مجله میدان آزادی: تا الآن «کاغذ اخبار هنر» به صورت ماهنامه منتشر می‌شد، اما تصمیم گرفتیم در پایان هر فصل یک نسخه‌ی فصلنامه را هم منتشر کنیم. شماره‌ی تازه از «کاغذ اخبار هنر»، در میان مهمترین و جذاب‌ترین خبرهای هنری بهار 1402 سیر خواهد کرد. در این شماره هم برگزیده اخبار دو شماره قبل را می‌خوانید هم چند خبر تازه.
بهار سال 1402 به ایستگاه پایانی رسید؛ در بدرقه‌ی بهار و پیشواز تابستان، در فصلنامه‌ی کاغذ اخبار هنر، مهمترین رویدادهای ادبی و هنری را به انتخاب و روایت مجله‌ی میدان آزادی اینجا بخوانید:
فیلمی برای چهار دهه
در مروری بر مهمترین خبرها و رویدادهای جهان هنر در سال 1401، از خبرسازی آواتار و رکوردشکنی‌اش گفتیم؛ در فصل بهار، خبرسازی این ابرفیلم «جیمز کامرون» همچنان ادامه داشت. با احتساب فروش جهانی، درآمد کل و کسر هزینه‌های ساخت و تبلیغات، درآمد خالص کمپانی دیزنی از «آوتار: راه آب» به رقم بی‌سابقه ۵۳۱.۷ میلیون دلار (بیش از نیم میلیارد دلار) رسید.
فیلمبرداری «آواتار: راه آب» در سال ۲۰۱۷ و همزمان با سومین فیلم از این مجموعه که قرار است در سال ۲۰۲5 اکران شود، آغاز شد. کامرون همچنین در حال کار بر روی فیلم چهارم و پنجم است که به ترتیب برای اکران در سال ۲۰۲9 و ۲۰31 برنامه‌ریزی شده است.
پوستر فیلم سینمایی «آواتار2»
اگر این تاریخ‌های اکران بدون تغییر بماند، مجموعه فیلم‌های «آواتار» در چهار دهه اول قرن جدید میلادی امتداد خواهد داشت. اما ظاهرا کامرون دیگر از همراهی با آواتار خسته شده است و احتمالا در نسخه‌ی چهارم و پنجم، این فیلم را همراهی نخواهد کرد ولی با الهام از رشد هوش مصنوعی، به سراغ ساخت نسخه جدید «ترمیناتور» می‌رود.
جیمز کامرون و آواتار
طولانی‌ترین فیلم کریستوفر نولان
اما خبری بخوانید از آخرین ساخته‌ی کریستوفر نولان، «اوپنهایمر» (Oppenheimer) که پس از انتشار اولین تیزر تبلیغاتی‌اش، سازندگانش فاش کردند که فیلم به دلیل برخی سکانس‌ها و همچنین ادبیات گفتاری‌اش، رتبه R یا همان درجه سنی بزرگسال را دریافت کرده است.
اوپنهایمر
«اوپنهایمر» که طولانی‌ترین فیلم دوران حرفه‌ای نولان است، اولین فیلم او نیز هست که در طول ۲۰ سال گذشته از دوره‌ی فیلمسازی او درجه R گرفته است. اوپنهایمر، زندگینامه‌ی رابرت اوپنهایمر، «پدر بمب اتمی» و دانشمند آمریکایی است که بخاطر نقشش در پروژه‌ی منهتن -که در جنگ جهانی دوم به ساخت نخستین جنگ‌افزارهای هسته‌ای منجر شد- شهرت دارد.
کیلین مورفی در اوپنهایمر
بازگشت اسکورسیزی به مسیح
حرف از کارگردانان مشهور هالیوود شد، در خبرهای فروردین ماه، اعلام شد جشنواره اروپایی کن با اهدای جایزه «اسطوره سینما» به مارتین اسکورسیزی از این کارگردان کهنه‌کار آمریکایی تجلیل کرد. بد نیست در فصلنامه کاغذ اخبار دوباره به این اشاره کنیم که مارتین اسکورسیزی هم بعد از درخواست پاپ فرانسیس از هنرمندان که «مسیح را به ما نشان دهید»، در دیداری با پاپ بعد از جشنواره کن 2023 اعلام کرده است، فیلمنامه‌ای درباره «عیسی مسیح» در پاسخ به درخواست پاپ فرانسیس نوشته است.
مارتین اسکورسیزی و پاپ فرانسیس
گرافیتی‌های بنکسی، شانس یا دردسر؟
در کاغذ اخبار خرداد ماه گفتیم که «بنکسی» هنرمند گرافیتی‌کار مشهور اما گمنام جهان برای نخستین‌بار در ۱۴ سال اخیر نمایشگاه انفرادی برگزاری می‌کند؛ «جدا کن و فرار کن» عنوان نمایشگاه جدید بنکسی است که علاوه بر گرافیتی‌ها، برای نخستین‌بار استنسیل‌هایی را به نمایش می‌گذارد که این هنرمند برای خلق برخی از مشهورترین آثار هنری خود استفاده کرده است. نمایشگاه «جدا کن و فرار کن» از ۱۸ ژوئن آغاز به کار می‌کند و فعالیت آن تا سه ماه ادامه خواهد داشت.
اما بشنوید که آثار این گرافیتی کار مشهور جهان برای صاحبان خانه‌هایی که او بر روی دیوارهایشان اثر هنری‌اش را خلق می‌کند دردسر ساز شده و گرافیتی دیواری مرغ دریایی که سال ۲۰۲۱، بنکسی آن را بر روی دیوار خانه‌ای در «سافک» کشید، زوج بریتانیایی ساکن این خانه را دچار دردسر کرده و آن‌ها شرایطی را تجربه کرده‌اند که انگار در کابوس زندگی می‌کنند! آن‌ها با تعداد زیادی خرابکار آثار هنری دست و پنجه نرم کرده‌اند و برای حل این مشکل با دو گزینه مواجه شده‌اند: یا باید هزینه حفاظت و نگهداری از این گرافیتی را بپردازند که سالانه تقریبا ۵۰,۰۰۰ دلار است یا می‌توانند این گرافیتی را از محل جدا و به مکان دیگری منتقل کنند که در این صورت باید حدود ۲۵۰,۰۰۰ دلار بپردازند. دو سر باخت!
گرافیتی مرغ دریایی
گرافیتی دیگری هم که «بنکسی» چندی پیش با موضوع خشونت خانگی علیه زنان بر روی دیوار خانه‌ای در شهر «ماگریت» انگلستان خلق کرده بود، با بخشی از دیوار برای همیشه به پارک موضوعی «دریملند» که ۲۰۰ متر با محل اولیه آن فاصله دارد، منتقل شد و در خردادماه خبر دادند که این گرافیتی از زمان جا‌به‌جایی برای نخستین‌بار، برای عموم مردم به نمایش گذاشته شده است.
گرافیتی بنکسی درباره خشونت خانگی علیه زنان
ساز کوک موسیقی
پس از شش ماه تعطیلی کنسرت‌ها در سال 1401 - حدودا از ششم مرداد تا ششم بهمن، به واسطه آغاز ماه محرم و سپس شلوغی‌ها و درگیری‌هایی که شش ماهه‌ی دوم سال در کشور رخ داد - نوروز ۱۴۰۲ برای اهالی موسیقی نوروزی پربار بود. هرچند دایره‌ی آن را تنها باید به اهالی موسیقی پاپ محدود کرد و خبرهای زیادی از فعالیت اهالی موسیقی‌های بومی و سنتی و... نبود. اما با آمدن اردیبهشت، کنسرت‌های دیگر اهالی موسیقی برگزار شد و رونق گرفت. در حالی‌که در خردادماه، اهالی موسیقی دستخوش موجی از شایعات شدند و همین موضوع نظم برگزاری برخی از کنسرت‌ها را به هم زد که گزارش آن را می‌توانید در کاغذ اخبار خردادماه مرور کنید.
از دیگر اخبار موسیقی اینکه، رسانه ها خبر از عدم شفافیت و بی‌خبری اهالی موسیقی نواحی از برگزاری مهمترین رویداد این موسیقی، یعنی جشنواره‌ی موسیقی نواحی در کشور دادند؛ تا اینکه بالاخره در خردادماه خبری از این جشنواره شد. آغاز ثبت‌نام برای شرکت درجشنواره موسیقی نواحی در خبرگزاریها منتشر شد تا خیالمان راحت باشد که چرخ موسیقی‌نواحی هم در بهار 1402، اگرچه با اندکی تاخیر، به راه افتاد.
گروهی از نوازندگان موسیقی نواحی
بهارستان کتاب
مهمترین اخبار حوزه کتاب هم در بهار قطعا برگزاری سی‌وچهارمین نمایشگاه کتاب تهران بود که مجله میدان آزادی، در پرونده‌ی «اردیبهشت کاغذی» به تفصیل به آن پرداخته است و اگر کنجتان کاو شده است که بدانید از نمایشگاه کتاب چه خبر؟ می‌توانید اینجا را ببینید.
پوستر نمایشگاه کتاب
از دیگر اخبار حوزه‌ی کتاب اینکه دبیرخانه‌ی جایزه‌ی کتاب سال، برای چهل‌‌و‌یکمین دوره‌ی این جایزه، فراخوان داد و مهلت ارسال آثار را تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۲ اعلام کرد. جایزه‌ی کتاب سال، بهمن‌ماه 1402 برگزار می‌شود.
در دنیای جایزه‌های ادبی جهانی هم موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان امسال نیز همانند سال‌های گذشته «هوشنگ مرادی کرمانی» نویسنده محبوب چند نسل از کودکان ایران را نامزدی شایسته برای دریافت جایزه «آسترید لیندگرن» تشخیص داده و او را به هیات داوران این جایزه معرفی کرده است.
از تازه‌ترین خبرهای دنیای کتاب در بهار 1402 انتشار کتاب «خبرنگار جنگی» خاطرات «مریم کاظم‌زاده» -نخستين خبرنگار زن در دوران جنگ- است که ظاهرا با شمایلی جدید و در قالب رمان، پس از بیست سال دوباره منتشر می‌شود.
باربارا کینگ جایزه‌ها را درو می‌کند!
در کاغذ اخبار اردیبهشت، ما از جایزه داستان زنان گفتیم که شش نامزد آن معرفی شدند و از میان این شش نفر، دو نفر سال‌های گذشته برنده این جایزه شده بودند و برندگان جایزه پولیتزر 2023 را هم معرفی کردیم.
اواخر خرداد ماه، بالاخره برندگان این رقابت معرفی شدند و برای اولین بار یک نفر، دو بار این جایزه را به خانه برد و او کسی نبود جز «باربارا کینگ‌سالور» همان نویسنده‌ای که در کاغذ اخبار اردیبهشت خبر بردش در جایزه پولیتزر را هم داده بودیم.
باربارا، سال 2010 هم برای رمان «حفره» برنده این جایزه شده بود و امسال برای رمان «دمون کوپرهد» که در فارسی به «شیطان کله‌مسی» (دیو مسین سر) ترجمه شده است، برنده «جایزه داستان زنان» شد.
خوب است بدانید که آثار باربارا کینگ‌سالور در ایران چندان مورد توجه نبوده است اما با بردن جایزه پولیتزر 2023 و «جایزه داستان زنان» در یک سال، باید منتظر ترجمه‌ی آثار جدیدی از او به فارسی باشیم.
باربارا کینگ‌سالور
همچنین در «کاغذ اخبار اردیبهشت» از جایزه‌ی آقای خاص گفتیم که اشاره داشت به «جایزه بین‌المللی عکس 5» که یک رویداد بین‌المللی در حوزه عکس و ویدیو آرت است.
مشارکت عکاسان زیادی از جای‌جای جهان، گردانندگان این جشنواره را به اهدای سمبل و نمادی از کشورمان به آن‌ها ترغیب کرد و چه نمادی بهتر از دوربین طلایی عباس کیارستمی! این جایزه در بخش «نگاه نو» به برترین عکس داخلی یا خارجی اهدا می‌شود که در آن خلاقیت و فتومونتاژ حرف اول را بزند.
نماد دوربین عباس کیارستمی
یک لوح بین‌المللی با امضای ناکافوجی، رئیس هیأت داوران، و دوربین طلای عباس کیارستمی که قالبی از دست و دوربین و عینک اوست جایزه بخش «نگاه نو» این جشنواره است.
در تازه‌ترین خبر از این جشنواره اینکه بیش از ۲۷۰۰ عکس در جشنواره «جایزه بین‌المللی عکس ۵» به رقابت پرداختند و قرار است آثار برگزیده این جشنواره روز یکم تیرماه در مراسم افتتاحیه معرفی شوند. از کشورهایی که عکاسان آن با ارسال آثار خود در این جشنواره شرکت کردند، می‌توان به کشورهای ایتالیا، ژاپن، تایلند، هندوستان، افغانستان، ترکیه، فرانسه، کشورهای امریکای جنوبی و امارات متحده عربی اشاره کرد.
جایزه عکس 5
و مثل همیشه در پایان هر کاغذ اخبار یاد می‌کنیم از مهمترین چهره‌های ادبی و هنری که جایشان در میان ما خالی شد. از ایران شروع کنیم که چهره‌های ادبی و هنری بسیاری را از دست داد اما جنجالی‌ترین فقدان بهار، خودکشی «کیومرث پوراحمد»، فیلمنامه‌نویس و کارگردان ایرانی بود که جامعه‌ی ایران را در بهت و اندوه فرو برد؛ «اسماعیل سلطانیان» بازیگر متواضع و دوست‌داشتنی سینما و تلوزیون هم بامداد ۲۴ خردادماه در سن ۶۹ سالگی با ایست قلبی درگذشت؛ به سختی می‌توان شیرینی نقش پدرانه‌ی او در سریال «وضعیت سفید» را فراموش کرد.
اهالی ادبیات هم با فقدان «احمد سمیعی گیلانی» و «علی‌اصغر بهرامی» را در حوزه‌ی ویراستاری و ترجمه مواجه شدند. «حسن تقی پور»، استاد آهنگساز و شاعر لاهیجانی و «سهراب مرزبان»، نقاش و طراح گرافیک هم در بهار، عالم هنر را بدرود گفتند.
در حوزه‌ی بین‌المللی عالم هنر هم خبر رسید که «کورمک مک‌کارتی» نویسنده‌ی آمریکایی که نگارش رمان‌های «جایی برای پیرمردها نیست» و «جاده» را در کارنامه داشت در سن ۸۹ سالگی و «ریوئیچی ساکاموتو» آهنگساز برجسته ژاپنی و خالق موسیقی فیلم‌های «آخرین امپراتور»، «آسمان سرپناه» و «از گور برخاسته»، در سن ۷۱ سالگی درگذشت.
ریوئیچی ساکاموتو
قطعا مهمترین خبرهای ادب و هنر، بیش از آن است که ما در فصلنامه کاغذ اخبار هنر آورده‌ایم اما نه همه‌ی آن‌ها و نه حوصله‌‌ی فرّار شما بیش از این می‌طلبد. پس منتظر ما باشید تا فصلنامه‌ی کاغذ اخبار تابستان.