مجله میدان آزادی: طبق سنت مجله میدان آزادی، پایان هر ماه، سررسید انتشار کاغذ اخبار آن ماه است. این شماره از کاغذ اخبار که چهل و دومین کاغذ اخبار مجموعه میدان آزادی است، به اخبار سینما، ادبیات، موسیقی، تئاتر در شهریور ماه 1404 اختصاص دارد که در ادامه آن را به قلم علی سدیری بخوانید یا نسخه‌ی صوتی‌اش را گوش بدهید:
شما می‌توانید نسخه‌ی صوتی کاغذ اخبار تیر 1404 را در پادکست کاغذ اخبار هنر در کست باکس هم بشنوید:
در چهل و دومین شمارۀ کاغذ اخبار هنر، مهم‌ترین خبرهای دنیای هنر در شهریور 1404 را به انتخاب مجله میدان آزادی می‌خوانید.
آغاز شهریور با توهین یک کمدین به شاهنامه
در روزهای آغاز شهریور انتشار یک ویدئو از شوخی‌های جنسی یک اینفلوئنسر خبرساز شد. «زینب موسوی» که پیش از این هم با شوخی‌های سخیف در فضای مجازی به شهرت رسیده بود، در ویدئوی جدیدی سراغ شاهنامه رفت و با این کتاب سترگ و ابیات فردوسی شوخی‌های زشتی کرد که دیدن حتی بخش‌هایی از آن دل هر ایرانی با فرهنگی را به درد می‌آورد.
این اولین بار نیست که موسوی شاهنامه فردوسی را دستمایۀ تمسخر خود قرار می‌دهد. او چند سال پیش در برنامۀ خندوانه، این اثر بزرگ را مورد تمسخر قرار داد و با این تمسخر خود را در جامعۀ ایران مشهور کرد. او در خندوانه نیز تمام تلاش خود را کرد تا نه با استعداد و هنر طنز که با حواشی رأی خود را بالا ببرد.
توهین موسوی به فردوسی خشم جامعۀ ادبی و فرهنگی ایران را برانگیخت و در روزهای اخیر شخصیت‌های علمی و ادبی فراوانی به زینب موسوی که شاهنامه را وهن کرده معترض شده‌اند.
یکی از اولین واکنش‌ها که بسیار مورد توجه مردم قرار گرفت مربوط به صفحۀ استاد «محمدرضا شفیعی کدکنی» شاعر و پژوهشگر سرشناس ادبیات ایران بود که با یک بیت بسیار زیبا این ویدئوی موهن را نقد کرده بود:
زمانه بس که پلید و پلشت و مسخره شد
عیارْسنجیِ خورشید، کارِ شب‌پره شد
پس از واکنش شفیعی کدکنی موج انتقادها و اعتراض‌ها در صفحه‌های مجازی و همچنین رسانه‌ها بیشتر هم بالا گرفت. نکتۀ جالب این است که در میان چهره‌های هنر، ادبیات و رسانه، افرادی به این توهین واکنش نشان دادند که در خاستگاه فکری، سیاسی و اجتماعی هیچ شباهتی به هم نداشتند. به جز استاد شفیعی کدکنی، «شیوا مقانلو»، «رویا صدر»، «داریوش فرضیایی»، «پوری بنایی»، «روشنک گرامی»، «المیرا شریفی‌مقدم»، «فرزین محدث»، «حسین مهری»، «احسان رضایی»، «فاضل نظری»، «اسماعیل امینی»، «اسماعیل آذر»، «احسان رضایی»، «رضا ساکی» و... از جمله این افراد هستند.
پنجم شهریور تاریخ برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجراعلام شد.
چهل‌و سومین جشنوارۀ جهانی فیلم فجر ۵ تا ۱۲ آذرماه سال جاری برگزار خواهد شد. فرخوان این جشنواره، شنبه ۸ شهریور ماه منتشر می‌شود.
«روح‌الله حسینی» ماه گذشته با حکم رئیس سازمان سینمایی به عنوان دبیر این جشنواره منصوب شد.
احمد پژمان آهنگساز بزرگ ایرانی روز هشتم شهریور همه نتهای موسیقی ایرانی را در سکوت فروبرد.
احمد پژمان، موسیقی‌دان و آهنگساز برجستۀ ایرانی، جمعه 7 شهریور ماه در 90 سالگی دار فانی را وداع گفت.
پژمان که از کودکی با موسیقی آشنا شد، پس از سال‌ها تلاش و خلاقیت در عرصه‌های مختلف موسیقی، به یکی از چهره‌های برجستۀ موسیقی ایران و جهان تبدیل شده بود. این هنرمند که سبک خاصی در تلفیق موسیقی ایرانی و غربی داشت، برای بیش از 27 فیلم و 30 ترانۀ پاپ موسیقی نوشته و 15 آلبوم از آثار خود را منتشر کرده بود. احمد پژمان یکی از چهره‌های تأثیرگذار موسیقی ایران بود که به‌ویژه در تلفیق موسیقی ایرانی و غربی و استفاده از تکنیک‌های ارکستراسیون و هارمونی کلاسیک شناخته می‌شد. آثار او در تاریخ موسیقی معاصر ایران نقش بسیار مهمی ایفا کرد و به‌ویژه در حوزۀ موسیقی فیلم و ارکسترال، جایگاهی ویژه در بین هنرمندان و مخاطبان موسیقی داشت. همچنین بخشی از بهترین‌های موسیقی فیلم ایران از شاگردان او بوده‌اند.
مجله میدان آزادی پروندۀ پرتره‌ای دربارۀ این هنرمند برجستۀ موسیقی منتشر کرده که مشروح آن را می‌توانید اینجا بخوانید.
لغو کنسرت همایون شجریان باز هم سکوتی برای سازهای موسیقی ایرانی بود.
خبر تلخ روز دوازدهم شهریور باز هم از دنیای موسیقی بود.
خبر لغو کنسرت «همایون شجریان» امیدی که در دل هنردوستان ایرانی برای برگزاری یک اجرای بزرگ و ماندگار به وجود آمده بود را از بین برد.
آن طور که همایون شجریان مطرح کرده بود ناهماهنگی در برنامه‌ریزی چنین کنسرت بزرگی بود که باعث لغو آن شد. این سوءمدیریت در معاونت هنری وزارت ارشاد در کنار انتقادهای دیگری که به «نادره رضایی» وارد بود، نهایتا به برکنار شدن انجامید و وزیر ارشاد سرپرستی معاونت هنری را به «محمدمهدی احمدی» سپرد. نادره رضایی پیش از این هم در یک برخورد نادرست در مقابل پرسش خبرنگار صداوسیما به جای پاسخگویی گفته بود «برید درست شید!»
متن گزارش مجله میدان آزادی دربارۀ خبر برگزاری کنسرت همایون شجریان و لغو آن را اینجا بخوانید.
صدای هند رجب از جشنواره ونیز به گوش دنیا رسید.
فیلم سینمایی «صوت هند رجب» موفق شد در هشتاد و دومین دورۀ «جشنوارۀ بین‌المللی فیلم ونیز»، جایزۀ معتبر شیر نقره‌ای را از آن خود کند.
این جشنواره که یکی از مهم‌ترین رویدادهای سینمایی جهان به شمار می‌رود، امسال نیز با حضور کارگردانان و هنرمندان برجستۀ بین‌المللی برگزار شد.
فیلم «صوت هند رجب» ساختۀ «کوثر بن هنیه»، کارگردان برجستۀ تونسی، در هفتاد و نهمین جشنوارۀ بین‌المللی فیلم ونیز روی پرده رفت و در بخش رقابتی اصلی برای کسب جایزۀ شیر طلایی با دیگر آثار به رقابت پرداخت.
این اثر مستند-داستانی، به روایت سرنوشت جانسوز هند رجب، دختر شش‌سالۀ فلسطینی می‌پردازد که در جریان حملات ارتش رژیم اسرائیل به نوار غزه به شهادت رسید.
فیلم با بازسازی لحظات پایانی زندگی هند، داستانی تلخ را روایت می‌کند: او پس از کشته شدن اعضای خانواده‌اش در یک حملۀ هوایی، در خودرویی ویران‌شده گرفتار شد و با تماس تلفنی از هلال احمر فلسطین تقاضای کمک کرد؛ تماسی که بیش از یک ساعت ادامه یافت. اما هنگامی که آمبولانس برای نجات او اعزام شد، هدف حملۀ مستقیم قرار گرفت و تیم امدادی جان باخت. در نهایت، هند رجب نیز بر اثر تیراندازی مستقیم نظامیان صهیونیست به شهادت رسید.
دنیل دی لوئیس و یک حضور غافلگیر کننده دیگر!
«دنیل دی لوئیس» با فیلمی که پسرش کارگردانی کرده برای دومین بار از بازنشستگی خارج شد.
دی-لوئیس در فیلم «شقایق» نقش یک فرد گوشه‌گیر را بازی می‌کند که در جنگل‌های شمال انگلستان زندگی می‌کند. زندگی او زمانی زیرورو می‌شود که برادرش (با بازی شان بین) از راه می‌رسد و او را مجبور می‌کند با گذشتۀ مرموزش روبه‌رو شود. «ساموئل باتملی»، «سافیا اوکلی-گرین» و «سامانتا مورتون» دیگر بازیگران این فیلم هستند.
دی-لوئیس دربارۀ نگرانی‌هایی که منجر به بازنشستگی‌اش شد، گفت:
« یک جور اضطراب دربارۀ تعامل مجدد با حرفۀ فیلمسازی بود. این کار همیشه چیزی بود که من عاشقش بودم. من هرگز، هرگز از دوست داشتن آن دست نکشیدم. اما با جنبه‌هایی از سبک زندگی که با آن همراه بود، هرگز کنار نیامدم و از روز اولی که شروع کردم تا به امروز، چیزی در این فرآیند وجود دارد که در پایان آن احساس پوچی می‌کنم. منظورم این است که من به خوبی با آن آشنا بودم. فهمیدم که همۀ این‌ها بخشی از فرآیند است و در نهایت یک بازسازی وجود خواهد داشت. و فقط در آخرین تجربه یعنی «رشته خیال» بود که کاملاً احساس کردم که دیگر آن بازسازی وجود نخواهد داشت و احتمالاً باید از بازی دوری کنم، زیرا چیز دیگری برای ارائه نداشتم.»
او ادامه داد:
«اما حالا که به آن نگاه می‌کنم، می‌بینم بهتر بود دهانم را بسته نگه می‌داشتم. به نظر می‌رسد صحبت کردن در این مورد خیلی بی‌خود است. من هرگز قصد بازنشستگی نداشتم. من فقط انجام آن نوع کار خاص را کنار گذاشتم تا بتوانم کار دیگری انجام دهم. من هرگز، می‌دانید… ظاهراً، من دو بار به بازنشستگی متهم شده‌ام. من هرگز قصد بازنشستگی از هیچ چیز را نداشتم! من فقط می‌خواستم مدتی روی چیز دیگری کار کنم... هر چه پیرتر می‌شوم، بیشتر و بیشتر طول می‌کشد تا راه بازگشت را پیدا کنم. اما کار کردن با رونان همه چیز را روشن کرد و از ابتدا تا انتها، فقط لذت ناب با او بودن بود.»
«شقایق» ۳ اکتبر در سینماهای منتخب اکران می‌شود و از ۱۰ اکتبر توسط «فوکوس فیچرز» به صورت سراسری اکران خواهد شد.
جهان موسیقی باز هم بی «امید» شد!
«امید جهان» جمعه 21 شهریور حوالی ساعت 23 حین اولین اجرای کنسرت خود در جشن خرمای بم دچار عارضۀ قلبی شد که به دلیل وضعیت بحرانی و حال نامناسب توسط تیم اورژانس به بیمارستان پاستور منتقل شد و کادر درمان با تلاش‌های بی‌وقفه و به‌کارگیری تمامی امکانات موجود، موفق به احیای قلبی وی شدند. او پس از دو نوبت عملیات احیای قلبی موفقیت‌آمیز توسط تیم اورژانس پیش بیمارستانی و کادر پرستاری و پزشکی اورژانس بیمارستان پاستور بم به بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) فرستاده شد.
متاسفانه با وجود تمام تلاش‌های تیم پزشکی برای بهبود وضعیت هنرمند کشورمان، امید جهان ظهر روز شنبه ۲۲ شهریورماه در 44 سالگی دارفانی را وداع گفت.
امید پولادی جهان که بیشتر با نام امید جهان شناخته می‌شود، بهمن ماه سال ۱۳۶۰ در آبادان به دنیا آمد. این هنرمند معروف، پسر محمود جهان، خوانندۀ برجستۀ موسیقی جنوب کشور، است.
آغاز رویدادهای هنری «نقد و تماشا» مجله میدان آزادی
همزمان با روز سینما، مجله میدان آزادی، فصل اول مجموعه رویدادهای هنری خود را با عنوان «نقد و تماشا» با همکاری باغ کتاب تهران و ویژۀ اکران و بررسی بهترین انیمیشن‌های «هایائو میازاکی» برگزار کرد.
هر فصل از مجموعۀ رویداد «نقد و تماشا» سه بخش دارد. بخش اول اختصاص به اکران فیلم خواهد داشت، اما نه یک اکران معمولی یا تجاری، بلکه مجموعه‌ای اکران موضوعی که در آن، بین فیلم‌های اکران‌شده نوعی پیوستگی وجود داشته باشد و بیننده با شرکت در این مجموعه اکران بتواند در جریان یک سیر هنری قرار بگیرد، هم بیشتر لذت ببرد، هم بیشتر بیاموزد و هم یک جریان هنری را مورد بررسی قرار بدهد. گاهی این اکران‌ها بر اساس ژانرها هستند و گاهی بر اساس هنرمندها. در بخش دوم رویداد، نشست یا میزگرد نقد و بررسی آثار اکران‌شده با حضور منتقدان و صاحب‌نظران برگزار می‌شود و مرحلۀ سوم فرصت و چالش ریویونویسی و نقدنویسی بینندگانی است که در همه یا یکی از اکران‌ها حضور داشته‌اند. اینگونه پس از مواجهه با اثر هنری فرصت تعمقی دو طرفه و تعاملی نیز ایجاد خواهد شد و باز به فهم بیشتر و در نتیجه التذاذ هنری بیشتر می‌انجامد. در آخر نیز ریویوها داوری و بررسی می‌شوند و به بهترین‌ها در پایان هر ماه جوایزی اهدا می‌شود.
فصل نخست رویداد «نقد و تماشا» ویژۀ اکران بهترین انیمیشن‌های بزرگ‌ترین کارگردان امروز انیمیشن هنری جهان «هایائو میازاکی» برگزار شد. میازاکی که در ایران او را بیشتر با انیمیشن‌های محبوبی مثل «شهر اشباح»، «پونیو» و «شاهزاده مونونوکه» می‌شناسند، تا کنون سه‌بار برگزیدۀ جایزۀ بزرگ انیمه، دوبار برگزیدۀ جایزۀ اسکار بهترین فیلم خارجی، دو بار برگزیدۀ جایزۀ شیر طلایی جشنوارۀ ونیز، یک‌بار برگزیدۀ جایزۀ خرس طلایی جشنوارۀ برلین و بارها و بارها برگزیده یا نامزد انبوهی جایزه و جشنوارۀ معتبر سینمایی دیگر شده است. او و فیلم‌های درخشانش همچنین از مهم‌ترین دلایل رونق‌گرفتن هنر و صنعت انیمه و انیمیشن در کشورهای شرق دور بوده‌اند و هستند. مجله میدان آزادی پیش از این ضمن یک پروندۀ مفصل با عنوان «پروند‌ه‌پرترۀ هایائو میازاکی» به سیر هنری و آثار این هنرمند بزرگ ژاپنی پرداخته است. این مجموعه رویداد نیز به پیوست و در ادامۀ همین پروندۀ هنری برگزار شد.
یک نماینده ضعیف برای سینمای ایران در اسکار
روز 25 شهریور هیئت انتخاب نمایندۀ ایران پس از بررسی آثار برگزیده، فیلم سینمایی «علت مرگ نامعلوم» به کارگردانی «علی زرنگار» را به اتفاق آراء، شایستۀ حضور در این رقابت جهانی دانست.
در نتیجه، این فیلم به عنوان نمایندۀ رسمی سینمای ایران در سال ۲۰۲۶ به آکادمی اسکار معرفی کرد.
«پیر پسر»، «رها»، «زن و بچه»، «زیبا صدایم کُن» و «علت مرگ نامعلوم» پنج نامزد سینمای ایران برای معرفی به اسکار بودند.
انتخاب فیلم علت مرگ نامعلوم که از نظر برخی منتقدان فاقد قدرت لازم برای رقابت در عرصۀ جهانی است با واکنش‌های منفی از طرف رسانه‌ها و اهالی سینما مواجه شد. گفتنی است خانۀ سینما روز 12 شهریور اعلام کرده بود که نقشی در فرآیند انتخاب فیلم نمایندۀ کشورمان در اسکار نخواهد داشت اما برای این‌که این فرصت از دست نرود از اعضای خود دعوت می‌کند که همکاری را با نهاد برگزارکننده (بنیاد سینمایی فارابی) مبذول فرمایند.
ثمینه باغچه‌بان درگذشت
«ثمینه باغچه‌بان»، نویسندۀ ادبیات کودک و نوجوان و از پیشگامان آموزش کودکان ناشنوا در ایران، امروز (چهارشنبه ۲۶ شهریور) در ۹۷سالگی درگذشت.
او، فرزند «جبار باغچه‌بان»، بنیان‌گذار چندین مؤسسۀ آموزشی برای کودکان کم‌شنوا بود و با ادامۀ راه پدر، روش‌های نوین تدریس را در این حوزه گسترش داد. کتاب‌های «پل چوبی» و «نوروزها و بادبادک‌ها» از جمله آثار برگزیده او در حوزۀ ادبیات کودک هستند.
آخرین شب کنسرت «ایرانم» علیرضا قربانی در آزادی و یک پایان خوش برای موسیقی ایران
تورکنسرت «ایرانم» علیرضا قربانی که از (۶ خرداد ۱۴۰۴) در مجموعۀ ورزشی آزادی تهران آغاز شده بود، 28 شهریور بعد از ۳۱ شب اجرا به کار خود پایان داد. قربانی در این اجرا از به هم ریختن برنامه‌های تور به خاطر جنگ 12 روزه و سپس فرارسیدن ماه‌های محرم و صفر گفت و از همراهی و استقبال گرم مردم تشکر کرد.