مجله میدان آزادی: نمایشگاه کتاب فرصتی‌ست برای جستجو میان آثار تازه‌ی ادبیات و هنر. در این گزارش و در صفحه‌ی پنجم پرونده‌ی «اردیبهشت کاغذی» خانم «حنانه شکیبا» تعدای از این آثار را مرور کرده‌است.
سی و چهارمین نمایشگاه کتاب با شعار «آینده خواندنی است» از بیستم اردیبهشت کارش را در مصلای تهران شروع کرد. کتاب‌خوان‌های واقعی که کتاب از اقلام ضروری سبد خریدشان است و البته آن‌هایی که سندرم خرید کتاب چاپ اول دارند، می‌دانند که نمایشگاه کتاب بهترین فرصت برای رسیدن به تازه‌های نشر است.
اگرچه به‌دلیل گرانی کاغذ و مشکلاتی که در اقتصاد ایران پیش آمده، بازار تازه‌های نشر چندان داغ نیست و ناشران با مشقت‌های فراوان همین اندک را هم برای نمایشگاه فراهم کرده‌اند، اما همین کم هم غنیمت است.
در ادامه مجله‌ی «میدان آزادی» برخی از تازه‌های ادبیات و هنر را در همه‌ی گروه‌های سنی و برای همه‌ی ذائقه‌های هنری معرفی می‌کند.
«سینما و نقاشی»؛ نگاهی بینامتنی
انتشارات «خوانه» در تازه‌های نشرش سراغ نقاشی و سینما، با هم رفته و به نظر می‌‌رسد کتابی که برای ترجمه و نشر انتخاب کرده است، در حوزه‌ی میان‌رشته‌ای سینما و نقاشی قابل‌اعتنا باشد. «آنجلا داکه‌واکه»، نویسنده‌ی کتاب، دانش‌آموخته‌ی سینما و استاد دانشگاه جورجیاست و آثار زیادی با موضوع تاریخ سینما، نقاشی و سینما نوشته است.
کتاب «سینما و نقاشی» از این می‌گوید که هنر چگونه در فیلم به کار می‌رود. خانم داکه‌واکه با نگاهی بینامتنی، جست‌وجوهایش در هشت فیلم درباره‌ی تاریخ سینما، تاریخ هنر و تاریخ نقاشی را با مخاطبانش به اشتراک گذاشته و درباره‌ی موضوع اصلی کتابش گفته است: «سینما قهرمان کتاب من است و تاریخ هنر در این کتاب در ارتباط با سینما معنا می‌یابد. خلاصه اینکه فیلم حرف آخر را می‌زند.»
«شکارچیان ماه»؛ نگهبان جنگ
چاپ اول کتاب «شکارچیان ماه» از «محمدرضا بایرامی» را که سوره مهر منتشر کرده است، می‌توانید در نمایشگاه کتاب 1402 ببینید و تورق کنید.
حوادث این رمان، در فضای پس از جنگ اتفاق می‌افتد و دفاع مقدس را از زبان نگهبان یک شرکت تعطیل‌شده در اطراف هور روایت می‌کند.
«مجمعالجزایر گولاگ»؛ جهنم اسارت
حالا که موج جهانی روسیه‌نویسی گرم است و همه دست به دست هم داده‌اند تا وحشت از روسیه‌ی کمونیست و مستبد را در ذهن مردم زنده نگه دارند، نشر مرکز هم در تازه‌ترین کتاب خود، اثری زیرخاکی از پنجاه سال پیش، به قلم نویسنده‌ی نامدار روسی بیرون کشیده و ترجمه کرده است؛ کتابی که در اواسط دهه‌ی شصت یک بار در ایران منتشر شده بود.
«مجمعالجزایر گولاگ» کتاب ممنوعه‌ی دوران استالینی، درباره‌ی اردوگاه‌های کار اجباری گولاگ در شوروی سابق است. «الکساندر سولژنیتسین»، برنده‌‌ی نوبل 1970، با دویست و بیست نفر از کسانی که از این اردوگاه‌ها جان سالم به در برده‌ا‌ند مصاحبه کرده و طی ده سال، در سه جلد این کتاب را نوشته و نشر مرکز اولین جلد آن را در اردیبهشت ماه منتشر کرده است.
«دستور خط فارسی»؛ پس از سال‌ها انتظار
بالاخره بعد از دو دهه انتظار، فرهنگستان زبان و ادب فارسی ویراست جدیدی از «دستور خط فارسی» را در اردیبهشت ماه منتشر کرد که در نمایشگاه کتاب می‌توانید به‌راحتی این نسخه را پیدا کنید، ورق بزنید، مطالعه کنید و اگر خواستید بخرید.
«یک فیلم، یک جهان»؛ غوغای بره‌ها
انتشارات «خوب» هم جلد ششم مجموعه‌ی «یک فیلم، یک جهان» را به نمایشگاه امسال می‌آورد. کتاب‌های مجموعه‌ی «یک فیلم، یک جهان» هر کدام نوشتاری کوتاه، اما تأمل‌برانگیز درباره‌ی یک فیلم سینمایی خاص‌اند. تمام فیلم‌هایی که در مجموعه‌ی «یک فیلم، یک جهان» بررسی شده‌اند، جزو آثار کلاسیک تاریخ سینما محسوب می‌شوند.
جلد ششم این مجموعه را «ایوون تاسکر» درباره‌ی فیلم «سکوت بره‌ها» نوشته است؛ فیلمی که بینندگان سینما را به پیش و پس از خود تقسیم کرد.
«سگ‌کشی»؛ طنازی ترکی
افق هم که امسال تنها با غرفه‌ی کودک و نوجوان در بخش کودک نمایشگاه حضور دارد، مجموعه داستان «سگ کشی» را از «عزیز نسین» به بخش مجازی نمایشگاه کتاب آورده است که برای اولین‌بار در ایران ترجمه می‌شود و برای معرفی در پشت جلد کتاب نوشته است:
«باور کرده بودم که در این مملکت دیوانه‌بودن به‌نفع آدم است. اگر خودم را به دیوانگی نمی‌زدم، سال‌های سال هم نمی‌توانستم ترفیع بگیرم. اگر تقلید دیوانگی این است، خدا می‌داند خودش چه عالمی دارد...».
عزیز نسین، نویسنده‌ی طناز و مشهور ترکیه‌ای است که در مجموعه داستان «سگ‌کشی» قصه‌هایی پرماجرا را روایت می‌کند که از دل اتفاقات ساده برمی‌خیزند.
«قطار جک لندن»؛ سایه‌ی جنگ
اگر از طرفداران «فرهاد حسن‌زاده» و قلمش هستید و از بچگی با «قصه‌های کوتی‌کوتی» بزرگ شده‌اید، در نمایشگاه سی و چهارم می‌توانید کتاب جدید حسن‌زاده برای بزرگسالان را ببینید. این نویسنده‌ی آبادانی، در کوچه پس‌کوچه‌های آبادان «قطار جک لندن» را روایت می‌کند و باز هم از جنگ می‌نویسد که گویا همچنان بر زندگی آقای نویسنده سایه انداخته است. قطار جک لندن را هم انتشارات افق منتشر کرده است.
«سینمای آمریکا»؛ از دریچه‌ی تئوری مؤلف
معمولا بهترین فیلم‌ها را بهترین کارگردان‌ها می‌سازند اما هر کارگردانی را باید از خلال فیلم‌هایی که می‌سازد کشف کرد.
انتشارات هرمس در فهرست چاپ اولی‌هایش کتاب «سینمای آمریکا: کارگردانان و کارگردانی» نوشته‌ی «اندرو ساریس» را در نمایشگاه سی‌‌و‌چهارم دارد که فیلم‌سازان آمریکایی را بر اساس تئوری مولف، در دوره‌‌ی زمانی سال‌های 1968 – 1929 بررسی می‌کند.
«خون مباح کلمات»؛ به گردن کیست؟
«مصطفی مستور» پس از تجربه‌ی عالم نویسندگی و ترجمه، همچنان در پی فتح وادی‌های جدید است! آقای نویسنده این بار هم به سراغ شعر و شاعری رفته و بعد از دو مجموعه‌ی شعر «گربه همسایه» و «دست‌هایت بوی نور می‌دهند»، حالا «خون مباح کلمات» را با همراهی نشر مرکز منتشر کرده است.
«سولی»؛ اتفاقات سودان جنوبی
انتشارات مروارید هم که مثل برخی از هم‌صنفانش در نمایشگاه کتاب تهران حضور ندارد، رمان «سولی» نوشته «جان گریشام» را با ترجمه‌ی الهه شمس‌نژاد منتشر کرده است. سولی، رمانی درباره‌ی سودان جنوبی تازه‌استقلال‌یافته است. به نظرتان نگاه یک نویسنده‌ی آمریکایی به ماجراهای جدایی‌طلبانه‌ی یک کشور آفریقایی، چگونه می‌تواند باشد؟
«بچه‌های کوچه‌ی شهناز»؛ زندگی ایرانی قبل از انقلاب
نشر سرو کتاب «بچه‌های کوچه‌ی شهناز»، نوشته‌ی «علی باباجانی» را به بازار نشر فرستاده است. مخاطب در این رمان می‌تواند سبک زندگی مردم پیش از انقلاب را با نگاهی به زندگی شهید سپهبد قرنی، دنبال کند.
«مجری محبوب»؛ اوج و فرود
کتاب «مجری محبوب»، تحقیقات و مصاحبه‌هایی با مجریان مطرح رسانه، نقدهایی درباره‌ی اجرای آن‌ها و بررسی اوج و افول برخی دیگر از مجریان است.
در این کتاب که یک کتاب پژوهشی اما در ارتباط مستقیم با هنر دوبله و اجراست، محبوب احمدی‌زاد نویسنده‌ی کتاب، با افراد موفق و شناخته‌شده و تعداد زیادی از زنان هنرمند مصاحبه کرده است و الگوریتمی از شکست‌ها و پیروزی‌های مجریانی که در این حوزه کار کردند در کتاب آورده. انتشارات شهرآب این کتاب را برای نمایشگاه کتاب سی و چهارم آماده کرده است.
«آنجا که ماه خانه دارد»؛ بی‌خانمان‌ها
نوجوانان 12 سال به بالا هم اگر سری به غرفه‌ی انتشارات پرتقال بزنند می‌توانند رمان جدید پرتقالی‌ها را برای نمایشگاه ببینند.
«آنجا که ماه خانه دارد» درباره‌ی سه خواهر و بردار است که باید در بحبوحه‌ی جنگ جهانی دوم خانه‌‌ای برای خود بیابند!
«میومیو... گرمه هوا»؛ در جستجوی مادر
انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هم در سایت خود، کتاب «میومیو... گرمه هوا» از مجموعه کتاب‌های مرغک کانون را رونمایی کرد و خبر داد که علاوه بر میومیو... گرمه هوا جدیدترین کتاب‌‌هایش را هم به نمایشگاه خواهد آورد.
«میومیو... گرمه هوا» را آمنه صادقی‌شهمیرزادی برای گروه سنی بالای ۴ سال نوشته و داستان یک بچه گربه است که مادرش را گم می‌کند.
همچنین کانون جدیدترین کتاب از مجموعه‌ی «کودکی نامداران» را هم به نمایشگاه کتاب تهران رسانده است؛ این کتاب درباره‌ی کودکی «جلال آل احمد» است.
«تاریخ معماری از هخامنشیان»؛ دست‌نوشته‌های قدیمی
نوبتی هم که باشد، دیگر نوبت معماری است! از مجموعه دست‌نوشته‌های کشف‌شده‌ی استاد «حسین گل‌گلاب»، سراینده‌ی سرود «ای ایران»، کتاب «تاریخ معماری از هخامنشیان» که ترجمه‌ای درباره‌ی ویژگی‌های سازه‌های ساختمانی بخش شمالی ساتراپی ایران است منتشر شده و در نمایشگاه کتاب تهران عرضه خواهد شد.
این کتاب پنجمین ترجمه از این مترجم، ادیب، شاعر و استاد دانشگاه ایرانی است که زیر نظر دکتر هما گل‌گلاب و به همت نشر اندیشه‌ی عصر منتشر شده است.
«کیسه بوکس»؛ رینگ موفقیت
چاپ اول نمایش‌نامه‌ی «کیسه‌بوکس» اثر «علی مؤذنی» پس از وقفه‌‌ای سی ساله، از سوی انتشارات نیستان منتشر شده است و در نمایشگاه سی و چهارم عرضه می‌شود.
مؤذنی این نمایشنامه را در سال ۱۳۶۷ نوشت. این اثر که دستمایه‌ی خلقش مفهوم ذاتی موفقیت است، پیش از این نیز توسط انتشارات نمایش و در سال‌های پایانی دهه‌ی شصت منتشر شده بود.
«هیولاهایی که لایق‌شان هستیم»؛ تب وحشت
حالا که تب وحشت‌خوانی بین نوجوانان داغ است، انتشارات پیدایش هم که متخصص ژانر وحشت در رده‌ی سنی نوجوان است، رمان «هیولاهایی که لایق‌شان هستیم» نوشته «مارکوس سجویک» را برای نوجوانان 16+ به نمایشگاه می‌آورد.
منتقدان می‌گویند این رمان، بازگویی یکی از داستان‌های قدیم ژانر وحشت و شامل روایت سه‌مفهوم عشق، هیولا و مرگ است؛ هیولاهایی که آدم‌ها لایق‌شان هستند!
«فارنهایت 451»؛ تکراری پرطرفدار
از تازه‌های نشر ماهی که در این نمایشگاه حضور دارد، کتاب «فارنهایت 451» نوشته‌ی «ری بردبری» با ترجمه‌ی خانم «مژده دقیقی» است. سندرم چاپ اولی‌ها برای خرید این کتاب عجله نکنند! چراکه طرفداران ژانر علمی-تخیلی، هنوز مدت زیادی از انتشار کتاب نگذشته، آن را به چاپ چهارم رسانده‌اند.
«نمایش خلاق»؛ کارگاه قصه‌گویی
نشر بیدگل که نشر تخصصی نمایشنامه است، در تازه‌های نشرش کتاب «نمایش خلاق» با عنوان فرعی «قصه‌گویی و تئاترهای کودکان و نوجوانان» را به قلم «یدالله آقاعباسی» منتشر کرده است. کتاب در معرفی خود می‌گوید: «مخاطب را با شیوه‌های قصه‌گویی، بازی، تمرین‌های بدن و بیان، اجراهای نمایشی و البته اصول ارتباط در بازی‌درمانی و تئاتر کودکان و نوجوانان آشنا می‌کند.»
«مُرَقَّع هند و ایرانی»؛ گنجینه‌ی نگارگری
انتشارات متن، وابسته به فرهنگستان هنر هم برای علاقه‌مندان به خطاطی و نگارگری و نقاشی، کتاب «مرقع هند و ایرانی» را به نمایشگاه آورده که از نسخه‌های ارزشمند و میراث مشترک ایران و هند محسوب می‌شود. این کتاب با همکاری کاخ‌موزه‌ی گلستان تهیه شده و در نمایشگاه ۱۴۰۲ به دست مخاطبان این هنر ایرانی خواهد رسید.
