مجله میدان آزادی: ستون «فهرستهای بهترینهای تمام ادوار جشنوارهی فیلم فجر» پرونده را با انتشار فهرست برگزیدگان سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن در همه ادوار جشنواره بهروز میکنیم. یازدهمین صفحه از پروندهی «پرواز بر فراز آشیانهی سیمرغ»، با مقدمهای دربارهی این جایزه، آغاز و سپس با ارائهی فهرست تمام برگزیدگان آن ادامه مییابد.
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن، همانطور که طبیعتا از اسمش برمیآید جایزهای است که هر سال از سوی جشنوارهی فیلم فجر به کسی اهدا میشود که از طرف هیئت داوران بهعنوان بهترین بازیگر نقش اول زن در فیلمهای شرکتکنندهی جشنواره انتخاب شده است.
این جایزه در دورهی اول، دوم، چهارم و پنجم جشنواره فیلم فجر به هیچ کدام از شرکتکنندگان تعلق نگرفت. پروانه معصومی اولین کسی است که توانست برگزیدهی این سیمرغ بلورین باشد. اما اگر بخواهیم از رکورددارها بگوییم، خانمها لیلا حاتمی و فاطمه معتمدآریا با ده بار نامزدی در این بخش رکورددار نامزدی در سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول و مکمل زن هستند. بعد از آنها، خانم نیکی کریمی با هفت دوره، باران کوثری با شش دوره، هدیه تهرانی و ترانه علیدوستی هر یک با پنج دوره در جایگاههای بعدی، رکورددار نامزدی برای سیمرغ بلورین هستند. همچنین بازیگرانی که تاکنون موفق شدهاند دوبار برگزیدۀ این جایزه باشند عبارتاند از پروانه معصومی، مریلا زارعی، فاطمه معتمدآریا، هدیه تهرانی، لیلا حاتمی، هنگامه قاضیانی و باران کوثری
جدول فهرست برگزیدگان سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن همه دورههای جشنواره فیلم فجر
دوره
|
سال
|
نام بازیگر
|
نام فیلم
|
اول
|
۱۳۶۱
|
-
|
-
|
دوم
|
۱۳۶۲
|
-
|
-
|
سوم
|
۱۳۶۳
|
پروانه معصومی
|
گل های داوودی
|
چهارم
|
۱۳۶۴
|
-
|
-
|
پنجم
|
۱۳۶۵
|
-
|
-
|
ششم
|
۱۳۶۶
|
پروانه معصومی
|
شکوه زندگی - جهیزیه ای برای رباب
|
هفتم
|
۱۳۶۷
|
رویا نونهالی
|
عروسی خوبان
|
هشتم
|
۱۳۶۸
|
رقیه چهره آزاد
|
مادر
|
نهم
|
۱۳۶۹
|
فریماه فرجامی
|
پرده آخر
|
دهم
|
۱۳۷۰
|
جمیله شیخی
|
مسافران
|
یازدهم
|
۱۳۷۱
|
فاطمه معتمد آریا
|
یک بار برای همیشه
|
دوازدهم
|
۱۳۷۲
|
فاطمه معتمد آریا
|
همسر
|
سیزدهم
|
۱۳۷۳
|
مینا لاکانی
|
دیدار
|
چهاردهم
|
۱۳۷۴
|
فاطمه گودرزی
|
غزال
|
پانزدهم
|
۱۳۷۵
|
گلچهره سجادیه
|
سرزمین خورشید
|
شانزدهم
|
۱۳۷۶
|
انیس شکوری
|
درخت جان
|
هفدهم
|
۱۳۷۷
|
هدیه تهرانی
|
قرمز
|
هجدهم
|
۱۳۷۸
|
میترا حجار
|
متولد ماه مهر
|
نوزدهم
|
۱۳۷۹
|
ثریا قاسمی
|
مارال
|
بیستم
|
۱۳۸۰
|
ترانه علیدوستی
|
من ترانه ۱۵ سال دارم
|
بیست و یکم
|
۱۳۸۱
|
نیکی کریمی
|
دیوانه ای از قفس پرید - واکنش پنجم
|
بیست و دوم
|
۱۳۸۲
|
گوهر خیراندیش
|
رسم عاشق کشی
|
بیست و سوم
|
۱۳۸۳
|
فرشته صدرعرفایی
|
کافه ترانزیت
|
بیست و چهارم
|
۱۳۸۴
|
هدیه تهرانی
|
چهارشنبه سوری
|
بیست و پنجم
|
۱۳۸۵
|
باران کوثری
|
خون بازی - روز سوم
|
بیست و ششم
|
۱۳۸۶
|
هنگامه قاضیانی
|
به همین سادگی
|
بیست و هفتم
|
۱۳۸۷
|
لیلا حاتمی
|
بی پولی
|
بیست و هشتم
|
۱۳۸۸
|
نگار جواهریان
|
طلا و مس
|
بیست و نهم
|
۱۳۸۹
|
ویشکا آسایش
|
ورود آقایان ممنوع
|
سی ام
|
۱۳۹۰
|
هنگامه قاضیانی
|
روز های زندگی
|
سی و یکم
|
۱۳۹۱
|
هانیه توسلی
|
دهلیز
|
سی و دوم
|
۱۳۹۲
|
مریلا زارعی
|
شیار ۱۴۳
|
سی و سوم
|
۱۳۹۳
|
باران کوثری
|
کوچه بی نام
|
سی و چهارم
|
۱۳۹۴
|
پریناز ایزدیار
|
ابد و یک روز
|
سی و پنجم
|
۱۳۹۵
|
لیلا حاتمی - مریلا زارعی
|
رگ خواب - زیر سقف دودی
|
سی و ششم
|
۱۳۹۶
|
سارا بهرامی
|
دارکوب
|
سی و هفتم
|
۱۳۹۷
|
الناز شاکردوست
|
شبی که ماه کامل شد
|
سی و هشتم
|
۱۳۹۸
|
نازنین احمدی
|
ابر بارانش گرفته
|
سی و نهم
|
۱۳۹۹
|
رویا افشار
|
مامان
|
چهلم
|
۱۴۰۰
|
طناز طباطبایی
|
بی رویا
|
چهل و یکم |
1401 |
پردیس پورعابدینی |
غریب |
چهل و دوم |
1402 |
مارال بنی آدم |
پروین |
پینوشت:
جشنواره فیلم فجر مهمترین رویداد هنری مربوط به سینما در ایران است. این رویداد جشنوارهای سینمایی است که از سال ۱۳۶۱ تاکنون در دههی فجر یعنی از دوازدهم تا بیست و دوم بهمن هر سال در تهران برگزار میگردد.
جشنوارهی بینالمللی فیلم فجر تا سال ۱۳۷۴ فقط به تولیدات سالانه سینمای ایران میپرداخت؛ اما از سال ۱۳۷۴ جشنواره به صورت بینالمللی برگزار میشود و علاوه بر سینمای ایران، در بخش بینالملل به بررسی فیلمهایی از سینمای جهان میپردازد. این قسمت از جشنواره امسال پس از تقریبا هشت سال دوباره به بخش اصلی جشنواره برگشته و در بهمن ماه برگزار میشود.
بخش رقابتی جشنواره، یک بخش اصلی به نام «سودای سیمرغ» دارد که هنرمندان برای دستیابی به «سیمرغ بلورین» هربخش با یکدیگر رقابت میکنند. جشنواره بخشهای دیگری نیز چون «نگاه نو»، «سینما حقیقت»، «هنر و تجربه» و «انیمیشن» را نیز شامل میشود.