مجله میدان آزادی: پیش از این دو پرونده برای دو جایزه سینمایی مهم خارجی و داخلی یعنی جشنواره فیلم کن و جشنواره فیلم فجر در مجله میدان آزادی منتشر کرده بودیم. اینبار و به عنوان سومین پروندهی اینچنینی «پرونده جایزه فیلم اسکار» را با بررسی جوایز، حواشی و فیلمهای دیروز و امروز جایزه آکادمی اسکار در آستانه برگزاری مراسم اهدای جوایز اسکار سال 2024 در مجله باز میکنیم. سرمقاله این پرونده را به قلم آقای حسن صنوبری بخوانید:
اسکار در حال صدساله شدن است. درست مثل یک پیرمردِ فرتوت اما ثروتمند و مشهور. اسکار مشهورترین جایزه سینمایی جهان است و برای بسیاری از مخاطبان عمومی سینما یک ملاک معتبر برای تماشای فیلم. اعتبار این جایزه که از سال 1929 برگزار میشود به راحتی به دست نیامده و به راحتی هم فرو نمیریزد، درست مثل پیرمرد ثروتمندی که آنقدر پول جمع کرده که پس از مرگ هم تا سالهای سال فرزندانش میتوانند بر سر سفرهاش بنشینند و از اعتبارش بخورند و نامش همچنان را بزرگ بدارند.
اگر بسیاری از جایزههای سینمایی جهان دوست دارند و دست وپا میزنند تا با ارزشهای هنری یا انسانی شناخته شوند (چه به حقیقت چه به ریا و فریب) اسکار به راحتی با دو ویژگی شناختهشده و از اینچنین شناختهشدن هم ابایی ندارد، یکم: «فهم و تبلیغ سینمای عامهپسند» و دوم: «ترویج، تبلیغ و ستایش ارزشهای آمریکایی و حتی سیاستهای کوتاهمدتِ دولتهای وقت آمریکا». فرمایشیترین، دستوریترین، فریبکارترین و سیاستزدهترین جایزه هنری جهان اسکار است، اما این چهار ویژگی ضربه خاصی به هیمنه این جایزه نمیزنند تا وقتی مثل همیشه گرانترین و پرسروصداترین جایزه نیز همین اسکار باشد، که هست.
شاید بخشی از گروههای نخبگانی و مخاطبان حرفهای سینما به خاطر همین ویژگیهای اسکار دوستداشته باشند این جایزه را نادیده بگیرند، ولی وقتی -چه بخواهیم چه نخواهیم- مخاطب عام سینما چشم به این جایزه دارد و اصلا درصد بالایی از پسند عمومی سینما و به تبعش گردش مالی این هنرصنعت توسط این جایزه تعیین میشود، نهتنها نمیتوان این جایزه را نادیدهگرفت بلکه وظیفه منتقدان و نخبگان هنر و فرهنگ است تا با دیدی هوشمندانه سراغ نقد و بررسی این جایزه بروند.
جریان هنری، مستقل و اصلی سینما شاید جریانی است که اصلا جایی در اسکار ندارد و ما در بسیاری از ریویوها و مطالب سینمایی مجله میدان آزادی سعی کردهایم و میکنیم به آنها بپردازیم. اما اینبار و به بهانه نزدیکشدن به زمان اهدای جوایز اسکار به همان دلایلی که در پاراگراف قبل برایتان نوشتم میخواهیم در یک پرونده کوچک و جمعوجور به جایزه اسکار، تاریخچه و مهمترین فیلمها و هنرمندانش بپردازیم. در این پرونده کوچک هم با فهرستها و مطالب مختلفی یادی خواهیم کرد از برگزیدهها و ستارههای گذشته جوایز اسکار هم حتما با ریویوهایی تازه سراغ نقد و بررسی نامزدها و برگزیدگان و اتفاقات امسال این جایزه مشهور آمریکایی میرویم.