هوشنگ ابتهاج
ایران
رشت
1401 (2022)

امیر هوشنگ ابتهاج، در سال ۱۳۰۶ در رشت متولد شد. در ابتدا در هر دو شکل نیمایی و سنتی شعرهای موفقی نوشت و تخلص ه.ا سایه را برای خود انتخاب کرد. او امروز از برجسته‌ترین غزل‌سرایان نسلی‌ست که در جریان غزل سبک عراقی شعر می‌سراید. اشعار مجموعۀ اولش به سبک کهن بود و در مجموعۀ دومش «سراب» به شیوۀ نو گرایش پیدا کرد. مجموعۀ «سیاه مشق» او شامل غزل‌های عاشقانۀ ۲۵ سالگی تا ۲۹ سالگی‌اش بود، اما در مجموعه‌های بعدی‌اش به مضامین اجتماعی توجه بیشتری نشان داد. از ویژگی‌های شعر سایه مضامین گیرا، کلام خوش‌آهنگ، تشبیهات و استعارات تازه و زبان روان است. او در غزل زبانی نزدیک به حافظ دارد و مضامین عاشقانه و اجتماعی را با هم آمیخته است. تاکنون مجموعه‌اشعاری چون «نخستین نغمه‌ها»، «سراب»، «سیاه مشق»، «شبگیر» و... از او منتشر شده است. سایه علاوه‌بر سرودن شعر، تصنیف‌سرا نیز هست و آثار ماندگاری چون ترانۀ «تو ای پری کجایی»، «ایران ای سرای امید» و... در زمینۀ موسیقی ایرانی از او باقی مانده است. از دیگر اقدامات اثرگذار سایه در عرصۀ موسیقی حضور وی به عنوان سرپرست برنامۀ «گل‌ها» در رادیو ایران بود که با فراهم کردن عرصه برای جوانان علاقمند به دنیای موسیقی، باعث رونق هرچه‌بیشتر موسیقی سنتی و اصیل ایرانی در آن دوره شد. گروه «شیدا» و شکل‌گیری مثلث ابتهاج، شجریان و لطفی از دیگر نتایج سال‌های فعالیت او در رادیوست.

10.0

نام لاتین هنرمند : Amir Hushang Ebtehaj
ملیت هنرمند: ایرانی
شهر زادگاه: رشت
کشور زادگاه: ایران
سال تولد (شمسی-میلادی): 1306 - 1928
سال درگذشت (شمسی-میلادی): 1401 - 2022

نقل قولی برای این هنرمند ثبت نشده است!

حاشیه ای برای این هنرمند ثبت نشده است!

کارنامۀ حافظ‌‌ پژوهی معاصر بسی پر برگ و بار است. چنان که این روزگار را می‌توان دوران اقبال عام و خاص به حافظ و به تعبیری عصر حافظ دانست. تصحیح حافظ همچنان ادامه دارد و حافظ به سعی سایه از درخشان‌ترین نمونۀ این جریان است. شرح حافظ نیز همچنان با رویکردهای گوناگون ادامه دارد و شرح شوق دکتر «سعید حمیدیان» را می‌توان نقطۀ عطفی در منحنی شروح حافظ دانست.

صدای گرم و قدرتمند شجریان از جمله صداهای مهم در ترویج تصنیف‌خوانی و موسیقی ایرانی به‌ویژه در دو دهۀ ابتدایی پس از پیروزی انقلاب بود. مردم ایران بسیاری از این تصنیف‌ها را دوست‌داشتند و از بر بودند. تصنیف‌هایی که بیش از همه با آهنگسازی پرویز مشکاتیان و پس از او در میان آثار آهنگسازانی مثل محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، کیهان کلهر، داریوش پیرنیاکان

هوشنگ ابتهاج در میانه‌ی سنت و تجدد ایستاده بود و هم به شیوه‌ی نیمایی شعر می‌نوشت و هم غزل می‌گفت و بدون تردید نیما یوشیج و شهریار بر او تأثیر فراوانی گذاشته‌اند که «تاسیان» و «سیاه‌مشق» گواهی بر این مدعاست.

در طول قرن‌های سپری‌شده شاعران زیادی در آثارشان به‌طور مشخص از عشق انسان به انسان سروده‌اند که نمونه‌های آن را می‌توان از اشعار رودکی تا اکنون برشمرد. از اشعار شهید بلخی و رابعه‌‌ بنت کعب، آن بانوی کشته‌شده در طریق شعر عاشقانه گرفته تا «وامق و عذرا» سروده‌ی‌ عنصری، و از بازگویی عشق میان زال و رودابه و بیژن و منیژه در شاهنامه‌ی‌ فردوسی گرفته تا منظومه‌های عاشقانه‌ای چون «ویس و رامین» اثر فخرالدین اسعد گرگانی و... البته در بطن این منظومه‌های عاشقانه، رازهایی نهفته است.

در این فهرست سعی کردیم حتی‌الامکان همه‌ی موازین و معاییر را مد نظر قرار دهیم و آلبوم‌هایی را برگزینیم که در مجموع از نظر عام و خاص و آواز و تصنیف و آهنگساز و خواننده بهترین‌های کارنامه‌ی جاودان‌یاد شجریان باشد و دستکم اگر کسی خواست شجریان‌شنیدن را شروع کند کارش آسان شود. همچنین آثار از جمعی از بزرگ‌ترین استادان موسیقی معاصر در این فهرست حضور دارد، مخصوصا آنانکه در شجریان شدن شجریان نقشی اساسی دارند: محمدرضا لطفی، پرویز مشکاتیان، حسین علیزاده و...

نظر سنجی برای این هنرمند ثبت نشده است !

آثار شاخص هوشنگ ابتهاج

کارنامۀ حافظ‌‌ پژوهی معاصر بسی پر برگ و بار است. چنان که این روزگار را می‌توان دوران اقبال عام و خاص به حافظ و به تعبیری عصر حافظ دانست. تصحیح حافظ همچنان ادامه دارد و حافظ به سعی سایه از درخشان‌ترین نمونۀ این جریان است. شرح حافظ نیز همچنان با رویکردهای گوناگون ادامه دارد و شرح شوق دکتر «سعید حمیدیان» را می‌توان نقطۀ عطفی در منحنی شروح حافظ دانست.

سی‌ام شهریورماه سالروز خاموشی «پرویز مشکاتیان»، آهنگ‌ساز، موسیقی‌دان، پژوهشگر و نوازنده‌ی بزرگ سنتور است. مشکاتیان با تسلط به ردیف و گوشه‌های موسیقی ایرانی، خلاقیت ذاتی و نوآوری خود در سنتورنوازی، همکاری با بهترین‌های موسیقی دوران خود، درست در زمانی که موسیقی اصیل ایرانی به‌علت بی‌توجهی و رواج موسیقی غربی در محاق بود، جان دوباره‌ای به موسیقی اصیل و خصوصاً ساز تخصصی‌اش سنتور بخشید.

صدای گرم و قدرتمند شجریان از جمله صداهای مهم در ترویج تصنیف‌خوانی و موسیقی ایرانی به‌ویژه در دو دهۀ ابتدایی پس از پیروزی انقلاب بود. مردم ایران بسیاری از این تصنیف‌ها را دوست‌داشتند و از بر بودند. تصنیف‌هایی که بیش از همه با آهنگسازی پرویز مشکاتیان و پس از او در میان آثار آهنگسازانی مثل محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، کیهان کلهر، داریوش پیرنیاکان

من اول نمی‌دونستم چیه. وقتی شنیدم حیرت کردم. هیچ‌کس نمی‌تونه اینو بخونه... چه صدای حیرت‌آوری! اصلاً به صدای زمینی نیست... شاهکاره. چه حالت و التماسی تو این «ربنا»ها هست. فقط صدا نیست. یک نوازشی توش هست؛ انگار داره با خدا معاشقه می‌کنه. همه نیازهای بشری تو این صدا هست.... بهش گفتم آقای شجریان اینو تو چه مایه‌ای خوندی؟ نگاهم کرد. واقعاً نمی‌شه گفت تو شوره، افشاریه، چیه... خیلی عجیبه!

امیرهوشنگ ابتهاج، ۶ اسفند ۱۳۰۶ شمسی در رشت متولد شد. او یکی از شاعران نامی ایران است که زمزمه‌ی شعرش خلوت بسیاری از ایرانیان را پر کرد و یادش در دل‌ها مانا و نامش بر لب‌ها ماندگار شد. ابتهاج که یکی از غزل‌سرایان محبوب ایرانی است، نامش در گفتار و نوشتار ادیبان این سرزمین با دو عبارت غزل‌سرایی و نوسرایی پیوند خورده است.

برای این هیچ یک از آثار این هنرمند ریویویی ثبت نشده است.