مجله میدان آزادی: فهرست تازه‌ی پرونده «اردیبهشت کاغذی» از میان شاهکارهای رمان ادبیات فارسی به قلم نویسندگان زن ایرانی انتخاب شده است. امروز ستون «فهرست کتاب‌های پیشنهادی برای خرید از نمایشگاه کتاب» را با معرفی ده اثر از آنان به روز میکنیم. این فهرست را به قلم خانم مینو رضایی -نویسنده و منتقد- بخوانید:
فهرستی که در پیش رو دارید فهرستی است از ده رمان از بهترین رمان‌های ده نفر از زنان داستان‌نویس ایران. وقتی اسم رمان به میان می‌آید یعنی این فهرست از کتاب‌های معاصر است و وقتی از داستان‌نویسان زن ایرانی صحبت می‌شود مطمئنا اولین نامی که به ذهن می‌آید «سیمین دانشور» است و آخرین نام؟ آخرین نامی وجود ندارد چون فعالیت نویسندگان زن به خصوص در عرصه ادبیات داستانی هرروز بیشتر می‌شود. بنابراین در این فهرست سعی شده از آثار ده نویسنده زن شاخص و باتجربه، چه بسیار نامدار اهل رسانه و چه گوشه‌نشین و بی‌ادعا نام برده شود. آثاری که در این فهرست انتخاب شده‌اند الزاما شاخص‌ترین رمان آن نویسنده نیستند چون احتمالا ما هر فهرست کتابی از نویسندگان زن ایرانی را که باز کنیم به نام آثاری چون «سووشون» و «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» برمی‌خوریم. اما در این فهرست سعی شده تا حدی از دیگر آثار خوب نویسندگان که زیر سایه آثار شاخص، مهجور مانده‌اند نام برده شود. بنابراین فهرست ده رمان از بهترین نویسندگان زن ایرانی مجله میدان آزادی به این قرار است:
کتاب «جزیره سرگردانی» از «سیمین دانشور»
1. جزیره سرگردانی | سیمین دانشور
«جزیره سرگردانی» اولین و احتمالا قوی‌ترین رمان از سه‌گانه «جزیره سرگردانی»، «ساربان سرگردان» و «کوه سرگردان» است. سه‌گانه‌ای که اولینش خوب، دومینش متوسط و تنها نسخه سومینش قبل از چاپ برای همیشه توسط ناشر مفقود شد. «سیمین دانشور» برای جزیره سرگردانی سراغ «هستی» رفته است. هستی دانشجوی توانمندی که زندگیش خواسته و ناخواسته با تاریخ دهه‌های قبل، انقلابی قریب‌الوقوع، رویه متفاوت زندگی مادر، امیدهایی استادی که خودِ سیمین دانشور است و از همه مهم‌تر یک دوراهی عشقی گره می‌خورد. دوراهی عشقی‌ای که پایانی غیرمنتظره و متفاوت را در داستان‌های عشقی ادبیات معاصر ایران رقم می‌زند. «انتشارات خوارزمی» ناشر جزیره سرگردانی است.
کتاب «ای کاش گل سرخ نبود» از «منیژه آرمین»
2. ای کاش گل سرخ نبود | منیژه آرمین
«ای کاش گل سرخ نبود» نوشته «منیژه آرمین» یک رمان زنانه در حال‌وهوای بیشتر اجتماعی و کمتر تاریخی است. داستان رمان «ای کاش گل سرخ نبود» به شیوه فلش‌بک روایت می‌شود و از اواخر حکومت پهلوی اول تا اواخر حکومت پهلوی دوم را در قالب داستانِ زندگی دخترانِ حاج‌حسن پیشنماز ترک‌ها، بازگو می‌کند. دخترانی چون گللر، گلرخ، گلستان و ... البته اصل قضیه مربوط به «گللر» است. گللر که از دختر یک روحانی بودن سر از مجالس سردمداران کشف حجاب درمی‌آورد؛ آواز می‌خواند؛ تئاتر بازی می‌کند؛ با اطرافیان شاه و دربار می‌پرد و یکباره با اتفاقاتی، ورق فعالیت‌هایش برمی‌گردد و سراغ حزب توده می‌رود. اما حزب توده هم آن چیزی نیست که گللر می‌خواهد و قصه گللر و خواهرانش همچنان ادامه می‌یابد. آنقدر که «سوره مهر» چاپ دهم رمان پرفروش «ای کاش گل سرخ نبود» را هم منتشر کرد!
کتاب «پرنده‌ی من» از «فریبا وفی»
3. پرنده من | فریبا وفی
سال 1381 بود که «فریبا وفی» با «پرنده من» به عنوان نویسنده شناخته شد. رمانی که گرچه خیلی‌ها از لحاظ ساختار به آن ایراد می‌گرفتند اما توانست به عنوان اولین رمان فریبا وفی جایزه بهترین رمان سال، جایزه بنیاد گلشیری، جایزه ادبی یلدا و اثر قابل تقدیر جایزه ادبی اصفهان و بنیاد مهرگان ادب را از آن خود کند. پرنده من رمان ساده‌ای است از روزمرگی‌های یک زن متاهل. زنی که در دهه دوم زندگی مشترکش، با آن که به درستیِ رویه موجود کاملا مشکوک است، همچنان دنبال دستاویزی برای امید و ادامه دادن است. پرنده من را از نشر «مرکز» تهیه کنید.
کتاب «بامداد خمار» از «فتانه حاج سید جوادی»
4. بامداد خمار | فتانه حاج سیدجوادی
در میانه دهه 70 خورشیدی بود که محبوبیت رمان «بامداد خمار» باعث حیرت بسیاری از اساتید و منتقدان ادبیات داستانی ایران شد. حیرت از پرفروشی کتاب و محبوبیتش بین اقشار و رده‌های سنی مختلف. حیرتی که به ادبیات عامه‌پسند ایران رسمیتی دوباره داد. «فتانه حاج‌سیدجوادی» با نام مستعار «پروین» گرچه یکی دوبار دیگر دست به قلم برد اما او تنها و تنها با بامداد خمار برای همیشه ماندگار شد. بامداد خمار روایتی از ازدواج عاشقانه محبوبه و رحیم است که روی دور نفرت و جدایی می‌افتد. حکایت آن مربوط به تهران اوایل قرن چهاردهم است. گرچه سی سال از چاپ این رمان گذشته و نشر «البرز» حدود شصت‌بار آن را تجدید چاپ کرده، اما به علت محبوبیتش، به زودی شاهد پخش سریال آن نیز خواهیم بود!
کتاب «عادت میکنیم» از «زویا پیرزاد»
5. عادت میکنیم | زویا پیرزاد
«عادت میکنیم» یک رمان زنانه دیگر از «زویا پیرزاد» است که زیر سایه «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» کمتر دیده شد. «عادت میکنیم» قصه سه زن از سه نسل است که با انتخاب‌های کوچک و بزرگ اما دشوار، مسیر زندگی روزمره خود را تعیین می‌کنند. در این بین زنی که از نسل دوم است به علت اختلاف با نسل پیش و پس از خود، چالش‌های سخت‌تری را تجربه می‌کند. عشق، شکاف نسل‌ها و مهاجرت از مسائلی هستند که این رمان به آنها می‌پردازد. «عادت میکنیم» که همیشه در فهرست داستان‌های برتر ایران بوده است را «نشر مرکز» به چاپ رسانده است.
کتاب «چهل سالگی» از «ناهید طباطبایی»
6. چهل سالگی | ناهید طباطبایی
فیلمنامه «چهل سالگی» یکی از اقتباس‌های موفق دهه اخیر سینمای ایران است. اقتباسی که به زعم برخی از کتابی که «ناهید طباطبایی» آن را نوشته جلوتر است. اما رمان چهل سالگی هم رمان خوبی است به شرطی که با وضعیت روانی و افکاری که حوالی چهل سالگی به انسان‌ها هجوم می‌آورد آشنا باشیم. و با انتظار رخ دادن یک معجزه در چهل سالگی. چهل سالگی داستان «آلاله» است. آلاله که با اتفاقی در چهل سالگی، دوست دارد گذشته را مرور کند. گذشته یعنی سال‌های آغازین جوانی و آلاله با مرور آن سال‌ها می‌خواهد بدون حسرت و با خیال راحت و دل قرص‌تری از آخرین روزهای جوانی خداحافظی کند و پا به دوره بعدی زندگی بگذارد. بنابراین رمان چهل سالگی احتمالا همذات‌پنداری بیشتری را در افراد بالای سی سال برمی‌انگیزد. رمان چهل سالگی را نشر «چشمه» منتشر کرده است.
کتاب « یک روز بلند طولانی» از «گیتی صفرزاده»
7. یک روز بلند طولانی | گیتی صفرزاده
دختری که متخصص طراحی بازی‌های مجازی است خواب عجیبی می‌بیند، دوعدد ۹ که مدام در خواب‌هایش تکرار می‌شوند. دختر در جستجوی کشف معنای این خواب، نگاه دوباره‌ای به رابطه‌ها و دوستی‌هایش می‌اندازد، بازی‌ای طراحی می‌کند که هدفش پیدا کردن شریک مناسب زندگیست و حقایقی از زندگی خودش می‌فهمد و کنجکاو می‌شود که از چیستی عشق سردربیاورد. سرانجام سر از شهر پاریس درمی‌آورد، جایی که یک پروفسور ژنوم همایشی درباره هورمون عشق برپا کرده و عقیده دارد عشق، تنها محصول ترشح یک ماده شیمیایی است. آشنایی او با پروفسور آنها را به یک آزمایش عجیب و خطرناک می‌کشاند: آیا می‌شود کاری کرد که انسان همیشه عاشق بماند؟ شاید این همان رازی باشد که با عدد ۹ و زندگی دختر پیوند خورده. «یک روز بلند طولانی» اثر متفاوت «گیتی صفرزاده» است از نشر «هیلا» یا گروه انتشاراتی «ققنوس».
کتاب «شروع یک زن» از «فریبا کلهر»
8. شروع یک زن | فریبا کلهر
شاید «فریبا کلهر» بیشتر به عنوان نویسنده کودک و نوجوان مشهور باشد اما واقعیت این است سه‌گانه او در دهه 90، میزان تبحر او در نویسندگی برای بزرگسالان را به همه ثابت کرد. در این فهرست ما دومین رمان این سه‌گانه یعنی «شروع یک زن» را انتخاب کرده‌ایم. رمان درباره زنی به نام پروین است و در فضای ایران و کانادا می‌گذرد و کلهر از این جهت که سال‌هاست در کانادا زندگی می‌کند، داستانش را با تسلط نگاشته است. شروع یک زن از عشق، جدایی، بزرگ شدن، مهاجرت و معنویات سخن می‌گوید. اما از دید میانسالی. دیدی پخته که اساس آن در تعقل منطقی، صراحت و روراست بودن با خود است. شروع یک زن را نشر «ققنوس» به چاپ رسانده است.
کتاب «معلم پیانو» از «چیستا یثربی»
9. معلم پیانو | چیستا یثربی
«چیستا یثربی» نویسنده و کارگردان پرکاری در تئاتر است. شاید به همین خاطر تا قبل از اینکه داستان «پستچی» که جزو معروف‌ترین داستان‌های منتشر شده در اینترنت بود منتشرشود، دیگر رمان‌های چیستا یثربی کمتر دیده شده بود. «معلم پیانو» یکی از این رمان‌هاست. رمانی درباره یک زن هنرمند و یک مادر مجرد. زنی که برای حمایت از دخترش تصمیم‌های سخت و متفاوتی می‌گیرد. این متفاوت بودن را شاید باید در این دانست که چیستا یثربی روانشناس است و قدرت این را دارد که طرح غافلگیرانه‌ای برای داستان‌هایش طراحی کند.
کتاب «خانه ادریسیها» از «غزاله علیزاده»
10. خانه ادریسیها |غزاله علیزاده
خانه ادریسیها در «عشق آباد» است. عشق آبادی که می‌تواند اشاره به ترکمنستان و روس‌های مستقل شده از شوروی باشد، می‌تواند اشاره به خراسان بزرگ باشد و می‌تواند یک ناکجاآباد باشد. عشق آباد یک مرز است بین دنیای واقعی و خیال. و ساکنان خانه ادریسیها خیلی زود با انبوهی مهمان ناخوانده مواجه می‌شوند که قصد انتقام تیره‌بختی‌های خود را از طبقه مرفه دارند. طبقه‌ای که ادریسیها را نماینده‌اش می‌دانند. همچنان که آشوب، خانه ادریسیها را دربرمی‌گیرد و آنان ثروت ظاهری‌شان را از دست می‌دهند، تحول‌های شخصیتی و روحی که شاید بتوان دستاوردهای معنوی نامیدشان، جای این از دست دادن‌ها را برای ادریسیها پر می‌کند.
چند سال بعد از مرگ «غزاله علیزاده» بود که دوجلدی «خانه ادریسیها» آنقدر بر سر زبان‌ها افتاد که جایزه بیست سال داستان‌نویسی وزارت ارشاد را از آن خود کرد و تا کنون بیش از سی هزار نسخه از آن به فروش رسیده است. این دوجلدی منسجم توسط انتشارات «تیراژه» و هم «توس» به چاپ رسیده است.
.jpg?ver=UeDZkprO_KIkN3-JP7Q2ew%3d%3d)
فهرست 10 کتاب از بهترین رمان‌های نویسندگان زن ایرانی، برای خرید از نمایشگاه کتاب تهران