مجله میدان آزادی: صفحه‌ی چهارم از پرونده‌ی «جشنواره بین‌المللی فیلم کن» را به انتشار قسمتی جدید از «مجموعه فهرست‌های جشنواره کن»، اختصاص داده‌ایم. فهرستی از برندگان جایزه بزرگ جشنواره کن در همه دوره‌ها را در ادامه خواهید دید:
جایزه بزرگ جشنواره‌ی کن مهمترین جایزه پس از نخل طلاست. این جایزه که از سال ۱۹۹۵ به این اسم شناخته میشود در گذشته و از سال ۱۹۶۷ با نام‌های جایزه بزرگ هیئت داوران و مدتی با نام جایزه‌ی بزرگ ویژه‌ی هیئت داوران وجود داشت، درحقیقت جایزه بزرگ را باید مخلوق جشنواره سال 1967 دانست، چرا که تا پیش از این جایزه بزرگ و جایزه هیات داوران یکی بود اما در از آن سال به بعد این جایزه به دو جایزه تبدیل شد و درجه اعتبار آن نیز از جایزه هیات داوران بالاتر قرار گرفت.
آندری تارکوفسکی، برونو دومن، نوری بیگله جیلان و متئو گارونه کارگردانانی هستند که موفق شده‌اند دوبار این جایزه را به دست آورند و در این بین بیگله جیلان فرصت آن را دارد که امسال تعداد جایزه‌های خود را به عدد سه برساند.
نام ایرانی‌ها نیز به مانند سایر بخش‌های جشنواره کن در میان برندگان جایزه بزرگ دیده میشود و فیلم «قهرمان» اصغر فرهادی در جشنواره سال 2021 که پس از توقف یکساله برگزار می‌شد، توانست برنده‌ی جایزه بزرگ جشنواره کن شود.
«سینما پارادیزو» از جوزپه تورناتوره، «شکستن امواج» اثر لارس فون تریه، «سولاریس» از آندری تارکوفسکی، «درون لوین دیویس» اثر برادران کوئن و «پسری با دوچرخه» اثر برادران داردن را باید معروف‌ترین و پرمخاطب‌ترین فیلم‌هایی دانست که توانسته‌اند جایزه بزرگ جشنواره کن را دریافت کنند.
فهرست: تمام برندگان جایزه بزرگ جشنواره کن در همه دوره‌ها
|
سال
|
نام فیلم
|
نام فیلم انگلیسی
|
نام اصلی(زبان اصلی فیلم)
|
نام هنرمند
|
نام انگلیسی
|
|
1967
|
تصادف
|
Accident
|
-
|
جوزف لوزی
|
Joseph Losey
|
|
1967
|
کولی‌های خوشبخت هم دیده‌ام
|
I Even Met Happy Gypsies
|
Skupljači perja
|
آلکساندر پتروویچ
|
Aleksandar Petrovic
|
|
1969
|
اودالن ۳۱
|
Adalen 31
|
-
|
بو ویدربرگ
|
Bo Widerberg
|
|
1970
|
بازجویی از یک شهروند دور از سوءظن
|
Investigation of a Citizen Above Suspicion
|
Indagine su un cittadino al di sopra di ogni sospetto
|
الیو پتری
|
Elio Petri
|
|
1971
|
جانی تفنگش را برداشت
|
Johnny Got His Gun
|
-
|
دالتون ترامبو
|
Dalton Trumbo
|
|
1971
|
فرار از خانه
|
Taking Off
|
-
|
میلوش فورمن
|
Milos Forman
|
|
1972
|
سولاریس
|
Solaris
|
Solyaris
|
آندری تارکوفسکی
|
Andrei Tarkovsky
|
|
1973
|
مامان و روسپی
|
The Mother and the Whore
|
La Maman et la putain
|
ژان اوستاش
|
Jean Eustache
|
|
1974
|
گل هزار و یک شب
|
Arabian Nights
|
Il fiore delle mille e una notte
|
پیر پائولو پازولینی
|
Pier Paolo Pasolini
|
|
1975
|
معمای کاسپار هاوزر
|
The Enigma of Kaspar Hauser
|
Jeder für sich und Gott gegen alle
|
ورنر هرتسوک
|
Werner Herzog
|
|
1976
|
پرورش کلاغ‌ها
|
Cría Cuervos
|
-
|
کارلوس سائورا
|
Carlos Saura
|
|
1976
|
مارکیز اُ
|
The Marquise of O
|
Die Marquise von O...
|
اریک رومر
|
Éric Rohmer
|
|
1978
|
فریاد
|
The Shout
|
-
|
یژی اسکولیموفسکی
|
Jerzy Skolimowski
|
|
1978
|
بای‌بای میمون
|
Bye Bye Monkey
|
Ciao maschio
|
مارکو فرری
|
Marco Ferreri
|
|
1979
|
سیبریایی
|
Siberiade
|
Sibiriada
|
آندری کونچالوفسکی
|
Andrey Konchalovskiy
|
|
1980
|
عموی آمریکایی‌ام
|
My American Uncle
|
-
|
آلن رنه
|
Alain Resnais
|
|
1981
|
چند سال نوری دورتر
|
Light Years Away
|
-
|
آلن تانر
|
Alain Tanner
|
|
1982
|
شب سن لورنزو
|
The Night of the Shooting Stars
|
La notte di San Lorenzo
|
پائولو تاویانی - ویتوریو تاویانی
|
Paolo Taviani - Vittorio Taviani
|
|
1983
|
معنای زندگی از مانتی پایتان
|
Monty Python's The Meaning of Life
|
-
|
تری جونز
|
Terry Jones
|
|
1984
|
خاطراتی برای بچه‌هایم
|
Diary for My Children
|
Napló gyermekeimnek
|
مارتا مساروش
|
Márta Mészáros
|
|
1985
|
بردی
|
Birdy
|
-
|
آلن پارکر
|
Alan Parker
|
|
1986
|
ایثار
|
The Sacrifice
|
Offret
|
آندری تارکوفسکی
|
Andrei Tarkovsky
|
|
1987
|
توبه
|
Repentance
|
Monanieba
|
تنگیز آبولادزه
|
Tengiz Abuladze
|
|
1988
|
یک دنیا فاصله
|
A World Apart
|
-
|
کریس منجس
|
Chris Menges
|
|
1989
|
سینما پارادیزو
|
Cinema Paradiso
|
Nuovo Cinema Paradiso
|
جوزپه تورناتوره
|
Giuseppe Tornatore
|
|
1989
|
زیادی برات خوشگله
|
Too Beautiful for You
|
Trop belle pour toi
|
برتران بلیه
|
Bertrand Blier
|
|
1990
|
تیلای
|
The Law (Tilaï)
|
Tilaï
|
ایدریسا اودرائوگو
|
Idrissa Ouedraogo
|
|
1990
|
نیش مرگ
|
The Sting of Death
|
Shi no toge
|
کوهی اوگوری
|
Kôhei Oguri
|
|
1991
|
مزاحم زیبا
|
The Beautiful Troublemaker
|
La Belle Noiseuse
|
ژاک ریوت
|
Jacques Rivette
|
|
1992
|
بچه‌های دزدیده‌شده
|
The Stolen Children
|
Il Ladro di bambini
|
جانی آملیو
|
Gianni Amelio
|
|
1993
|
خیلی دور، خیلی نزدیک
|
Faraway, So Close!
|
In weiter Ferne, so nah!
|
ویم وندرس
|
Wim Wenders
|
|
1994
|
برای زندگی
|
To Live
|
Huo zhe
|
ژانگ ییمو
|
Yimou Zhang
|
|
1994
|
آفتاب‌سوخته
|
Burnt by the Sun
|
Utomlennye solntsem
|
نیکیتا میخالکوف
|
Nikita Mikhalkov
|
|
1995
|
نگاه خیره اولیس
|
Ulysses' Gaze
|
To vlemma tou Odyssea
|
تئو آنگلوپولوس
|
Theodoros Angelopoulos
|
|
1996
|
شکستن امواج
|
Breaking the Waves
|
-
|
لارس فون تریه
|
Lars von Trier
|
|
1997
|
آخرت شیرین
|
The Sweet Hereafter
|
-
|
آتوم اگویان
|
Atom Egoyan
|
|
1998
|
زندگی زیباست
|
Life Is Beautiful
|
La vita è bella
|
روبرتو بنینی
|
Roberto Benigni
|
|
1999
|
انسانیت
|
Humanity
|
L'humanité
|
برونو دومن
|
Bruno Dumont
|
|
2000
|
شیاطین دم در
|
Devils on the Doorstep
|
Guizi lai le
|
جیانگ ون
|
Wen Jiang
|
|
2001
|
معلم پیانو
|
The Piano Teacher
|
La pianiste
|
میشائل هانکه
|
Michael Haneke
|
|
2002
|
مرد بدون گذشته
|
The Man Without a Past
|
Mies vailla menneisyyttä
|
آکی کائوریسماکی
|
Aki Kaurismäki
|
|
2003
|
اوزاک (غیرصمیمی)
|
Distant
|
Uzak
|
نوری بیلگه جیلان
|
Nuri Bilge Ceylan
|
|
2004
|
پیر پسر(همکلاسی قدیمی)
|
Oldboy
|
Oldeuboi
|
پارک چان-ووک
|
Park Chan-wook
|
|
2005
|
گل های پژمرده
|
Broken Flowers
|
-
|
جیم جارموش
|
Jim Jarmusch
|
|
2006
|
فلاندر
|
Flanders
|
Flandres
|
برونو دومن
|
Bruno Dumont
|
|
2007
|
جنگل سوگوار
|
The Mourning Forest
|
Mogari no mori
|
نایومی کاواسه
|
Naomi Kawase
|
|
2008
|
گومورا
|
Gomorrah
|
Gomorra
|
ماتئو گارونه
|
Matteo Garrone
|
|
2009
|
یک پیامبر
|
A Prophet
|
Un prophète
|
ژاک اودیار
|
Jacques Audiard
|
|
2010
|
در باب خدایان و انسان‌ها
|
Of Gods and Men
|
Des hommes et des dieux
|
ژاویه بووا
|
Xavier Beauvois
|
|
2011
|
روزی روزگاری در آناتولی
|
Once Upon a Time in Anatolia
|
Bir Zamanlar Anadolu'da
|
نوری بیلگه جیلان
|
Nuri Bilge Ceylan
|
|
2011
|
پسری با دوچرخه
|
The Kid with a Bike
|
Le gamin au vélo
|
ژان‌پیر داردن - لوک داردن
|
Jean-Pierre Dardenne - Luc Dardenne
|
|
2012
|
واقعیت
|
Reality
|
-
|
ماتئو گارونه
|
Matteo Garrone
|
|
2013
|
درون لوین دیویس
|
Inside Llewyn Davis
|
-
|
ایتن کوئن - جوئل کوئن
|
Ethan Coen - Joel Coen
|
|
2014
|
شگفتی‌ها
|
The Wonders
|
Le meraviglie
|
آلیچه رورواکر
|
Alice Rohrwacher
|
|
2015
|
پسر شائول
|
Son of Saul
|
Saul fia
|
لاسلو نمش
|
László Nemes
|
|
2016
|
اینجا ته دنیاست
|
It's Only the End of the World
|
Juste la fin du monde
|
ژاویه دولان
|
Xavier Dolan
|
|
2017
|
120تپش در دقیقه
|
BPM (Beats Per Minute)
|
120 battements par minute
|
ربان کامپیلو
|
Robin Campillo
|
|
2018
|
بلکککلنزمن
|
BlacKkKlansman
|
-
|
اسپایک لی
|
Spike Lee
|
|
2019
|
آتلانتیک
|
Atlantics
|
Atlantique
|
متی دیوپ
|
Mati Diop
|
|
2020
|
کرونا
|
کرونا
|
کرونا
|
کرونا
|
کرونا
|
|
2021
|
قهرمان
|
A Hero
|
Ghahreman
|
اصغر فرهادی
|
Asghar Farhadi
|
|
2021
|
کوپه شماره ۶
|
Compartment Number 6
|
Hytti nro 6
|
یوهو کاسمانن
|
Juho Kuosmanen
|
|
2022
|
نزدیک
|
Close
|
-
|
لوکاس دونت
|
Lukas Dhont
|
|
2022
|
ستاره‌ها هنگام ظهر
|
Stars at Noon
|
-
|
کلر دنی
|
Claire Denis
|
پی‌نوشت:
اگر به جای ایران یا آمریکا، در اروپا به دنیا می‌آمدید، احتمالا به جای اسکار، جشنواره‌ی فیلم کن را مهمترین جشنواره‌ی فیلم بین‌المللی می‌دانستید، همانطور که بسیاری از هنرمندان و سینماگران سینمای هنری و غیرتجاری دنیا، ارزش و احترام بیشتری برای این جشنواره نسبت به سایر جشنواره‌ها قائل هستند. از نظر گستردگی و تنوع بخش‌ها، حضور بخش خصوصی، تنوع جوایز و زاویه‌دیدها، جشنواره‌ی کن یک رویداد قابل احترام سینمایی است.
این جشنواره در هفت بخش اصلی اجرا میشود؛ بخش مسابقه، خارج از مسابقه، نوعی نگاه، سینه فونداسیون (مسابقه فیلم‌های کوتاه)، هفته منتقدان، دو هفته کارگردانان و بازار فیلم. در حقیقت باید گفت جشنواره‌ی فیلم کن برای کارگردانان و سینماگران حرفه‌ای و مطرح، سینماگران جوان و دانشجویان فیلمسازی به یک درجه حائز اهمیت است چرا که برگزارکنندگان این جشنواره به یک اندازه به این افراد اهمیت می‌دهند. این جشنواره هر ساله در ماه می در حاشیه ساحلی بندر کن برگزار میشود.