چهارشنبه 01 آذر 1402 / خواندن: 5 دقیقه
تحلیل و بررسی نمایش و نمایشنامه کلنل ساخته امیر بشیری

ریویو: نقد و بررسی تئاتر موزیکال کلنل

وقتی شخصیتی از دل تاریخ بیرون آمده باشد و یکی از مهم‌ترین ارجاعات به زندگی‌اش شعری میهنی از «عارف قزوینی» باشد کار برای نویسنده بسیار ساده می‌شود. همه لوازم و تمهیدات آماده هستند تا مخاطب پیشاپیش این شخصیت را دوست داشته باشد و باور کند. اما ظاهرا همین مهیا بودن همه مقدمات و لوازم برای ساختن نمایشی درباره کلنل محمدتقی خان پسیان به جای اینکه به نویسنده و کارگردان نمایش کمک کند تبدیل به نقطه ضعفی برای اثر شده است

4.56
ریویو: نقد و بررسی تئاتر موزیکال کلنل

مجله میدان آزادی: از مهرماه کنسرت‌نمایش کلنل با کارگردانی امیر ‌بشیری، نویسندگی محمد نقایی و  تهیه کنندگی امین اشرفی در تالار وحدت اجرا می‌شود. آقای علی سدیری منتقد و پژوهشگر در یک ریویو به نقد و بررسی این نمایش پرداخته است که در ادامه می‌خوانید:
 

یکی از مهمترین مشکلاتی که در خلق هر درام زندگینامه‌ای وجود دارد یافتن معنای زندگی قهرمان است. در همه زندگی‌ها مقطع‌هایی وجود دارد که در کنار مقاطع دیگر زندگی یک معنای واحد را نمی‌سازند. اگر کسی زندگی‌اش سراسر از این مقطع‌ها ساخته شده باشد بعید است زندگینامه‌اش اهمیتی برای دیگران پیدا کند. اما درمورد شخصیت‌های بزرگی که «کلنل محمدتقی خان پسیان» یکی از آن‌هاست یافتن معنای زندگی ساده و طراحی مسیری که مثل نخ تسبیح همه وقایع را به هم مرتبط کند کاملا شدنی است.

وقتی شخصیتی از دل تاریخ بیرون آمده باشد و یکی از مهم‌ترین ارجاعات به زندگی‌اش شعری میهنی از «عارف قزوینی» باشد کار برای نویسنده بسیار ساده می‌شود. همه لوازم و تمهیدات آماده هستند تا مخاطب پیشاپیش این شخصیت را دوست داشته باشد و باور کند.

ظاهرا همین مهیا بودن همه مقدمات و لوازم برای ساختن نمایشی درباره کلنل محمدتقی خان پسیان به جای اینکه به نویسنده و کارگردان نمایش کمک کند تبدیل به نقطه ضعفی برای اثر شده است. به محض اینکه پرده بالا می‌رود خطابه بلیغ کلنل پسیان در باب میهن‌پرستی، در حالی که سه‌رخ ایستاده و غرق در مِهِ مصنوعی است مخاطب را وادار می‌کند دست‌ها را بالا ببرد و با این قهرمان همراه شود. حالا نویسنده با خیال راحت مشغول پرداختن به صحنه‌های مختلف این زندگی می‌شود و از ضرب‌آهنگ غافل می‌ماند.

اما باز هم جای نگرانی نیست، می‌توان فواصل بین صحنه‌ها را با چندین تصنیف و آواز خاطره‌انگیز پر کرد و با این کار صورت مسئله را پاک کرد. به این ترتیب است که نمایش کلنل نسبتا مخاطب عام را راضی از تالار وحدت بیرون می‌فرستد اما مخاطبی که به دنبال یک درام زندگینامه‌ای محکم باشد بعید است کار را بپسندد.

با اینکه ضرب‌آهنگ کند یکی از بزرگترین مشکلات نمایش کلنل است اما هنوز مشکل بزرگتری وجود دارد: انتخاب بازیگر!
این نمایش تقریبا بازیگر بزرگی ندارد. این را می‌شد بخشید اگر لااقل نقش اول به درستی انتخاب شده بود. کاظم سیاحی نه به خاطر نحیف و لاغراندام‌بودن، که کلنل پسیان هم لاغراندام بوده است، که به خاطر ناتوانی در بیان دیالوگ‌های حماسی و اعتراضی انتخابی نامناسب برای نقش اول است که روی کل نمایش تاثیر منفی گذاشته است.

با ذکر همین موارد می‌شود این متن را به پایان رساند، اما چرا نقدی به پیرامتن نمایش کلنل نداشته باشیم؟ چرا مدیر هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران باید آهنگساز این نمایش باشد وقتی که قطعا گزینه‌های بهتری هم وجود داشتند تا این نمایش موزیکال دست‌کم از نظر موسیقی تبدیل به یک اتفاق بزرگ شود؟ مدیری که خودش می‌تواند امضا کننده‌ی نامه‌ی تخصیص اعتبار برای تبلیغات محیطی این نمایش بوده باشد!  

 




تصاویر پیوست

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط «میدان آزادی» منتشر خواهد شد
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد!

نکته دان
به محض اینکه پرده بالا می‌رود خطابه بلیغ کلنل پسیان در باب میهن‌پرستی، در حالی که سه‌رخ ایستاده و غرق در مِهِ مصنوعی است مخاطب را وادار می‌کند دست‌ها را بالا ببرد و با این قهرمان همراه شود. حالا نویسنده با خیال راحت مشغول پرداختن به صحنه‌های مختلف این زندگی می‌شود و از ضرب‌آهنگ غافل می‌ماند


مطالب مرتبط