مجله میدان آزادی: اخبار تیرماه سال 403 متاثر از دو رویدادبزرگ سیاسی اجتماعی در ایران بود که عالم هنر هم از آن بی‌نصیب نبود. یکی انتخابات ریاست جمهوری و دیگری آغاز ماه محرم. اما در کاغذ اخبار تیرماه تلاش کردیم اخباری متفاوت از این دو رویداد مهم سیاسی-اجتماعی برای شما تهیه کنیم. کاغذ اخبار تیر ماه 403 با خبرهایی از دنیای ادبیات، موسیقی، سینما و هنرهای تجسمی به روایت و انتخاب مجله‌ی میدان آزادی پیش روی شماست.
عکاسی از خورشیدگرفتگی
در یک سنت شکنی، کاغذ اخبار تیرماه را با عکاسی آغاز می‌کنیم. 8 آوریل برابر با بیستم فروردین جهان شاهد یک خورشید گرفتگی بود؛ و خورشیدگرفتگی برای عکاسان یعنی ستاره‌ای که هر صد سال، یک بار می‌درخشد و می‌توانید تصور کنید که چه عکس‌هایی از خورشیدگرفتگی هشتم آوریل در جهان ثبت شد.
طبیعی است که همزمان با این رویداد، مسابقه‌ی عکاسی جهانی برگزار شود. شرکت Kolari Vision که در زمینه‌ی آموزش و آگاهی‌بخشی به عکاسان فعالیت دارد سه برنده‌ی اصلی مسابقه‌ی عکاسی خورشیدگرفتگی 2024 خود را به ترتیب معرفی کرد که در ادامه می‌بینید:
رتبه سوم: لحظه تمامیت | رتبه دوم: روز تاریک | رتبه اول: هواپیما در برابر خورشیدگرفتگی
سینمای ایران:
گروه سینمایی فرهنگ
از خبرهای مهم سینمایی تیرماه، آغاز به کار گروه سینمایی فرهنگ بود. این گروه سینمایی وظیفه‌ی حمایت از آثار سینمایی فرهنگی و آثاری که امکان باقی ماندن بر پرده‌ی سینما، به صورت طولانی مدت را ندارند برعهده خواهد داشت. البته مسئولین می‌گویند این طرح، راهکاری برای جلوگیری از تسخیر گیشه به وسیله‌ی فیلم‌های تجاری و مهجور ماندن بقیه‌ی فیلم‌هاست.
پردیس‌های سینمایی که بیشتر از پنج سالن دارند می‌توانند در ازای اختصاص یک سالن به نمایش فیلم‌های گروه سینمایی فرهنگ از امکان نمایش فیلم‌های از اکران خارج شده سال، فیلم‌های خارجی و اجرای تئاتر برخوردار شوند.
فیلم‌های «بی‌بدن»، «آسمان غرب»، «ایلیا جستجوی قهرمان»، «آپارتچی» و «نوروز» اولین فیلم‌های انتخاب شده در گروه سینمایی فرهنگ خواهند بود تا روزانه ۵ سانس به صورت چرخشی در 5 هفته به آن‌ها اختصاص داده شود.
فروش سینما
فروش سینمای ایران از شانزدهم تا بیست‌ودوم تیر ماه به بیش از ۱۷ میلیارد و ۴۱۰ میلیون تومان رسید. فیلم‌های سینمایی «تگزاس۳»، «خجالت نکش۲»، «مست عشق» و «یادگار جنوب» به ترتیب رتبه‌های اول تا چهارم و فروش میلیاردی جدول فروش شانزدهم تا بیست‌ودوم تیر ماه بودند.
همچنین سه‌شنبه پنجم تیرماه با فروش بیش از ۱۰ میلیارد و ۸۴۲ میلیون تومان، پرفروش‌ترین و سه‌شنبه ۱۲ تیر با ۲۳۴ هزار و ۳۳۶ نفر، پربیننده‌ترین روز سینما در این ماه بودند.
عضو جدید ایرانی اسکار
آکادمی اسکار هر سال از سینماگران سراسر جهان که با آثار متفاوتشان، در سینما ماندگار شده‌اند، دعوت به عضویت در این آکادمی می‌کند.
امسال از میان ایرانیان، بهرام بیضایی سینماگر سرشناس ایرانی در دو شاخه‌ی کارگردانی و نویسندگی برای عضویت در آکادمی اسکار دعوت شده است. او یکی از ۸ نفری است که امسال در بیش از یک شاخه به عضویت آکادمی درآمده است.
سینمای جهان:
آغاز گمانه‌زنی‌ها برای اسکار 2025
صحبت از اسکار شد، بد نیست بدانید که از همین حالا گمانه‌زنی‌ها برای اسکار 2025 شروع شده است و رسانه‌ها هر روز خبر جدیدی از این رقابت منتشر می‌کنند. یکی از این رسانه‌ها نشریه‌ی ورایتی است که نخستین پیش‌بینی خود را از نامزدها و برندگان اسکار ۲۰۲۵ منتشر کرده است در حالی‌که برخی از فیلم‌های این فهرست هنوز رونمایی نشده‌اند تا بشود گفت در رقابت جشنواره‌ها چند مرده حلاجند. پیش‌بینی ورایتی برای برندگان اسکار را در ادامه بخوانید:
بهترین فیلم: «امیلیا پرز» ساخته ژاک اودیار
بهترین کارگردانی: ریدلی اسکات برای «گلادیاتور ۲»
بهترین بازیگر مرد: دنزل واشینگتن برای فیلم «گلادیاتور ۲»
بهترین بازیگر زن: سیرشا رونان برای فیلم «پیشی گرفتن»
نقش مکمل مرد: ساموئل ال جکسون برای فیلم «درس پیانو»
نقش مکمل زن: زوئی سالدانا برای فیلم «امیلیا پرز»
بالاخره مسیح با اسکورسیزی می‌آید؟
و خبر دیگر از سینمای غرب اینکه بالاخره پس از مدت‌ها جزئیاتی از فیلم مسیح اسکورسیزی به رسانه درز پیدا کرد. در فصلنامه‌ی کاغذ اخبار بهار 402 به این اشاره کردیم که مارتین اسکورسیزی، بعد از درخواست پاپ فرانسیس از هنرمندان که «مسیح را به ما نشان دهید»، در دیداری با پاپ، اعلام کرد فیلمنامه‌ای درباره‌ی «عیسی مسیح» در پاسخ به درخواست پاپ فرانسیس نوشته است.
حالا خبر رسیده است که فیلمبرداری فیلم «زندگی عیسی»، پاییز امسال و به احتمال زیاد در ماه اکتبر (آبان) شروع می‌شود و اندرو گارفیلد از بازیگران آن است.
بنا بر شنیده‌ها داستان این فیلم بیشتر در زمان حال می‌گذرد و در ایتالیا، مصر و فلسطین اشغالی فیلمبرداری می‌شود و اسکورسیزی خودش تامین مالی فیلم را که اقتباسی از کتابی به همین نام، نوشته‌ی شوساکو اندو در سال ۱۹۷۳ است، به عهده دارد.
گیشه‌ی جهانی در تسخیر «درون و بیرون 2»
تیرماه انیمیشنی‌ها را باید ماه انیمیشن «Inside Out 2»نامید! این انیمیشن نخستین فیلم سال ۲۰۲۴ نام گرفت که فروش خود در گیشه جهانی را از مرز یک میلیارد دلار عبور داد.
انیمیشن «Inside Out» یکی از ۱۱ فیلم انیمیشنی است که به کلوپ میلیارد دلاری‌ها در تاریخ سینما پیوسته است اما در سریعترین زمان ممکن برای یک انیمیشن.
«درون و بیرون 2» به تازگی فروش خود را از ۱.۲۴۲ میلیارد دلار عبور داد و به پردرآمدترین عنوان استودیو پیکسار در تمام دوران در گیشه‌ی جهانی تبدیل شد و بدون احتساب تورم در رتبه چهارم پرفروش‌ترین فیلم‌های انیمیشن تاریخ سینما قرار گرفت.
در ایران نیز انیمیشن کوتاه «پیچ تاریخی» به کارگردانی میلاد محمدی به بخش مسابقه شانزدهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم کوتاه (FilmOneFest (FOF)) آمریکا راه یافت.
جشنواره فیلم کوتاه (FilmOneFest (FOF)) آمریکا با شعار «کمتر، بیشتر است!»، فیلمسازان را به چالش می‌کشد تا داستان‌های خود را در کمتر از ۲ دقیقه بیان کنند.
انیمیشن کوتاه «پیچ تاریخی» پیش از این به بخش مسابقه‌ی دوازدهمین دوره‌ی جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم کوتاه دانشجویی چین راه یافته و موفق به کسب جایزه از این جشنواره شده بود.
موسیقی: رکوردزنی چاووشی
در حوزه‌ی موسیقی هم اواخر خردادماه بود که خبر برگزاری کنسرت علیرضا قربانی در تیرماه و در مجموعه‌ی تاریخی تخت جمشید خبرساز و موجب نگرانی‌هایی برای دوستداران آثار تاریخی شد و آرزوی برگزاری کنسرتی در محوطه‌ی تخت جمشید را با اما و اگرهایی روبه‌رو کرد.
کارشناسان میراث‌فرهنگی، برگزاری کنسرت و لرزه‌های مداوم با امواج بسیار ریز در محوطه‌ای منحصربه‌فرد چون تخت جمشید را آسیب‌زا می‌دانستند.
اما مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید اطمینان داد برخلاف آنچه در بلیط‌های پیش‌فروش این کنسرت آمده است، کنسرت نه تنها در کاخ آپادانا برگزار نمی‌شود بلکه در فاصله 50 متری از بنا برگزار خواهد شد و هیچ‌گونه آسیبی به بنای باقی‌مانده‌ی تخت جمشید وارد نخواهد کرد.
خبر بعدی موسیقی نیز در حال و هوای برگزاری کنسرت است؛ ارکستر ملی ایران به رهبری همایون رحیمیان و خوانندگی حسام‌الدین سراج، دوازدهم و سیزدهم تیرماه در تالار وحدت روی صحنه رفت.
نکته‌ی خواندنی کنسرت «ماه من»، اجرای قطعاتی نوستالژیک در موسیقی ایرانی از حسام‌الدین سراج بود که برای بسیاری از نسل‌های پیشین خاطره‌انگیز بود. قطعاتی چون «توحید»، «شب عاشقان بیدل»، «ماه من»، «ای ایران»، «حلقه گیسو»، «نشان بی‌نشان»، «سیمین بری» و... .
و آخرین خبر تیرماهی موسیقی که در حال و هوای محرم است اینکه محسن چاوشی به سنت نانوشته‌ی سال‌های اخیرش، همزمان با تاسوعا و عاشورا، قطعه‌ی تازه‌ای را تقدیم به ساحت حضرت عباس کرد که با ۱۰۳ هزار بازدید در پنج روز، رکورد زد.
«تکیه کوچیک» عنوان تازه‌ترین قطعه‌ی عاشورایی این خواننده است که براساس آمار ثبت‌شده در کانال رسمی محسن چاوشی در آپارات، بازدید از آن بعد از گذشت ۷۲ ساعت از انتشار، از ۱۰۳ هزار بازدید عبور کرد.
نقاشی پرتره‌ی مخفی
در دنیای نقاشی هم مثل همیشه کشف یک نقاشی جدید در تیر ماه خبرساز شد. یک خودنگاره از «نورمن کورنیش» که یکی از محبوب‌ترین و مشهورترین هنرمندان شمال شرق انگلستان در نسل خود است، درحالی که پشت یکی از نقاشی‌های خودش مخفی‌شده بود، پیدا شد.
یکی از متخصصان مرمت موزه حین مرمت تابلوی اصلی به تخته‌ی غیرمعمولی برمی‌خورد که با برداشتن آن، نقاشی پرتره پیدا می‌شود و او نخستین فردی بود که پس از خود «کورنیش» موفق به تماشای این خودنگاره شده بود.
درگذشتگان: از عکاس گمنام تا گرانترین نقاش ایران
اهالی هنر در تیرماه «سید عبدالله هاشمی نسب»، عکاس پیشکسوت اصفهانی را در سن ۹۳ سالگی از دست دادند. از هاشمی گنجینه ارزشمندی از عکس‌های بناهای تاریخی، اماکن تفریحی و گردشگری، محیط زیست و مناظر دیدنی اصفهان به یادگار مانده است.
هنرمندان هنرهای تجسمی، استاد اسفندیار ایمان‌زاده از تندیس‌گران و مجسمه‌سازان برجسته‌ی ایرانی که سازنده‌ی مجسمه‌ی بسیاری از شخصیت‌های تاریخ و فرهنگ و ادب ایران است را به سوی منزل ادبی بدرقه کردند.
فرهاد مشیری که به گرانترین نقاش ایرانی شهرت داشت نیز صبح ۲۷ تیر در سن ۶۱ سالگی بر اثر سکته قلبی چهره در خاک کشید
او در فهرست ۵۰۰ هنرمند برتر جهان در سال ۲۰۱۲ قرار گرفت و در ایران اغلب با نقاشی‌های کوزه‌اش شناخته می‌شود.
و در جهان نیز درگذشت اسماعیل کاداره، رمان‌نویس و شاعر آلبانیایی، که آثارش در داخل آلبانی کمونیستی نادیده گرفته شدند، اما برایش شهرت بین‌المللی ایجاد کردند، در ۸۸ سالگی در تیرانا بسیار خبرساز شد.
کاداره که برنده‌ی جوایز بین‌المللی متعددی بود، مدت‌ها به عنوان یکی از مدعیان جدی جایزه‌ی نوبل ادبی مطرح بود. او برنده‌ی جایزه‌ی بین‌المللی بوکر در بریتانیا، جایزه‌ی بین‌المللی ادبیات نویشتات در آمریکا و جایزه شاهزاده آستوریاس در اسپانیا بود. در آلبانی برای درگذشت کاداره 2 روز عزای عمومی اعلام شد.
به پایان آمد این دفتر، حکایت همچنان باقی است.