مجله میدان آزادی: امروز 8 آوریل (19 فروردین) سالروز درگذشت پابلو پیکاسو، از نقاشان سرشناس قرن بیستم و از پدران سبک کوبیسم در نقاشی است. پیش از این در یادداشت تک‌نگاری پیکاسو به زندگی و آثار این هنرمند پرداخته بودیم و در این مطلب، فهرستی از 5 نقاشی برتر پیکاسو برای شما آماده کردیم. این فهرست را با مقدمه و انتخاب کبری احمدی در ادامه خواهید خواند:
پاییز سال ١٨٨١ است. و دنیا شاهد تولد یکی از پدیده‌های خود در قلمرو هنر است. پابلو روئیز پیکاسو، کودکی که از همان سنین خردسالی، اندیشه و روان خود را با آفرینشِ خطوط و نقوش منحصربه‌فرد صیقل می‌دهد.
بالیدن در آفتاب و سواحلِ طلایی مالاگا، ماجراجویی‌ها و اکتشافاتِ کودکانه هنگام فرارهای گاه‌وبی‌گاه از مدرسه و غرق شدن در نقاشی‌های پدر از جنگل و پرنده و دریا، به زودی از او هنرمندی خلاق و بدیع خواهد ساخت.
در انتزاعِ خیالاتِ پیکاسو
گفته می‌شود پیکاسو، در سن سیزده سالگی اولین نقاشی‌های رنگ و روغن خود را خلق کرد و از آن زمان رفته‌رفته به هنرمندی تأثیرگذار تبدیل شد. او بعدها توانست به همراه چند تن از همکاران خود پایه‌گذار جنبش «کوبیسم» باشد. آن‌ها با این ابداع، الهام‌بخشِ بسیاری از هنرمندان شدند و آثاری را خلق کردند که می‌توان در آن‌ها شاهد جرأت و جسارتِ هنرمندان در استفاده از خط، نقش، رنگ و مفهوم بود.
سبک کوبیسم در نقاشی، آمیزه‌ای از خطوط و سطوحِ انتزاعی، به همراه رنگ‌های تخت و یک‌دست است. نقوشی هندسی‌گونه، خطوطی شکسته با ضخامت‌های متغیر و ترکیب‌بندی‌های نامنظم، دوبعدی و چندگانه از ویژگی‌های مهم این سبک است.
البته دوران هنری و نبوغ مرحله‌به‌مرحله‌ی پیکاسو به چند دوره‌ی مهم تقسیم می‌شود که هریک نمایانگر تغییرات بزرگ در سبک و دیدگاه هنری او است.
اولین مسیر مهم کاری پیکاسو به «دوره‌ی آبی» معروف است. در این دوره، پالت‌رنگی نقاشی‌های پیکاسو طیفی از انواع آبی‌ها به خصوص آبی تیره است. در این نقاشی‌ها اندوه درونی پیکاسو -که متأثر مرگ دوست نزدیکش بود- کاملا مشهود است. اشکال و رنگ‌های مورد استفاده در این دوران مرزی میان واقعیت و خیال دارند.
دوره‌ی بعدی هنری پیکاسو، به دوره‌ی «رُز یا صورتی» مشهور است. او در این دوره بیشتر از طیف رنگ‌های صورتی و قرمز استفاده می‌کرد و موضوع بیشتر نقاشی‌ها، تصویری از دلقک‌ها و بازیگران سیرک بود.
پس از آن پیکاسو به دوره‌ی «آفریقایی» روی آورد. دوره‌‌ای که بیشتر نقاشی‌هایش الهام گرفته از هنر یونان و شبه‌جزیره‌ی ایبری و آفریقایی بود. این دوره خیلی مورد توجه جامعه‌ی هنری و منتقدین قرار نگرفت.
اما مهم‌ترین دوران هنری پیکاسو، سبک کوبیسم بود. چیزی که پیش‌تر هم در مورد آن صحبت کردیم. این دوره برای او سرشار از نقاشی‌هایی با فرم‌های آبستره، با متنوع‌ترین رنگ‌های درخشان بود. پیکاسو در جهانِ کوبیسم ماجراجویی‌های زیادی کرد که از آن‌ها می‌توان به تلفیق سبک کوبیسم با نئوکلاسیسم و سورئالیسم اشاره کرد که این جست‌وجوگری و آمیختگی منجر به خلق آثار منحصربه‌فردی شدند.
از میان پررنگ‌ترین خیالات
در ادامه به معرفی چند اثر مهم پیکاسو در زمینه‌ی نقاشی و مجسمه‌سازی در دوره‌های مختلف هنری‌اش می‌پردازیم.
تابلو «گیتاریست پیر»، اثر پابلو پیکاسو
1. گیتاریست پیر
از معروف‌ترین آثار پیکاسو در جهان، که مربوط به دوره‌ی آبی است. این نقاشی از زندگی فقیرانه و خودکشی دوستش الهام گرفته است. استفاده از طیف رنگ‌های آبی می‌تواند حزن و ملالت نقاشی را به بیننده القا کند.
تابلو «سه نوازنده»، اثر پابلو پیکاسو
2. سه نوازنده
این نقاشی متعلق به دوره‌ی کوبیسم است. در این نقاشی تصویری از سه شخصیت را نشان می‌دهد که به وسیله‌ی رنگ‌های مشخص و تخت از یکدیگر متمایز شده‌اند. تصاویری نامتقارن و مسطح که در اعماقِ انتزاعِ آن‌ها، ساختار و آناتومی شخصیت‌ها مشهود است.
تابلو «گرنیکا»، اثر پابلو پیکاسو
3. گرنیکا
از مشهورترین و تاثیرگذارترین آثار پیکاسو، می‌توان از این اثر یاد کرد. مضمون این تابلو به یکی از هولناک‌ترین و وحشیانه‌ترین بمباران‌های جهان اشاره می‌کند که در خلال جنگ داخلی اسپانیا در سال ١٩٣٧ رقم خورد. در واقع این اثر پیکاسو بیانیه‌ای ضدجنگ به شمار می‌آید. این اثر توانست دنیا را متوجه این فاجعه کند. دو نمونه از تفسیرهای بی‌شمار این اثر، یکی گاوی با چشمان درشت است که در سمت چپ تصویر حضور دارد و شاهد سوگواری زنی برای کودک مرده‌اش است. و دیگری اسبی در مرکز تصویر است که گویا به طرز وحشتناکی در حال سقوط است و پیکر سربازی تکه‌تکه شده که در زیر تنه‌ی آن به چشم می‌خورد. گاو نر و اسب، دو عنصر تصویری کلیدی در نقاشی هستند که نمادی از فرهنگ کشور اسپانیا محسوب می‌شوند.
تابلو «زن گریان»، اثر پابلو پیکاسو
4. زن گریان
پرتره‌ی زن سوگوار در نقاشی گرنیکا، آنقدر روی پیکاسو تاثیر گذاشت که در چند نسخه و به‌صورت جداگانه آن را تصویرسازی کرد. پیکاسو در واقع چهره‌ی این زن را از چهره‌ی معشوقه‌ی خود به نام آنریت تئودورا مارکویچ (دورا مار) الهام گرفت. نقاشی زن گریان، یکی از مهم‌ترین آثار پیکاسو از دورا مار است. اشک‌ها، دندان‌های آبی و چشمان سیاه و مجذوب‌کننده‌ی زن با حالتی اغراق‌آمیز به تصویر درآمده تا شدت ناراحتی او را بیان کند.
تابلو «دورا مار و گربه»، اثر پابلو پیکاسو
5. دورا مار و گربه
در این نقاشی، پیکاسو معشوقه‌ی خود را عامدانه در هیبتی مجلل و موقر به تصویر کشیده است. رنگ‌های مورد استفاده برای لباس دورا مار بسیار درخشان و پرهیجان هستند. کلاه زن که نشانی از ورود او به سبک سورئال است، مانند تاجی بر سرش قرار داده شده است. گویا هنرمند علاوه بر صورت ظاهری زن، سیرت و درون او را هم به تصویر کشیده است.
مطالب مرتبط:
تک‌نگاری: نگاهی به زندگی و آثار پابلو پیکاسو
5 مجسمه از مهم‌ترین مجسمه‌های پابلو پیکاسو