یادداشت ها و مطالب
حسن صنوبری
به بهانه سیزدهم آبان
بسیاری از منتقدان سینمایی جهان و حتی «راجر ایبرت» آمریکایی هم این اثر را جزو برترین آثار تاریخ سینمای جنگ معرفی کرده‌اند. در سایتِ آمریکاییِ «آی‌ام‌دی‌بی» نیز این فیلم با امتیاز هشت‌ونیم از ده، چهلمین فیلم محبوب جهان است ؛ رتبه‌ای که مخصوصا با توجه ب...
یکشنبه، 13 آبان 1403 - 13:00
به بهانه بیستم مهرماه روز بزرگداشت حافظ
آواز اصیل‌ترین، قدرت‌مندترین، خاص‌ترین و آزادترین فرم هنری در موسیقی ایران است؛ مخصوصا در انواع موسیقی باکلام. اگر بخواهم تعریفی نسبتا کاربردی از آواز ارائه کنم می‌گویم در موسیقی ردیف‌دستگاهی (یا سنتی) موسیقیِ با کلام بدون محدودیت ریتم و متر که می‌تو...
جمعه، 20 مهر 1403 - 02:43
به بهانه هشتم مهر سالروز بزرگداشت مولوی
در میان شاعران بزرگ حافظ و مولوی هر دو به دلیل ارزش‌های موسیقایی‌شان و همچنین اندیشه و عرفان خاصشان مورد اقبال فراوان چهره‌های موسیقی بوده‌اند و هستند، حال اینکه این اقبال موسیقی‌دانان چقدر با موفقیت در ادا کردن حق شعر و جلب اقبال مخاطب هنری بوده بحث...
یکشنبه، 08 مهر 1403 - 13:53
به احترام سالروز میلاد حضرت محمد مصطفی
انتخاب فهرستی از بهترین شعرها در ستایش پیامبر آخرالزمان حضرت محمد مصطفی (ص) کار آسانی نیست وقتی بدانی و بخوانی که تاریخ ادبیات پارسی با مهر محمد و آل محمد آغشته و در هم تنیده است و به قول مولوی «قافله‌سالار» قافله‌ی بزرگ‌شاعران و عارفان ایرانی «در دو...
جمعه، 30 شهریور 1403 - 20:14
پرونده پرتره محمدعلی بهمنی | صفحه آغاز
9 شهریور با درگذشت اندوه‌بار محمدعلی بهمنی، آخرین حلقه‌ی مهم سلسلۀ طلایی غزل معاصر هم گسست. نسلی طلایی که با محمدحسین بهجت تریزی متخلص به شهریار آغاز شد و با شاعرانی چون هوشنگ ابتهاج (سایه)، حسین منزوی، منوچهر نیستانی، نوذر پرنگ، سیمین بهبهانی و نیز ...
شنبه، 10 شهریور 1403 - 15:11
به بهانه ۹ اوت سالروز بمباران هسته‌ای استان ناکازاکی ژاپن توسط آمریکا
کوروساوا را بیشتر با فیلم‌های درخشانی مثل «راشومون»، «هفت سامورایی»، «ریش قرمز»، «یوجیمبو» و «سریر خون» می‌شناسند. اما او فیلم اقتباسی درخشان و بسیار مهم بایکوت‌شده‌ای هم در اواخر عمر دارد به نام «راپسودی در ماه اوت» محصول 1991. این فیلم درمورد مواجه...
پنجشنبه، 18 مرداد 1403 - 21:25
مروری صفحات درخشان هنر آیینی به بهانه ماه محرم | صفحه ششم
در عالم گرافیک و هنرهای تجسمی، تصویرسازی از آن هنرهایی‌ست که ایرانیان در چند دهه اخیر در آن درخشش و پیشرفت شگفتی داشتند؛ این موفقیت، موفقیتی است که به جز حضور استعدادهای بی‌نظیر هنری در ایران به پیشینه‌ی این هنر در تاریخ هنر ایران برمی‌گردد. نقاشی رو...
یکشنبه، 24 تیر 1403 - 18:46
به بهانه روز بزرگداشت صائب تبریزی شاعر مشهور سبک هندی
امروز روز صائب بزرگترین و شاخص‌ترین شاعر سبک هندی است. شاعری که بسیاری از شعرهایش را مردم بدون دانستن نام شاعر از برند. به همین بهانه بیست بیت از بهترین بیت‌های صائب تبریزی را برای مطالعه شما برگزیدیم. چه از میان تک‌بیت‌های مستقل که اصطلاحا به آن «م...
یکشنبه، 10 تیر 1403 - 16:44
بازخوانی سوگوارههای مهم ادبیات و هنر | صفحه پنجم
مولوی در این شعر از مواجهه با سوگ این مرد بزرگ سخن می‌گوید و از ساده‌انگاری عظمت این سوگ. از اینکه کسی خبر مرگ این مرد بزرگ را مثل یک خبر معمولی و رایج مطرح کند و به اطلاع دیگران برساند. مرگ این مرد بزرگ که دل‌بسته‌ی دنیا نیست و دارای مقامی معنوی است...
شنبه، 05 خرداد 1403 - 16:18
به بهانه زادروز خیام نیشابوری شاعر و دانشمند بزرگ ایرانی
امروز ۲۸ اردیبهشت زادروز و روز بزرگداشت شاعر و دانشمند بزرگ ایرانی خیام نیشابوری است. شاعری که رباعی‌هایش شهرتی جهانی برای ایران به ارمغان آورده است. به همین مناسبت گزیده ۲۰ رباعی از بهترین شعرهای خیام را برای مخاطبان تدوین کردیم.
جمعه، 28 اردیبهشت 1403 - 13:40
به احترام یکم اردیبهشت، روز بزرگداشت مصلح‌الدین سعدی شیرازی
امروز «اول اردیبهشت ماه جلالی» روز گرامیداشت ابومحمّد مُشرف‌الدین مُصلِح بن عبدالله شیرازی معروف به سعدی است. ظاهرا علت این نامگذاری آغاز نگارش کتاب شاهکار «گلستان» در چنین روزی است: «به حکم ضرورت سخن گفتم و تفرج‌کنان بیرون رفتیم در فصل ربیع که صو...
شنبه، 01 اردیبهشت 1403 - 01:11
پرونده روزی روزگاری تلویزیون | صفحه چهل‌وچهارم
در حالیکه آخرین سریال‌های صداوسیما پیش از عید با آثاری مثل «مشاور»، «چرخ گردون» و «مستوران 2» از جنس همان دست‌پخت سابق بود و مخاطب باید آن‌ها را به‌زور تحمل می‌کرد، با تحویل سال نو، جنس برنامه‌ها و سریال‌های تلویزیون هم ناگهان متحول شد. علی‌رغم شعاره...
یکشنبه، 19 فروردین 1403 - 14:00
پرونده پرواز بر فراز آشیانه‌ی سیمرغ | صفحه شصت و هفتم
در میان فیلم‌های جشنواره فجر امسال فیلم متفاوتی که به خاطر متفاوت‌بودنش دوستش داشتم فیلم کمدی «آپاراتچی» بود. قطعا فیلم بی‌نقصی نبود و خام‌دستی‌هایی در بخش‌های مختلفش دیده می‌شد. اما شبیه فیلم‌های دیگر نبود، نه در ساخت نه در رویکرد نه در مضمون
پنجشنبه، 09 فروردین 1403 - 16:52
پرونده جایزه فیلم اسکار | صفحه یکم
جریان هنری، مستقل و اصلی سینما شاید جریانی است که اصلا جایی در اسکار ندارد و ما در بسیاری از ریویوها و مطالب سینمایی مجله میدان آزادی سعی کرده‌ایم و می‌کنیم به آن‌ها بپردازیم. اما این‌بار و به بهانه نزدیک‌شدن به زمان اهدای جوایز اسکار در یک پرونده کو...
شنبه، 19 اسفند 1402 - 19:45
به احترام و به سوگ درگذشت بزرگترین چهره موسیقی تاجیکستان
مجله میدان آزادی ضمن تسلیت درگذشت استاد دولتمند به اهالی موسیقی و به خصوص جامعه موسیقی تاجیکستان شما را به خواندن این مطلب -که سفری موسیقایی است به سرزمین تاجیکستان و زیباترین نغمه‌های اصیلش- دعوت می‌کند. در این مطلب حسن صنوبری یادداشتی را در معرفی ب...
ﺳﻪشنبه، 08 اسفند 1402 - 15:15
پرونده پرواز بر فراز آشیانه‌ی سیمرغ | صفحه چهل و نهم
این محصول هم در کنار دیگر محصولات باسمه‌ای نهادهای حکومتی صرفا میخواهد نام شهید بر یک بازیگر نهاده شود، گزارش کارش به مسئولان بالاتر ارسال و فاتحه‌اش خوانده. فیلم شهید زین‌الدین کارکرد بیشتری از ایستگاه شهید زین‌الدین -در خط سه متروی تهران- برای مخا...
جمعه، 20 بهمن 1402 - 21:03
به بهانه سالروز درگذشت کارگردان سرشناس یونانی
ناتمامی یکی از مهم‌ترین بحران‌های زندگی هر هنرمندی است. همه هنرمندان آثاری ناتمام دارند که گمان می‌کنند به پایان بردنشان روح آنان را آرام می‌کند. تفاوت کار ناتمام یک هنرمند حقیقی با پروژه ناتمام یک کاسب این است که کار ناتمام کاسب نهایتا یک ضرر جزئی ...
چهارشنبه، 04 بهمن 1402 - 00:01
به بهانه زادروز این آهنگساز بزرگ و بی‌بدیل معاصر
می‌خواهم او را از بخش بایکوت‌شده‌ی زندگی‌اش یعنی هشت‌سال پایان عمرش روایت کنم: شصت تا شصت‌وهشت‌سالگی.از سال 1385 که از فرنگ به ایران آمد و طی هشت‌سال شبانه‌روز کوشید و جنگید و دفاع مقدسی دیگر را رقم زد، اما این‌بار نه از مرزهای خاکی وطن، بلکه از مرزه...
یکشنبه، 17 دی 1402 - 09:53
تحلیل و بررسی فیلم و فیلمنامه آخرین ساخته سینمای آمریکا درباره بمب‌باران هسته‌ای
اوپنهایمر آخرین ساخته‌ی کریستوفر نولان، کارگردان صنعتی‌سازِ انگلیسی‌آمریکایی است که مثل بعضی فیلم‌های دیگر او مورد توجه بسیاری از سینمادوستانِ جهان -مخصوصا جوانان و نوجوانان- قرار گرفته است. اوپنهایمر اگرچه موفقیت و اقبال فیلم‌هایی مثل «تلقین» (اینسپ...
یکشنبه، 05 آذر 1402 - 01:35
به بهانه زادروز ساراماگو و جنایات اسرائیل در غزه | بخش دوم
داود، جوان زیرکی بود و جالوت یک توده گوشت کودن؛ و داود چنان زیرک که پیش از رویارویی با آن بی‌فرهنگ، پنج سنگِ مسطّح از بستر جویباری در آن نزدیکی برداشت و در کیسه چوپانی‌اش انداخت و جالوت چنان احمق بود که متوجه نشد داود مسلح به یک تپانچه است. اما تپانچ...
دوشنبه، 29 آبان 1402 - 09:08
به بهانه زادروز ساراماگو و جنایات اسرائیل در غزه | بخش یکم
ملل متحد ؟ متحد؟ ... اسرائیل با حساب باز کردن روی همدستی یا بزدلی بین‌المللی، به هر توصیه، تصمیم و اعتراضی می‌خندد، هرچه میخواهد می‌کند، هر وقت و هر جور که خوش دارد، تا جایی که جلوی ورود کتاب و آلات موسیقی را هم می‌گیرد چنانچه این‌ها کالاهایی باشند...
یکشنبه، 28 آبان 1402 - 06:08
«هبة زقوت» نقاش ۳۹ساله فلسطینی ساکن غزه که به تازگی داشت جای خود را در میان هنرمندان بزرگ فلسطین باز می‌کرد، روز جمعه 21 مهرماه 1402 در بمباران‌های وحشیانه اسرائیل همراه با دو پسر خردسالش «آدم» و «محمود» و انبوه نقاشی‌هایش کشته شد و خون روشنش با رنگ...
چهارشنبه، 17 آبان 1402 - 09:00
پرونده پرتره هایائو میازاکی | صفحه یکم
اما فارغ از سیر هنری و تاریخی و معنایی، هایائو میازاکی به‌خودی خود به عنوان یک نویسنده و کارگردان دست‌کم بزرگترین انیمیشن‌ساز زندۀ دنیاست (اگر محاسبه‌گرانه احتیاط کنیم و نگوییم در کل تاریخ انیمیشن!). بعضی رسانه‌های غربی او را والت دیزنیِ ژاپن خوانده...
شنبه، 06 آبان 1402 - 23:15
به احترام بیستم مهرماه روز جهانی بزرگداشت حافظ
نکته‌ی مهمی که درمورد حافظ وجود دارد، وجود انواع گوناگون و پیشرفته‌ی موسیقی‌های لفظی و معنوی در شعر اوست، چیزی که جدا از همه ارزش‌های محتوایی، سنگ بنای پیوند شعر او با موسیقی در تمام ادوار تاریخ موسیقی ایرانی پس از حافظ شد. تصنیف و ترانه‌های زیبا با ...
پنجشنبه، 20 مهر 1402 - 00:20
به بهانه 15مهر روز تولد سهراب سپهری
اگر از من بپرسند نشانی بهترین شعرهای نوی زنده‌یاد سهراب سپهری کجاست، به دو منظومه‌ی بلند مستقل او یعنی «صدای پای آب» و «مسافر» اشاره می‌کنم و سه مجموعه شعر آخر او یعنی «شرق اندوه»، «حجم سبز» و «ما هیچ ما نگاه»، مخصوصا دوتای آخر و مخصوصا حجم سبز؛ اما ...
شنبه، 15 مهر 1402 - 07:00
به بهانه روز بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب فارسی
انتخاب بهترین‌های یک شاعر کار آسانی نیست، مخصوصا از شاعری بسیارگو که بیش از شعرهای بسیار خود هواداران و منتقدان بی‌شمار دارد. این است که در این انتخاب بلندپروازی نکردیم و بیشتر به نقل مشهورترین شعرهای زیبای عاشقانه‌ی استاد شهریار اکتفا کردیم و فقط چن...
دوشنبه، 27 شهریور 1402 - 19:14
روایت قصه‌های ناگفته‌ی زنان
«ما چند نفر» نه میخواهد یک تصویر ستایش‌برانگیز از زنان سطح بالا و شیک و موفق (که خیلی اوقات مثلا نماینده‌ی خود نویسنده‌اند!) به مخاطب ارائه بدهد و نه میخواهد تصویری ترحم‌برانگیز از زنان بدبخت و فقیر و مفلوک (که خیلی اوقات مثلا نماینده‌ی جامعه‌ای هس...
ﺳﻪشنبه، 17 مرداد 1402 - 08:20
مروری بر صفحات درخشان هنر آیینی، به بهانه ماه محرم - صفحه دوم
در تدوین این فهرست سعی کردم بیشتر سراغ تعدادی از بهترین آثار تالیفی و خلاقانه در موسیقی عاشورایی بروم، هرچند آلبوم‌های بازخوانی درخشانی نیز در این گونه‌ی محتوایی داریم. همچنین تلاش کردم تنوع را در ژانر، ساختار و رویکرد موسیقی آلبوم‌ها نیز مد نظر قرار...
پنجشنبه، 05 مرداد 1402 - 21:00
پرونده روزی روزگاری تلویزیون | صفحه یازدهم
مرداد گرم سال 1375، پس از چهارسال فیلمبرداری دشوار، پخش نفسگیر سریال امام علی آغاز شد. تا پیش از این سریال، صداوسیمای ایران چنین پروداکشن عظیمی را تجربه نکرده بود و تمدن ایران هم دست روی چنین موضوع مهم و حساسی -برای جهان اسلام- نگذاشته بود. ما –ایران...
جمعه، 16 تیر 1402 - 12:00
پرونده جشنواره فیلم کن | صفحه یکم
جشنواره فیلم کن (Cannes Film Festival) از معتبرترین جشنواره‌های سینمایی جهان است که همه‌ساله در ماه می، نگاه مخاطبان جدی سینما را در سراسر جهان به خود جلب می‌کند. این جشنواره کار خود را به طور رسمی از سال 1946 در شهر کن در جنوب فرانسه آغاز کرد و امسا...
دوشنبه، 25 اردیبهشت 1402 - 17:00
پرونده پرواز بر فراز آشیانه‌ی سیمرغ | صفحه سی و پنجم
می‌خواهیم در این متن به شما آموزش بدهیم چگونه می‌شود فیلم‌نامه‌ی فیلم زندگی‌نامه‌ایِ غریب را بدون دانستن بیش از سه چهار خط از زندگی‌نامه‌ی قهرمانِ فیلم نوشت.
جمعه، 15 اردیبهشت 1402 - 14:10
پرونده شاخه‌های درخت باربد | صفحه چهل‌وششم
در این یادداشت و فهرست سعی می‌کنم آن ده آلبومی از بهترین آلبوم‌های موسیقی نواحی مختلف ایران را به شما معرفی کنم که بتوانند دریچه‌ای خوب برای شروع گوش دادن به موسیقی نواحی ایران باشند. آلبوم‌هایی که واقعاً شنیدنی‌اند و جدا از ارزش تاریخی و فرهنگی، هم...
شنبه، 09 اردیبهشت 1402 - 10:00
چند شعر خواندنی برای یک شاعر به‌یادماندنی
استاد محمدجواد محبت چلچراغ شعر کرمانشاه و از بزرگترین ستاره‌های شعر امروز ایران بودند که درگذشتشان داغی بر دل دوست‌داران شعر و ادبیات و عرفان ایران گذاشت. استاد محبت چه در شعر نو چه در شعر ایرانی سروده‌های درخشانی دارند و مخاطب عام و خاص شعر ایشان ر...
چهارشنبه، 02 فروردین 1402 - 23:55
پرونده پرواز بر فراز آشیانه‌ی سیمرغ | صفحه بیست و نهم
اینکه تنها سیمرغی که عطرآلود گرفت سیمرغ موسیقی بود، آن‌هم مشترکا با یک فیلم دیگر هم عجیب است، هم عجیب نیست.عجیب است چون عطرآلود فیلم خوبی بود، ازمنظرهای مختلفی ارزشمند بود و در جشنواره‌ای که ادعایش دیدنِ منصفانه‌ی همه‌ی کارها بود، اینهمه ندیدن عطرآلو...
پنجشنبه، 27 بهمن 1401 - 10:38
پرونده از شیشه رنگی کلیسا | صفحه بیستم
در ابتدای جوانی رفته بود آلمان که پزشکی بخواند، اما آنجا آشنایی و رفاقت با دوستی تئاتری در باشگاه ارمنیان مونیخ او را مجذوب سینما و تئاتر کرد و این جذبه او را از پزشکی و آلمان به هنر و ایران برگرداند. «رگبار» (1350) اولین فیلم سینمایی بیضایی است و ک...
ﺳﻪشنبه، 04 بهمن 1401 - 21:30