌آنکه نام شاعرش را بدانند و تک‌بیت‌هایی از او حفظ باشند.

در تدوین این فهرست سعی کردم بیشتر سراغ تعدادی از بهترین آثار تالیفی و خلاقانه در موسیقی عاشورایی بروم، هرچند آلبوم‌های بازخوانی درخشانی نیز در این گونه‌ی محتوایی داریم. همچنین تلاش کردم تنوع را در ژانر، ساختار و رویکرد موسیقی آلبوم‌ها نیز مد نظر قرار دهم.<br />

جدیدترین ستون مجله‌ی میدان آزادی، با عنوان «کاغذ اخبار هنر» که برگرفته از نام اولین روزنامه ایران است آغاز به کار کرد. شما در این ستون، گزیده اخبار مهم ماه را با موضوع ادبیات و هنر -در ایران و جهان- به انتخاب و روایت مجله میدان آزادی می‌خوانید.

این روزها از شبکه‌های تلویزیونی تا شبکه‌های اجتماعی، همگی مدام در حال پخش آهنگ‌های پاپ با موضوع بهار و نوروزند؛ این شد که ما تصمیم گرفتیم فهرست پیشنهادی موسیقی بهاری‌مان فقط از موسیقی ایرانی باشد. در ادامه ده تصنیف از موسیقی سنتی و دستگاهی ایرانی می‌شنوید که هرکدام حال و هوای خاص خودشان را دارند.

به‌نظر در این سال‌ها اساتید و آهنگ‌سازان و بزرگان موسیقی ما چه مستقیم و چه غیرمستقیم در آلبوم‌ها و قطعات بی‌کلام و باکلام و موسیقی فیلم از موسیقی نواحی بهره‌ها برده‌اند. از جمله اساتید بزرگی مانند ابوالحسن خان صبا، فرهاد فخرالدینی، مجید انتظامی، محمدجلیل عندلیبی، کامبیز روشن‌روان، شریف لطفی، بابک بیات، جلال ذوالفنون، پرویز مشکاتیان، حسین علیزاده، کیهان کلهر، محمدجواد ضرابیان، محمدرضا درویشی و... . در ادامه بنده مواردی را به‌عنوان مثال ذکر می‌کنم.

خاستگاه طبیعیِ همسایگی با دریای خزر و هم‌نشینی با جنگل‌های دامنه‌ی سلسله کوه‌های البرز، ماهیتی طبیعت‌گرا به موسیقی نواحی استان گیلان بخشیده‌است. با اینحال تنوع اقوام و گسترش زبان‌هایی چون گیلکی، ترکی، کرمانج شمالی، تاتی، تالشی و پارسی و... در این منطقه، روی بخش‌های مهم موسیقی نواحی گیلان اثرگذار بوده‌است و این استان در موسیقی نواحی خود از انواع سازها، سرودها، گویش‌ها، ریتم‌ها و ملودی‌ها بهره‌می‌برد.

رکورددار دریافت بیشترین سیمرغ بلورینِ بهترین موسیقی متن در جشنواره‌ی فیلم فجر مجید انتظامی است با پنج سیمرغ؛ بعد از انتظامی رکودداران موسیقی فجر آقایان محمدرضا علیقلی، حسین علیزاده و کارن همایونفر هر کدام با چهار سیمرغ پیشتاز سایر آهنگ‌سازان هستند. جایگاه بعدی به آقایان بابک بیات، احمد پژمان، کامبیز روشن‌روان، فرهاد فخرالدینی و حامد ثابت تعلق دارد که هر کدام دو بار موفق شدند این جایزه را دریافت کنند.

هفتم شهریور، هنر ایران یکی دیگر از بزرگان خود را از دست داد. «احمد پژمان» آهنگساز، موسیقی‌دان و استاد بزرگ موسیقی در سن نودسالگی از دنیا رفت. او همه زندگی را در موسیقی می‌دید و تمام عمر برای اعتلای موسیقی ایران‌زمین تلاش کرد. شخصیت فروتن، متین و بی‌حاشیه او که دغدغه‌اش تنها موسیقی بود، او را به شخصیتی نمونه و محبوب در جامعه موسیقی تبدیل کرده بود. در این مطلب به نظرات و واکنش‌های بزرگان موسیقی چه قبل و چه بعد از درگذشت این هنرمند بزرگ می‌پردازیم.

در شب حسین علیزاده، که به بهانه انتشار اثر «دستگاه‌های موسیقی ایران» برگزار شد، هنرمندان موسیقی از جایگاه کم‌نظیر علیزاده در موسیقی و فرهنگ ایران سخن گفتند. این شب اگرچه تجلیل از یک اثر ماندگار بود اما با بزرگداشت هنرمندی همراه بود که صداقت، پاسداشت فرهنگ موسیقایی وطنش، دغدغۀ اجتماعی و عشق به مردم، بخش جدایی‌ناپذیر هنر اوست.

مراسم رونمایی از مجموعه «دستگاه‌های موسیقی ایرانی» ۳۱ شهریور 1403، ساعاتی پس از برگزاری نشست خبری آن در فرهنگسرای ارسباران با حضور محمود دولت آبادی، داود گنجه‌ای ،علی اکبر شکارچی ،اهالی موسیقی و اصحاب رسانه برگزار شد.

مراسم شب «حسین علیزاده»، به مناسبت معرفی و پاسداشت آخرین اثر استاد حسین علیزاده، آهنگساز و نوازنده‌ی چیره‌دست ایرانی، با عنوان «دستگاه‌های موسیقی ایران» که در واقع بازشناسی، تدوین و بازنویسی ردیف موسیقی ایرانی است در فرهنگسرای نیاوران برپا شد.

در کاغذ اخبار مهرماه، گزیده‌ی اخبار مهم این ماه را با موضوع ادبیات و هنر -در ایران و جهان- به انتخاب و روایت مجله میدان آزادی خواهید خواند. در این شماره از مهرماه شما میهمان خبرهایی از نقاشی، موسیقی، ادبیات، سینما و هنرهای تجسمی خواهید بود.