مجله میدان آزادی: 37 سال از ساخت فیلم «ناخدا خورشید» گذشته است. فیلمی که در زمان اکران، یک پروژهی شکستخوردهی مالی بود و با استقبال عمومی مواجه نشد اما بعدها و با پیشرفت سینمای ایران، هر اهل فنی دانست که ناخدا خورشیدِ ناصر تقوایی نه تنها در کارنامهی کاری کارگردانش بلکه در سینمای ایران تکرار نشده است. در ادامه تازهترین روایت از این فیلم را از زبان «علی نصیریان» بخوانید:
به گزارش مجله میدان آزادی به نقل از روابط عمومی موزهی سینما، نسخهی اصلاح و مرمت شدهی فیلم سینمایی «ناخدا خورشید»، ساختهی ناصر تقوایی با همکاری فیلمخانهی ملی ایران و با حضور علی نصیریان بازیگر، هارون یشایایی تهیهکنندهی فیلم «ناخدا خورشید»، سعید قطبیزاده نویسنده و منتقد سینما و جمعی از هنرمندان و علاقهمندان به سینمای ایران در سالن فردوس موزهی سینما به نمایش درآمد.
علی نصیریان بازیگر فیلم «ناخدا خورشید» در این نشست گفت: تقوایی زمانی که فیلمنامه را به من داد گفت میتوانی نقش خود را از میان دو شخصیت «ناخدا» و «مستر فرحان» انتخاب کنی. من به او گفتم نظر شما کدام نقش است؟ و او نقش مستر فرحان را به من واگذار کرد و برای ناخدا کسی را انتخاب کرد که درجه یک بود و به نظرم بهترین نقشپردازی در کارنامهی داریوش ارجمند است.
نصیریان ادامه داد: تقوایی به من گفت که مستر فرحان یک دلال و یکی از دندانهای او طلا است و همین موضوع کافی بود تا من کاملا متوجه شخصیت او شوم. اینکه یک شخصیت دلال دندان طلا داشته باشد، ایدهی فراوانی در اختیار بازیگر قرار میدهد.
وی ادامه داد: تقوایی به دلیل کسالت در میان ما حاضر نیست اما باید از زحمات این مرد پاسداری کنیم. برای ناصر تقوایی آرزوی سلامتی میکنم. از نظر من ایشان یک گوهر درخشان و یک هنرمند خلاق است. همانطور که میدانید در مسئلهی هنر، جوهرهی اصلی خلاقیت است. در این فیلم بازیگری مانند فتحعلی اویسی که در بسیاری از آثار کمدی با شوخی مردم را سرگرم میکرد، شخصیتی ویژه را خلق میکند و این اتفاق محصول کارگردانی است که او را هدایت کرد.
وی ادامه داد: او تلاش بسیار زیادی برای ساخت این فیلم انجام داد. زمانی که فیلمبرداری «ناخدا خورشید» متوقف شد من، داریوش ارجمند و سعید پورصمیمی به ارشاد رفتیم و التماس کردیم تا برای ادامه فیلمبرداری حمایتهایی از آن صورت بگیرد چراکه اثری بسیار درخشان بود.
بازیگر فیلم «گاو» ادامه داد: من سالها این اثر را ندیده بودم و اکنون که به تماشای آن نشستم برایم بسیار جذاب بود. یکی از مهمترین کارهای اولیهی یک کارگردان، انتخاب بازیگران درست برای فیلم است و تقوایی این کار را بسیار ماهرانه انجام داده بود و همگی درخشان هستند.
وی ادامه داد: ارزشها و هنر یک بازیگر به کوتاهی و بلندی نقش نیست، بلکه این موضوع به حضور او بستگی دارد. در فیلم «خورشید» مجید مجیدی نقش کوتاهی برعهده داشتم اما در همان سکانسهای کوتاه توانستم خودم را نشان دهم. پروانه معصومی نیز در همان اندازه، بسیار زیبا در ناخداخورشید ایفای نقش کرد.
نصیریان دربارهی دوبلهی نقش خود گفت: اکنون که پس از سالها فیلم را دیدم گلایهی خود دربارهی دوبلهی فیلم را پس میگیرم و به نظرم دوبلهی این اثر بسیار موفق بوده است. علی حاتمی به دوبله اعتقاد داشت اما من این عقیده را ندارم و معتقد به صدای بازیگر هستم.
نصیریان دربارهی تفاوت کار تقوایی و مرحوم مهرجویی گفت: هر دو هنرمند آثار خارجی را آداپته کردند. مهرجویی فیلم «پستچی» را از ویتسک گرفته بود و به جای سرباز، پستچی را قرار داد. تقوایی نیز داستان «ناخدا خورشید» را از «داشتن و نداشتن» همینگوی اخذ کرد. آداپتهی تقوایی بینظیر است و یکی از بهترین آداپتاسیونهای ادبیات خارجی در سینما به حساب میآید. علت این بوده است که تقوایی فرهنگ جنوب را به خوبی میشناسد و به آن تسلط کاملی دارد. مهرجویی تلاش خود را کرد اما نتیجه متفاوت بود. کار تقوایی را میتوان یک اثر اورجینال دانست. او از نو اقدام به خلق کرد و نمیتوان آن را اقتباس دانست بلکه یک کار ابداعی انجام داد و یکی از درخشانترین و خلاقترین کارگردانهای ایرانی است.
در این برنامه هنرمندانی چون داریوش مودبیان، محمود دینی، مسعود فروتن، کیوان کیانی، علی قویتن، اسماعیل پوررضا، سیاوش دولتسرایی و اعضای باشگاه مخاطبان موزهی سینما و... حضور داشتند.