مجله میدان آزادی: سی و سومین صفحه از صفحات پرونده «هزار و یک سریال» را با فهرستی از بهترین سریالهای جنایی ایرانی و خارجی بهروز میکنیم. این فهرست را به انتخاب و قلم خانم زهرا فرنیا بخوانید:
ژانر جنایی همواره طرفداران زیادی داشته و دارد. برای کسانی که درگیر مسائل عادی روزمرهاند، تماشای داستانهای جنایی یکی از بهترین راههای قطع ارتباط از اتفاقات سادهی پیرامون است. این موضوع از چشم کارگردانها نیز مخفی نمانده، تا جایی که سالانه بیش از بیست سریال هالیوودی در این ژانر ساخته یا بهروز میشوند.
آلفرد هیچکاک، اسطورهای که امروزه از شیوهی روایتش در انواع قصهگویی سینمایی استفاده میشود، پیشگام ساخت اینگونه فیلمها و سریالها بود. شاید بتوان گفت حتی بهترین کارگردانها بخواهند یا نخواهند، در ساخت آثارشان وامدار ژانر جنایی و هیچکاک هستند.
در این ژانر کارآگاهان، پلیسها، وکیلها، جنایتکاران و بیگناهان در برابر یکدیگر قرار میگیرند و حل پروندههای جنایی برای مخاطبی که فقط در جایگاه تماشا قرار گرفته است، هیجانانگیز به نظر میرسد. در ادامه فهرستی از برترین سریالهای این ژانر به انتخاب شما را معرفی میکنیم. توجه داشته باشید که اغلب سریالهای این دسته برای کودکان و افراد مبتلا به بیماریهای قلبی توصیه نمیشود.
۱. خانوادهی سوپرانو (The Sopranos)
«خانوادهی سوپرانو» تقریباً در تمام فهرستهای بهترینها قرار دارد. این سریال در سالهای ۲۰۰۷-۱۹۹۹ از شبکهی HBO در شش فصل و هشتاد و شش قسمت پخش شد. در این سریال شما با زندگی یک خانوادهی مافیایی ایتالیایی–آمریکایی در نیوجرسی همراه میشوید که در ظاهر شبیه هر خانوادهی معمولی دیگری به نظر میرسند اما در باطن از هر کاری که بیزنسشان را زنده نگه دارد فروگذاری نمیکنند. زندگی مافیایی–جنایی تنها جنبهی تأثیرگذار زندگی نقش اول فیلم یعنی تونی سوپرانو نیست. چالشهای روانشناختی فرد اول این دستهی مافیایی موضوع دیگری است که باعث میشود قسمت به قسمت سریال را تماشا کنید.
«خانوادهی سوپرانو» که جوایز متعددی نظیر گلدن گلوب و امی را در کارنامهی خود دارد به عقیدهی بسیاری استاندارد سریالسازی جنایی است. میتوان گفت سریالهای این ژانر با «خانوادهی سوپرانو» سنجیده میشوند. این سریال علاوهبر جذابیت داستان، دائماً مخاطب را به چالش میکشد و پس از تماشای آن سؤالات زیادی از خودتان بهعنوان بیننده خواهید پرسید. حال اگر علاقهمند تماشای این شاهکار سریالسازی هستید، هر قسمت «خانوادهی سوپرانو» حدود یک ساعت تا یک ساعت و نیم طول میکشد. این موضوع ممکن است برای تماشاگران سریالهایی با قسمتهای نیمساعته کمی دشوار باشد!
سریال «خانواده سوپرانو»
۲. شرلوک (Sherlock)
مجموعهی «شرلوک» سریالی اقتباسی از کتاب «شرلوک هلمز» اثر سر آرتور کانن دویل است. این سریال که در چهار فصل و سیزده قسمت طی سالهای ۲۰۱۷-۲۰۱۰ ساخته شد، هدیهی ویژهی شبکهی BBC One در مقاطع سال نوی میلادی به مردم انگلستان به شمار میرفت اما خیلی زود پس از پخش فصل اول شهرت جهانی یافت.
داستان سریال شرلوک همانی است که احتمالاً همهی ما میشناسیم؛ حل کردن معماهای جذاب جنایی. اما چیزی که این سریال را جذاب میکند وقوع این اتفاق در قرن بیست و یک است! شرلوک هلمز (با بازی بندیکت کامبربچ) گوشیبهدست سرچ میکند و دکتر واتسون (با بازی مارتین فریمن) در وبلاگش، خاطرات اکتشافاتشان را مینویسد. علاوهبر داستان جذاب این سریال، شخصیتپردازی و بازیهای دقیق آن نکتهی قابل توجه دیگر سریال شرلوک هلمز است. این سریال برای بازی مارتین فریمن و اندرو اسکات جوایز متعدد تلویزیونی دریافت کرده است. هر قسمت از این سریال را میتوان یک فیلم بلند دانست که در عین استقلال داستانی، همواره با قسمت سوم هر فصل مرتبط است و غافلگیرتان میکند. پس از شروع این سریال، راه برگشتی نیست. حواستان باشد که در دوران امتحانات و درگیریهای شدید سراغ این سریال نروید!
سریال «شرلوک»
۳. کارآگاه حقیقی (True Detective)
«کاراگاه حقیقی» درام جنایی و روانشناختی آمریکایی است. هر فصل از این سریال به بررسی داستان پروندههای متفاوتی (با کارآگاهان جدید) میپردازد که میتواند نکتهی جذابی دربارهی این سریال باشد، چراکه میتوانید تماشای آن را از هر فصلی که خواستید آغاز کنید. این سریال فعلاً در چهار فصل هفت-هشت قسمتی تولید شده و وضعیت تولید فصل پنجم نامشخص است، اما بهخاطر استقبال بینندگان زمزمههای تولید فصل پنجم شنیده میشود.
فضای سریال سرد و تاریک و رازآلود است و حس پروندههای جناییای که کارآگاهان کارکشتهاش بررسی میکنند به مخاطب منتقل میشود. سریال نشان میدهد با هر جنایت نهتنها قربانیان و اطرافیان آنها تحت تأثیر قرار میگیرند، بلکه کارآگاهان با تحقیق بر روی آن مسئله و درک داستان یک جنایت دائماً در حال تغییر و تحول فردی هستند، بهنحوی که شاید آن شخصی که در ابتدای فصل دیدید، در پایان فصل دیگر وجود نداشته باشد. اگر بهدنبال تماشای سریال جنایی هستید، یکی از بهترین گزینهها «کارآگاهان حقیقی» است. البته قبل از تماشا مراقب حال روحیتان باشید!
سریال «کارآگاه حقیقی»
۴. تظاهر (The act)
«تظاهر» تولید ۲۰۱۹ آمریکا به بررسی پروندهی معروف جیپسی رز میپردازد که حدود سالهای ۲۰۰۰ میلادی اتفاق افتاده است. این پرونده یکی از مشهورترین پروندههای جنایی آمریکاست که گفته میشود اغلب مردم آمریکا در همان زمان بهدقت روند بررسی و دادگاههای مربوط به آن را دنبال میکردند. واقعی بودن داستان این سریال خود موضوع جذابی است که به مخاطب اجازهی چشم برداشتن از «تظاهر» را نمیدهد. بازی جویی کینگ نقطه قوت دیگری است. حتی اگر در جریان اصل پرونده باشید و داستان آن برایتان تازگی نداشته باشد، از تماشای هنرنمایی جویی کینگ، نامزد جایزهی امی و گلدن گلوب و سگ آواردز برای بازی در نقش جیپسی رز، لذت خواهید برد. در حاشیهی انتشار سریال «تظاهر» جیپسی رز واقعی، از سازندگان سریال انتقاد کرد و گفت در ساخت این سریال با او مشورتی نشده اما در کل این مجموعه را نمایشی قابل قبول از زندگی خودش میداند.
تماشای «تظاهر» در هشت قسمت حدود هشت ساعت زمان میبرد. پس اگر بهدنبال تماشای درام کوتاه جذاب و جنایی هستید، این مینیسریال گزینهی مناسب پیش روی شماست!
سریال «تظاهر»
۵. پوست شیر
پس از نام بردن از نمونههای موفق خارجی، نوبت به گزینهی وطنی میرسد. «پوست شیر» درام جنایی ایرانی به کارگردانی جمشید محمودی، کارگردان اصالتاً افغانستانی است که ساخت این سریال را سال ۱۴۰۱ آغاز کرد. این سریال از ابتدا سرنخهایی از سریال «کارآگاهان حقیقی» و فیلم «هفت» (اثر فینچر) نشان میدهد که سعی کرده جمعی از تمام چیزهایی باشد که در سینمای جنایی جواب پس داده.
داستان سریال دربارهی مردی است به نام نعیم (هادی حجازیفر) که بهتازگی از زندان آزاد شده و قصد دارد دخترش (پردیس احمدیه) را ببیند. این موضوع سرآغاز ماجرا و معمایی میشود که مخاطب در «پوست شیر» به کمک افسر آگاهی، محب مشکات (شهاب حسینی) بهدنبال حل آن است. پایبندی به اصول اخلاقی و ناموسپرستی موجب ایجاد فضای فیلمفارسیگونه در این سریال شده که برای علاقهمندان ژانر فیلمهای قدیمی و نوستالژیک میتواند جذاب باشد.
در حاشیهی انتشار این سریال مهدی نادری (کارگردان و فیلمنامهنویس) «پوست شیر» را کپی فیلمنامهی خودش یعنی «دندان گرگ» دانست و از پیگیری قانونی حقوقش خبر داد. همچنین از کتاب «دندان گرگ» که بنمایهی مشابهی دارد بهتازگی رونمایی شده است.
این سریال جنایی-عاشقانه را در بیست و چهار قسمت (مجموع سه فصل) و در پلتفرم فیلمنت میتوانید تماشا کنید.
سریال «پوست شیر»
۶. پیکی بلایندرز (Peaky Blinders)
هرجا پای مافیا در میان است پای جنایت هم وسط میآید و در میان سریالهای مافیایی «پیکی بلایندرز» قطعا یکی از سرآمدهاست. «پیکی بلایندرز» تولید ۲۰۱۳ شبکهی BBC از آن سریالهایی است که اگر ندیده باشید، حتماً اسمش به گوشتان خورده، چون جدا از داستان، به مفهوم بدل شده؛ از مدل حرف زدن گرفته تا مدل مو و لباس خاص پیکی بلایندرزی! این نشانگر محبوبیت سریال در میان بینندگان است. در این درام جنایی بریتانیایی که در مقطع زمانی پس از جنگ جهانی اول رخ میدهد شما با خانوادهی خلافکاری به نام تامی شلبی همراه میشوید. تامی شلبی (کیلین مورفی) کهنهسربازی است که پس از بازگشت از جنگ حال خوشی ندارد و از کسبوکار قمار در اسبسواری شروع کرده و پس از تجارت اسلحه به قدرتنمایی سیاسی میپردازد.
با تماشای این سریال شما اعضای خانوادهی شلبی را میبینید که از فقر برخاسته و با قدرت و پول چگونه به اهداف خود میرسند. میبینید که پیکی بلایندرز در مسیر این رشد چگونه همه چیز را فدای موفقیت خود میکند و تکتک اعضای این خانواده در برخورد با این پول و قدرت کثیف، جذابیتی تماشایی دارند. دیالوگهای ماندگار، کارگردانی و فضای قدیمی «پیکی بلایندرز» در شش فصل شما را میخکوب میکند تا آنجا که اگر از پای سریال بلند شوید قطعاً لهجهی بریتیش پیکی بلایندرزی خواهید گرفت!
سریال «پیکی بلایندرز»
۷. خونسرد
«خونسرد» سریال ایرانی تولید ۱۴۰۱ در ژانر جنایی و معمایی به کارگردانی امیرحسین ترابی است. این سریال مهیج و پیچیده توانست مخاطبان زیادی را به خود جذب کند. داستان سریال مربوط به ماجرایی در فضای پزشکی قانونی است؛ داستان ماجرای رسیدگی سرگرد امیرعلی طلوعی (شهرام حقیقتدوست) به پروندهی باند قاچاق اعضای بدن انسان. پیشاپیش مشخص است که با چه فضایی مواجهیم!
شباهت بسیار زیاد این سریال به سریال آمریکایی «دکستر» قابل چشمپوشی نیست. هر دو در ژانر جنایی داستان کسانی است که در پی اجرای عدالت از راههای دیگری جز قانون و دادگاه هستند. البته سازندگان این فیلم هر گونه شباهت به «دکستر» را صرفاً بهخاطر اشتراک ژانر جنایی در این دو سریال دانستهاند.
بازی شهرام حقیقتدوست، امیر آقایی و سارا بهرامی بر کاراکترهای سرد و مرموز این داستان نشسته و شخصیتهای پیچیدهی «خونسرد» را بهخوبی به تصویر میکشند. این سریال برای علاقهمندان به داستانهای جنایی و پیچیده، گزینهای جذاب است.
سریال «خونسرد»
۸. فارگو (Fargo)
«فارگو» یک سریال جنایی و درام آمریکایی است. هر فصل این سریال داستان جنایتی است و در پیرامون خود، اتفاقات دیگری را هم نشان میدهد. اتفاقات این سریال در شهرهای کوچک ایالات متحده رخ میدهد، جایی که اغلب خانوادهها بیصدا و کممشغله زندگی سادهای دارند و کمتر جنایات بزرگ رخ میدهد تا زیر ذرهبین قرار بگیرند. هر قسمت از «فارگو» مملو از اتفاقات غیرمنتظره و جالب است که در ایجاد شگفتی برای مخاطب کم نمیگذارد. روایت این سریال برخلاف اغلب سریالهای جنایی بنمایهی طنز دارد. سیاهی این طنز باعث میشود که شما به موضوعات تیرهای چون خشونت و قتل بخندید.
اگر بهدنبال تماشای سریالی جذاب و جدید در ژانر جنایی هستید، هر شش فصل «فارگو» را به شما توصیه میکنیم. پس از پایان هر فصل میتوانید نفسی عمیق بکشید و بهخاطر استقلال داستانی فصلها، هر وقت زمان داشتید به تماشای فصل بعدی بنشینید. البته مراقب اعتیاد به تماشای «فارگو» باشید!
سریال «فارگو»
۹. راهپله (The Staircase)
سریال «راهپله» در سال ۲۰۲۲ تولید و منتشر شد. «راهپله» بر اساس مستندی به همین نام تولید سال ۲۰۰۴ ساخته شد که پروندهی واقعی مایکل پترسون، نویسندهی آمریکایی را دنبال میکند. داستان حول محور جان باختن مرموز همسر مایکل پترسون و تحقیقات پلیس در این باره است. مخاطب ضمن تماشای درام زندگی پترسون، تلاش میکند تا از راز مرگ همسر او پرده بردارد.
همچنین این سریال نمایش چالشی است برای سیستم قضایی آمریکا در حل پروندههای قتل. در فرآیند رسیدگی به این پرونده سؤالاتی دربارهی عدالت و نبرد قضایی مطرح میشود که شانزده سال به طول میانجامد. قدرت قضاوت مخاطب نیز به همین میزان به چالش کشیده میشود. مایکل پترسون در سال ۲۰۱۹ کتابی با عنوان «پشت راهپله» منتشر کرد که در آن به بررسی خاطرات و احساساتش در فرآیند از دست دادن همسرش و رسیدگی به پروندهی آن میپردازد.
اگر میتوانید خودتان را مانند یک دادگاه به چالش بکشید، سریال «راهپله» در یک فصل و هشت قسمت مناسب شماست.
سریال «راهپله»
۱۰. غریبه (Stranger)
«غریبه» که با نام Forest of Secrets نیز شناخته میشود، یک درام جنایی کرهای است. پخش این سریال به سال ۲۰۱۷ بر روی پلتفرم نتفلیکس برمیگردد و بسیاری از مخاطبان و منتقدان آن را تحسین کردند. داستان این سریال به هوانگ شی موک (با بازی چو سونگ وو) مربوط است؛ دادستانی بیاحساس که بهخاطر عمل جراحی مغزی که در کودکی روی او انجام شده، قادر به درک احساسات انسانی نیست و به همین دلیل میتواند در برابر فساد در سیستم قضایی و پلیسی ایستادگی کند.
دادستان به کمک هان یو جین (با بازی بائه دونا) افسر پلیس، میخواهد حقیقت توطئههای بزرگ پشت جنایات را کشف کند. رابطهی بین دادستان هوانگ شی موک و پلیس هان یو جین در سریال «غریبه» یکی از جذابترین و مهمترین جنبههای داستان است. این دو شخصیت با وجود تفاوتهای شخصیتی و رویههای ذهنیشان تیمی قدرتمند و مکمل یکدیگر را تشکیل میدهند. «غریبه» بهخوبی توانسته با ترکیبی هوشمندانه از درام، جنایت و معما به بررسی فساد درون نهادهای دولتی، دادستانی و پلیس بپردازد. همچنین بهخاطر داستان پیچیده، دیالوگهای هوشمندانه و تعلیق قوی، علیرغم دوری از هالیوود توانسته جایگاه ویژهای در میان سریالهای جنایی پیدا کند. اگر بهدنبال سریالی پرمغز هستید که در آن عدالت و اخلاق در تقابل با فساد و قدرت قرار میگیرد، تماشای دو فصل سریال «غریبه» انتخابی عالی خواهد بود.
سریال «غریبه»