دوشنبه 05 آذر 1403 / خواندن: 5 دقیقه
آخرین نغمه‌سرای مکتب تاج؛

احمد مراتب‌ درگذشت

سید احمد مراتب از اساتید ردیف‌ آوازی موسیقی ایرانی، در ۷۲ سالگی بر اثر سکته‌ی قلبی دار فانی را وداع گفت. وی که از خوانندگان پیشکسوت موسیقی ایرانی بود، آثار قابل توجهی نیز در عرصه‌ی موسیقی مذهبی دارد.

احمد مراتب‌ درگذشت

مجله میدان آزادی: نسل موسیقی سنتی و آواز ایرانی که روزگاری هر یک در شهرهای ایران مکتب موسیقی خود را داشتند رو به پایان است. خبری بخوانید از درگذشت یکی دیگر از پیشکسوتان موسیقی و آواز ایرانی:

به گزارش مجله میدان آزادی، سید احمد مراتب از خوانندگان پیشکسوت موسیقی ایرانی که آثار قابل توجهی در عرصه‌ی موسیقی مذهبی دارد، شامگاه ۴ آذر و در ۷۲ سالگی بر اثر سکته قلبی دار فانی را وداع گفت.

وی که نامش از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عنوان «گنجینه‌ی زنده‌ی بشری در زمینه‌ی حفظ و آموزش آواز مذهبی بر اساس دستگاه‌های آواز اصیل ایرانی» در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ثبت شد، اول شهریور سال ۱۳۳۱ در اصفهان متولد شد و پدر و پدر بزرگ او هر دو از بزرگان موسیقی مذهبی بودند.

این هنرمند در شش سالگی و پس از درخشش در آزمون قرائت قرآن مدرسه، زیر نظر مدیر مدرسه -مرحوم عبدالحسین سپهری‌نژاد- که از شاگردان سیدرحیم اصفهانی بود، به دلیل استعداد درخشان و خیره‌کننده در آواز، ردیف‌های آوازی را آموخت و از هشت سالگی نیز به توصیه پدر به محضر استاد محمدرضا شمشیری راه یافت.

مراتب که به دلیل هنر و اخلاق والایش به «درةالتاج» شهرت یافت، به عنوان شاگرد برجسته استاد جلال‌الدین تاج اصفهانی میراث‌دار مکتب آواز این استاد بزرگ بود. تخلص شعری او نیز برگرفته از همین پیوند عمیق با استادش بود.

وی نه تنها در عرصه‌ی موسیقی، بلکه در پیوند هنر و آئین نیز چهره‌ای برجسته بود. او در سال ۱۳۵۳ به عنوان نخستین ایرانی، بر بام کعبه اذان خواند و با صدایی سرشار از معنویت و هنر، دل‌ها را به لرزه درآورد.

مراتب ابتدا در سال ۱۳۵۲ در حال طواف، زمانی که پرده‌ی حجر اسماعیل باز شده بود به پشت بام کعبه رفت و در آنجا مناجات حضرت علی -لک الحمد یا ذالجود و المجد و العلی- را در دستگاه سه‌گاه اجرا کرد.

سال بعد در مکه امام موسی صدر که تحت تأثیر صدای مراتب قرار گرفته بود از او تقاضا کرد بر بام کعبه اذان بگوید و بدین ترتیب افنخار داشت به عنوان نخستین ایرانی بر بام کعبه اذان بخواند.

سید احمد، در ۱۴ سالگی وارد رادیو شد و با هنرمندانی همچون حسن کسایی، جلیل شهناز، ادیب خوانساری و همچنین مدتی با ارکستر فرامرز پایور همکاری داشت؛ ولی بعد از آن بنا به دلایلی از جمله درخواست پدرش، به اصفهان بازگشت. این استاد آواز، برای درک هر چه بیشتر فنون و رموز و ظرایف آوازها و اشعار مذهبی از محضر اساتیدی هم‌چون علامه جلال‌الدین همایی نیز بهره برده است.

آثار او علاوه بر موسیقی، در حوزه تربیت هنرمندان و ترویج ارزش‌های آئینی نیز تأثیرگذار بود. وی با تلفیق آواز سنتی و مضامین عرفانی، سبکی ماندگار خلق کرد که صدای او را به صدای مکتب تاج پیوند می‌زد.

از او بیش از ۲۰۰ مقاله و مصاحبه و شعر بر جای مانده که غالبادر زمینه‌ی عرفان، ادبیات، موسیقی ایرانی و آئینی و تعزیه‌خوانی است. همچنین تاکنون حدود یک هزار ساعت آواز ضبط شده از این استاد برجسته‌ی آواز ایرانی برجای مانده است.




  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط «میدان آزادی» منتشر خواهد شد
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد!

نکته دان
مراتب که به دلیل هنر و اخلاق والایش به «درةالتاج» شهرت یافت، به عنوان شاگرد برجسته استاد جلال‌الدین تاج اصفهانی میراث‌دار مکتب آواز این استاد بزرگ بود. تخلص شعری او نیز برگرفته از همین پیوند عمیق با استادش بود.

سید احمد، در ۱۴ سالگی وارد رادیو شد و با هنرمندانی همچون حسن کسایی، جلیل شهناز، ادیب خوانساری و همچنین مدتی با ارکستر فرامرز پایور همکاری داشت؛ ولی بعد از آن بنا به دلایلی از جمله درخواست پدرش، به اصفهان بازگشت. این استاد آواز، برای درک هر چه بیشتر فنون و رموز و ظرایف آوازها و اشعار مذهبی از محضر اساتیدی هم‌چون علامه جلال‌الدین همایی نیز بهره برده است.

مطالب مرتبط