مجله میدان آزادی: آغاز پاییز و بازگشایی مدارس، بهانهای هنری دست اهالی مجله میدان آزادی داد تا به یادماندنیترین معلمها در سینما و ادبیات را در قالب پروندهای مرور کند. سرمقالهی پرونده «رو تن این تختهسیاه»؛ پروندهای پیرامون معلم و مدرسه از منظر هنر و ادبیات را در ادامه و به قلم خانم «مینو رضایی» بخوانید:
یکی از موجهایی که در دو دههی اخیر و بهخصوص تا چهارسال پیش رواج داشت، موج «علیه آموزش رسمی» بود. در این موج بسیاری از خانوادهها یا فرزندشان را از مدارس بیرون میکشیدند و خودشان آموزش را به عهده میگرفتند، یا به دنبال مدارسی بودند که ادعا داشتند روش آموزشیشان هیچ صنمی با آموزش رسمی و کهنه ندارد و یا در فکر تاسیس مدارس کوچک، مهارت محور و مشارکتی بودند. چهارسال پیش وقتی کرونا مهمان ناخوانده و دوستنداشتنی زندگی همه شد، اولین سوغاتیاش خانهنشینی و جمعگریزی مطلق بود. کرونا که آمد، زیرساختها برای آموزش آنلاین آماده نبود و "علیه آموزش رسمی"ها هم خوشحال بودند از اینکه باصطلاح تقّ آموزش و پرورش درآمده و هم راضی از اینکه دیگر لازم نیست عمر بچههایشان را با به مدرسه فرستادن هدر دهند و حالا فرصت فراوانی هست تا به بچهها بفهمانند زندگی یعنی چه! بعضی صاحبنظران آموزش دنیا نیز پا را از این فراتر گذاشته و دربدر پی جایگزینی برای مدرسه بودند چون اطمینان داشتند بعد از اتمام کرونا، بچهها دیگر به مدارس بازنخواهندگشت. اما نسل زد بازهم همه را غافلگیر کرد! این نسل به واسطهی خانهنشینی و جمعگریزی کرونا، خیلی زود ارزش چیزی به اسم «خاطرههای جمعی» را درک کرد و خواستار تعیین تکلیف این نیازش شد. نسل جدید به این فهم رسید مدرسه برایش به جز بحث سوادآموزی، بحث تمرین حضور اجتماعی هم هست. و اولین تجربههای دوستیابی، تشویق، مشارکت با همسالان، استقلال از خانواده، تعهد و مسئولیت و از همه مهمتر ارتباط با معلم به مثابه یک مربی روحی، همه در مدرسه به مفهوم سنتیاش شکل میگیرد.
هرکس دیگر هم که منصفانه و دور از تاثیر موج نگاههای منفی رایج این روزها نسبت به هرچه شیوهی تربیتی در گذشته، به مدرسه نگاه کند درمییابد تمام یا بخشی از نقشهی راه زندگی همهی آدمها در هر کجای دنیا تحتتأثیر المانهای مدرسه و بهخصوص معلمها بودهاست. حتی «فوبیای مدرسه»ایها و «علیه آموزش رسمی»ها!
حالا رسیدهایم به اول مهرماه، فصل بازگشایی مدرسههای ایران برای بچههای امروز و هجوم خاطرات خوب و بد برای بچههای دیروز. این شد که پروندهی جمعوجورِ «رو تن این تختهسیاه» را برای نگریستن به مدرسه از چشم ادبیات و هنر در مجله میدان آزادی تدارک دیدیم. پروندهای که بخش عمدهاش به معلمهای به یادماندنی سینما و ادبیات ایران میپردازد.