مجله میدان آزادی: این روزها بخشی از دنیای ادبیات در انتظار انتشار خبر صد و هفدهمین برگزیدهی نوبل ادبیات است. جایزهای که یکی از مهمترین دلایل دیده شدن یک اثر ادبی در تمام جهان خواهد بود و دلیلی برای بازار داغ پیشبینیها. گزارش خبری کوتاهی بخوانید از احتمال برگزیدهی نوبل ادبیات 2024:
با انتشار خبر زمان اهدای جوایز نوبل از آغاز این هفته، چند روزی میشود که گمانهزنیها برای نوبل ادبیات که یکی از پرطرفدارترین شاخههای این جایزه است شروع شد.
همین روند در سال 2023 هم اتفاق افتاد و چند روزی قبل از اعلام برگزیدهی نوبل ادبیات 2023، صفحات ادبی رسانهها پر شده بود از گمانهزنیها برای برندگان نوبل ادبیات، اما وقتی نام برنده اعلام شد، خطای بالای این گمانهزنیها نیز پدیدار شد. صدوشانزدهمین نوبل ادبیات به یون فوسه، نمایشنامهنویس و نویسندهی ۶۴ ساله نروژی «برای نمایشنامهها و نثر بدیع او که به ناگفتنیها صدا میدهد» رسید. نویسندهای که نامش در هیچیک از فهرستهای رسانههای برتر ادبی جهان پیشبینینشده بود.
شاید به همین دلیل است که امسال خبری از یک فهرست پیشبینی با درصد بالایی از احتمال، همچون فهرستی از گمانهزنیهای سال گذشته نیست.
آکادمی نوبل که مسئول اصلی این جایزه است، هیچگاه نشانهای از اینکه چه کسانی شانس اصلی دریافت این جایزه هستند اعلام نمیکند و فهرست نامزدهای هر سال را نیم قرن بعد منتشر میکند؛ بنابراین اگر کسی سال 2024 نامزد جایزه نوبل ادبیات باشد، در سال ۲۰۷4 متوجه این موضوع خواهد شد. زمانی که شاید دیگر در این دنیا نباشد و خوب است بدانید که جایزه نوبل به کسانی که فوت کردهاند اهدا نمیشود.
در پیشبینیهای نوبل 2024 ادبیات برخی نامها تکراری است، نامهایی که سال گذشته نیز در این فهرست جای داشتند اما بخت با آنها یار نبود.
امسال وبسایت «NicerOdds» که بر پیشبینی جایزههای مشهور سرتاسر جهان تمرکز دارد، فهرستی از شانسهای اصلی کسب جایزه نوبل ادبیات ۲۰۲۴ را منتشر کرده و بیشترین شانس را برای «جرالد مرنین» نویسنده اهل استرالیا قائل شده است.
مرنین به خاطر سبک فلسفی و دروننگر خود که به موضوعاتی مانند حافظه، مناظر و ادراک میپردازد، شهرت دارد. کتابهایی از او مانند «دشتها» طرفداران زیادی در سطح جهان دارد و نام او در چند سال گذشه، بارها در میان شانسهای نوبل ادبیات دیده شده است.
در رتبه دوم شانسهای اصلی دریافت نوبل ادبیات مانند سال گذشته نام «کان ژو» نویسنده چینی به چشم میخورد. برخی از منتقدان انتظار دارند امسال سال نویسندگان غیراروپایی باشد و احتمال میدهند یک نویسنده از آسیا یا خاورمیانه انتخاب شود. انتظاری که چندان بهجا نیست؛ چراکه دنبالکنندگان اخبار این جایزه بهخوبی میدانند که نوبل نه تنها در جایزهی ادبیات، که در جایزه صلح نیز در سالهای اخیر بهشدت سیاسی و سیاستزده بوده است.
فهرست کامل شانسهای دریافت نوبل ادبیات به پیشبینی سایت «NicerOdds» به ترتیب زیر است:
• جرالد مرنین (استرالیا): به دلیل سبک نوشتاری مینیمالیستی و تفکری فلسفی شناخته شده است.
• کان ژو (چین): نویسندهای با سبک سوررئالیستی و آوانگارد که چند سالی است در فهرست پیشبینیها حضور دارد.
• الکسیس رایت (استرالیا): نویسندهای بومی که به مسائلی همچون عدالت اجتماعی و فرهنگ بومی میپردازد.
• جامائیکا کینکید (آنتیگوا): نویسندهای که به تاریخ استعمار و هویت فردی و جمعی پرداخته است.
• آن کارسون (کانادا): شاعر و نویسندهای که به خاطر سبک نوآورانهاش در شعر و نثر معروف است.
• کو اون (کره جنوبی): شاعر و فعال اجتماعی کرهای که به تاریخ و مسائل اجتماعی در آثارش میپردازد.
• لاسلو کراسناهورکایی (مجارستان): به خاطر رمانهای پیچیده و عمیق که غالبا به موضوعات فلسفی میپردازند، شناخته میشود.
• میرچا کارتارسکو (رومانی): نویسندهای که آثارش آمیزهای از واقعگرایی و سوررئالیسم است.
• نگوگی وا تیونگو (کنیا): نویسندهای که بر تجربه پسااستعمار در آفریقا تمرکز دارد.
• توماس پینچن (آمریکا): یکی از نویسندگان برجسته پستمدرن آمریکایی.
• یوکو تاوادا (ژاپن/آلمان): نویسندهای که آثارش پلی میان فرهنگهای شرقی و غربی است.
• سزار آیرا (آرژانتین): نویسندهای با سبک تجربی که به تنوع در فرمهای داستانی شهرت دارد.
• هاروکی موراکامی (ژاپن): نویسنده مشهور جهانی با داستانهای پستمدرن و عناصر سوررئال. او بارها در فهرست شانسهای نوبل ادبیات ظاهر شده است.
• میشل ولبک (فرانسه): نویسندهای با سبک نوشتاری بحثبرانگیز که به بحرانهای اجتماعی و معنوی در آثارش پرداخته است.
• پیر میشون (فرانسه): نویسندهای با رویکردی شاعرانه به نثر و روایت.
• رائول زوریتا (شیلی): شاعر و فعال اجتماعی شیلیایی که به تاریخ و حقوق بشر در آثارش میپردازد.
• هله هله (دانمارک): نویسندهای که به زندگی روزمره و موضوعات انسانی در آثارش توجه دارد.
• کارل اووه کناسگارد (نروژ): نویسندهای که به خاطر سبک زندگینامهنویسی و آثار پرجزئیاتش شناخته شده است.
• النا پونیاتوفسکا (مکزیک): نویسندهای که به مسائل اجتماعی و سیاسی میپردازد.
• هومرو آریدیس (مکزیک): شاعر و نویسندهای که به مسائل زیستمحیطی و معنوی پرداخته است.
• جویس کرول اوتس (آمریکا): نویسندهای که در ژانرهای مختلفی از جمله رمان، داستان کوتاه و نمایشنامه فعالیت دارد.
• لیودمیلا اولیتسکایا (روسیه): نویسندهای که به مسائل تاریخی و اخلاقی میپردازد.
• مارگارت آتوود (کانادا): نویسنده برجسته رمانهای علمی تخیلی و فمینیستی.
• پل سایمون (آمریکا): موسیقیدانی که به عنوان ترانهنویس برجسته شهرت دارد.
• استیون کینگ (آمریکا): نویسندهای که بیشتر به خاطر آثار ترسناک و مهیج شناخته میشود.
مراسم اعطای جایزه نوبل ادبیات ۲۰۲۴ روز دهم اکتبر برابر با پنجشنبه، ۱۹ مهرماه در استکهلم سوئد برگزار میشود.