مجله میدان آزادی: دههی سی و اجرای برنامهی موسیقی گلها در رادیو یکی از بزرگترین تحولات موسیقی معاصر ایران در شکلدهی به سلیقهی موسیقایی عامهی مردم بود. شب گذشته، اکبر گلپایگانی یکی از قدیمیترین خوانندگان این برنامه درگذشت. اطلاعات بیشتر دربارهی او را در خبر زیر بخوانید.
به گزارش مجله میدان آزادی، اکبر گلپایگانی، خوانندهی پیشکسوت ایرانی و عضو مؤسسهی هنرمندان پیشکسوت، شنبه سیزدهم آبانماه، در سن 90 سالگی در ایران درگذشت.
زندگینامه اکبر گلپایگانی
اکبر گلپایگانی،۱۰ بهمن سال ۱۳۱۲ در تهران متولد شد و چهار برادر بنامهای عباس، حسن (مدرس آواز و استاد دانشگاه)، محمد (خوانندهی مشهور به گلریز)، محمود (مهندس و مدرس آواز) و یک خواهر بنام مریم داشت. پدرشان به نام «مرشد حسین» معروف بود و در سال ۱۳۶۲ درگذشت. حدود ۸۰ سال پیش مرشد حسین، نماد آواز تعزیهخوانی، مداحی و مرثیهخوانی در ایران بود و یکی از مرثیهخوانان مهم تهران محسوب میشد. او همراه همیشگی مرحوم فلسفی بود. فلسفی منبر میرفت و مرشد حسین مداح بود.
اکبر گلپا همچون بسیاری از استادان صاحب سبک آواز این سرزمین، با قرائت قرآن قدم در وادی آواز گذاشت؛ در سال ۱۳۱۸ به عنوان قاری قرآن در دبستان فرهنگ برگزیده شد و زیر نظر قاریان قرآن و تعزیهخوانها، اصول اولیهی آوازخوانی را آموخت.
در سال ۱۳۲۰، تعلیم موسیقی و دستگاهها را نزد پدرش آغاز کرد. اکبر گلپایگانی در سال ۱۳۲۶ برای اولینبار در یک گروه ارکستر کر شرکت کرد و در سال ۱۳۲۷ عضو انجمن موسیقی مدرسه نظام و با حسین خواجهامیری (ایرج) همکلاس شد و از سال ۱۳۲۸ به بعد کمکم با اساتید طراز اول موسیقی آشنا شد و تعلیم را زیر نظر آنان آغاز کرد.
اولین آواز رسمی اکبر گلپایگانی آوازی در مایهی ابوعطا در سال ۱۳۲۸ (در سن ۱۶ سالگی) در یک محفل خصوصی و در منزل استاد مرتضیخان محجوبی و با همکاری استادان بزرگی همچون مرتضی خان محجوبی، بانو قمرالملوک وزیری، سعادتمند قمی، علی تجویدی و حسین تهرانی بود. اهالی موسیقی، آثار گلپا را تلفیقی از موسیقی اصیل ایرانی و موسیقی پاپ میدانند.
آلبومهای اکبر گلپایگانی
آلبومهای منتشر شده از او عبارتند از «موی سپید»، «مست عشق»، «عقیق»، «دل ای دل»، «بزم عاشقان» (مشترک با ایرج)، «روی برگی بنویس عشق»، «چرا عاشق نباشم» و «قدر محبت»؛ گلپا پس از وقفهای کوتاه در حرفهی موسیقی، در سال ۱۳۸2، دو آلبوم «مست عشق» و «عقیق» را منتشر کرد که به گفتهی وی پرفروشترین آلبوم در سال 1382 بود و رکورد فروش را شکست.
افتخارات اکبر گلپایگانی
اجرای آواز در سازمان یونسکو به دعوت این سازمان در سال ۱۳۳۵، به عنوان اولین خوانندهی ایرانی که در خارج از ایران کنسرت داشتهاست؛ اجرای بیشترین آواز در برنامهی گلها و تنها خوانندهای که در تمام قسمتهای این برنامه شرکت داشت (۲۹۸ آواز بصورت رسمی و بیش از ۷۰۰ آواز خصوصی و رادیویی دیگر)؛ دریافت دکترای افتخاری و مدال هنر در سال ۱۳۸۴ از سازمان ملل متحد و نماینده این سازمان و دریافت دکترای افتخاری از دانشگاه تهران در سال 1384، از افتخارات او بود.
همچنین پیر پائولو پازولینی، کارگردان ایتالیایی، در سکانسی از فیلم «مده آ»، از آواز اکبر گلپایگانی به همراهی تار نورعلی برومند استفاده کرد؛ پس از اکران فیلم، گلپایگانی از سازنده فیلم به خاطر رعایت نکردن حق کپیرایت شکایت کرد و یک میلیون دلار غرامت گرفت.
علت مرگ اکبر گلپایگانی
گلپا که به دلیل کهولت سن از مدتها قبل درگیر بیماری بود، شب گذشته در سن ۹۰ سالگی دار فانی را وداع گفت.