مجله میدان آزادی: پایان هر ماه در مجله میدان آزادی برابر است با انتشار «کاغذ اخبار هنر»؛ کاغذ اخبار شهریور ماه با خبرهایی از عالم هنر و ادب برای طرفداران سینما، عکاسی، نقاشی، انیمیشن، موسیقی و البته ادبیات به انتخاب و قلم خانم «حنانه شکیبا» پیش روی شماست.
ادبیات: وداع با پرچمدار غزل امروز
قطعا مهمترین خبر ادبی شهریورماه در ایران، وداع با پرچمدار غزل معاصر فارسی، محمدعلی بهمنی بود. بهمنی که از آغاز سال 1403، در دفعات متعدد به دلیل سکته مغزی به بیمارستان منتقل و پس از بهبودی به خانه بازگشته بود، سرانجام شامگاه نهم شهریورماه دست در دست فرشته‌ی مرگ، دنیا را وداع گفت. درگذشت او برای شعر فارسی، خسارتی بزرگ و غیرقابل جبران است. مجله میدان آزادی که پیشتر، در مطلب مفصلی به زندگینامه و مهمترین کتاب‌ها و شعرهای استاد محمدعلی بهمنی پرداخته بود، در پرونده پرتره‌ای به شخصیت و آثار او پرداخته است که اینجا در دسترس علاقه‌مندان است. از مهمترین مطالب این پرونده مصاحبه منتشرنشده مجله میدان آزادی با زنده‌یاد محمدعلی بهمنی و مصاحبه با محمد سلمانی، شاعر برجسته و از دوستان نزدیک مرحوم بهمنی است.
پرونده پرتره زنده‌یاد محمدعلی بهمنی
در ادبیات جهان نیز جایزه ادبی «بوکر» 2024 که در اوایل مردادماه نامزدهای اولیه یا به عبارتی فهرست بلند آن اعلام شده بود، در شهریورماه فهرست نامزدهای نهایی خود را اعلام کرد. برتری زنان در این فهرست، خبرساز شد. پنج مورد از شش نامزد این فهرست را آثار نویسندگان زن تشکیل داده‌اند که در تاریخچه‌ی ۵۵ ساله این جایزه ادبی بی‌سابقه بوده است.
شش رمانی که در فهرست نهایی بوکر 2024 قرار گرفتند
رمان‌هایی به قلم «پرسیوال اورت»، «ریچل کوشنر»، «آن مایکلز»، «سامانتا هاروی»، «شارلوت وود» و «ییل ون در وودن» به عنوان شانس‌های نهایی دریافت جایزه‌ی بوکر 2024 معرفی شدند.
خبری دیگر از ادبیات جهان اینکه سی‌ونهمین کنگره‌ی بین‌المللی ادبیات کودکان، دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان (IBBY) یک سپتامبر برابر با ۱۱ شهریورماه، برگزیدگان نهایی جایزه جهانی هانس کریستین اندرسن یا نوبل کوچک را در ایتالیا انتخاب و جوایزشان را اهدا کرد.
هاینز یانیش، نویسنده اتریشی | سیدنی اسمیت، تصویرگر استرالیایی
هاینز یانیش، نویسنده اتریشی و سیدنی اسمیت، تصویرگر استرالیایی برگزیدگان این جایزه در سال ۲۰۲۴ اعلام شدند.
نقاشی: آثار ونگوک خبرساز شد
در عالم نقاشی در شهریورماه، جدیدترین کشف درباره‌ی آثار ونگوک که پس از ده‌ها سال همچنان تحلیلگران آثار هنری را به خود مشغول می‌کند، خبرساز شد.
تابلوی «شب پر ستاره»ی ونگوک که بسیار مشهور است مورد بررسی دانشمندان قرار گرفت تا آنچه را «تلاطم پنهان» در نقاشی او از آسمان می‌نامند، کشف کنند.
این دانشمندان با یک تصویر دیجیتالی با وضوح بالا، توانستند اندازه معمول ضربات قلم مو را به طور دقیق اندازه گیری و آن‌ها را با مقیاس‌های مورد انتظار از نظریه‌های تلاطم مقایسه کنند. دانشمندان با بررسی نتایج این تحقیق، در نهایت اعلام کردند این نقاش هلندی، درکی شهودی از جهان طبیعی داشته است و در نقاشی نمادین خود یعنی «شب پرستاره»، فیزیک حقیقی دنیای واقعی را با دقت شگفت انگیزی در پشت حرکت ابر و هوا در آسمان به تصویر کشیده است.
خودنگاره ونگوک |شب پرستاره| نمایی از تعداد ضربات قلم‌مو بر بوم
علاوه بر خبر پیشین، به تازگی نیز اعلام شده است تابلوی نقاشی «قایق‌های پهلوگرفته» ونگوک که در مجموعه‌ی هنری متعلق به خانواده سلطنتی «بوربون» نگهداری می‌شد، در پاییز پیش رو برای نخستین‌بار پس از 30 سال به مزایده گذاشته خواهد شد.
«ون‌گوگ» تابلو نقاشی «قایق‌های پهلوگرفته» را در پاریس، در تابستان سال ۱۸۸۷ خلق کرد
پیش‌بینی می‌شود این اثر به قیمتی بین ۳۰ الی ۵۰ میلیون دلار در جریان حراج آثار قرن بیستم و بیست‌و‌یکم کریستیز که در هنگ کنگ برگزار می‌شود، فروخته شود و رکورد فروش آثار ون‌گوگ را در آسیا بشکند.
سینما: ونیز، امی، برایان کاکس و آلن دلون
نوبتی هم که باشد حتما دیگر نوبت سینما خواهد بود. قطعا مهمترین اتفاق سینمایی شهریورماه برگزاری جشنواره ونیز و برندگان آن بود. برندگان نهایی این جشنواره قدیمی سینمایی و حواشی آن را می‌توانید در این گزارش-فهرست مطالعه کنید.
پوستر هشتادویکمین دوره جشنواره ونیز 2024
پس از ونیز نیز برگزاری هفتاد و ششمین دوره‌ی جوایز تلویزیونی امی قطعا اتفاق سینمایی بسیار مهمی در تمام جهان بود. رکوردشکنی سریال «شوگان» با 25 نامزدی و دریافت ۱۸ جایزه از مهمترین خبرهای امی 2024 بود.
این سریال، اولین سریال ژاپنی‌زبان بود که برنده‌ی جایزه Primetime Emmy برای سریال درام و دومین سریال غیرانگلیسی‌زبان بود که پس از سریال کره‌ای «بازی مرکب» نامزد دریافت آن شد.
پوستر سریال شوگان، برنده بهترین سریال درام جایزه امی 2024
برندگان نهایی این جشنواره در همه بخش‌ها را می‌توانید در «فهرست برندگان جشنواره امی 2024 در همه بخش‌ها» مطالعه کنید.
خبر دیگر سینمایی اظهارنظر «برایان کاکس» بازیگر مشهور تئاتر و سینماست که برای بازی در سریال «جانشینی» تحسین منتقدان را برانگیخت. او در جشنواره بین‌المللی فیلم ادینبورگ درباره وضعیت امروز سینما و تلویزیون گفت: تلویزیون دارد همان کاری را انجام می‌دهد که سینما پیشتر انجام می‌داد. به نظر من سینما در وضعیت بسیار بدی است و جایگاه خود را از دست داده و دلیل این امر هم تا حدی به دلیل مارول و دی‌سی و امثال آن‌هاست.
کاکس درباره‌ی دخالت استودیوها برای انتخاب بازیگران گفت: این یک سیستم وحشتناک است. کاش می‌شد به روابط فردی برگردیم؛ هنر یعنی همین، روابط مهم است.
برایان کاکس، بازیگر سریال «جانشینی»
از دیگر چهره‌های سینمایی خبرساز جهان در شهریورماه، آلن دلون، بازیگر مشهور اما پرحاشیه‌ی فرانسوی بود که خبر درگذشتش در 88 سالگی در بیست و هشتم مردادماه، همه‌ی صفحات هنری جهان را پر کرده بود.
بالاخره پس از اختلافات شدید فرزندانش در به خاکسپاری او، شنبه سوم شهریورماه، جسد آلن دلون در تمهیدات شدید امنیتی، برای خصوصی برگزار شدن این مراسم، با حضور 40 نفر از آشنایان او که از میان همه‌ی دوستان، همکاران و خانواده‌ی او انتخاب شده بودند به خاک سپرده شد. از میهمانان دست‌چین‌شده‌ی این خاکسپاری خصوصی خواسته شده بود در طی مراسم، تلفن‌های همراه خود را در کیسه‌های پلاستیکی در بسته قرار دهند و عکس نگیرند. اداره محلی نیز، پرواز هواپیماها و پهپادها را بر فراز ملک خصوصی دلون ممنوع کرده بود.
تصویری از دسته‌گل‌های اهدایی طرفداران آلن دلون و تصویری از او در ورودی ملک خصوصی دلون در دوشی
دلون در محوطه‌ی املاک روستایی خود در دهکده‌ی دوشی فرانسه، جایی که در طول سال‌ها حداقل ۳۵ سگ خانگی خود را آنجا دفن کرده بود به خاک سپرده شد. او قبل از مرگ، محل خاکسپاری خود و کشیش کاتولیکی که مراسم تدفین او را اجرا کند انتخاب کرده بود.
انیمیشن: «درون بیرون 2» همچنان می‌تازد
در دنیای انیمیشن نیز که خواهر دوقلوی سینماست، همچنان «درون بیرون 2» رکوردشکنی می‌کند. فروش «درون بیرون ۲» در سطح گیشه‌های بین‌المللی از یک میلیارد دلار گذشت. با این حساب «درون بیرون ۲» تنها انیمیشنی است که موفق شده بدون محاسبه‌ی فروش در آمریکا به این رقم برسد و جزو ۱۲ فیلمی شود که از این نقطه عبور کرده‌اند.
رسیدن به فروش یک میلیارد دلار به این معنی است که این انیمیشن تقریباً در همه‌ی بازارها موفق ظاهر شده است که از این میان مکزیک، فرانسه و کره بیشتر از دیگر کشورها به تماشای این انیمیشن در سینماها نشسته‌اند.
پوستری از انیمیشن «درون بیرون 2»
«درون بیرون 2» چند هفته‌ی پیش با پشت سر گذاشتن «یخ زده ۲» به پرفروش‌ترین انیمیشن تاریخ بدل شد.
موسیقی: از جشنواره موسیقی جوان تا موج شهریوری کنسرت‌ها
از سینما فاصله بگیریم و به سراغ موسیقی برویم. مهمترین خبر موسیقایی شهریورماه، بی‌شک آغاز جشنواره ملی موسیقی جوان بود که پنجم شهریورماه برنامه‌های هفدهمین دوره‌ی آن منتشر و 27 شهریور ماه آغاز شد و تا پنجم مهرماه ادامه خواهد داشت.
پوستر هفدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان
با پایان یافتن ماه‌های محرم و صفر و آغاز ماه ربیع‌الاول، در شهریورماه شاهد آغاز موج جدیدی از کنسرت‌ها بودیم؛ از کنسرت روزبه بمانی تا اپرای «پیروز و پریزاد». از پانزدهم شهریورماه تا پایان این ماه، ۲۲ کنسرت در پنج سالن مختلف تهران برگزار شد.
عکاسی: فعال در ثبت ناشناخته‌ها
در حوزه‌ی عکاسی نیز علاوه بر برگزاری انبوه مسابقات عکاسی در جهان سه خبر در ایران و جهان مهم‌تر از باقی خبرهاست:
در ایران فراخوان هفدهمین جشنواره‌ی عکس خبری دوربین.نت که در شهریورماه منتشر شد و در ۶ بخش شامل عکس خبری سال، مجموعه مستند اجتماعی، مجموعه عکس خبری، انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ (بخش جنبی)، مالتی مدیا و فیلم فراخوان داد.
در بخش مسابقه عکس خبری قرار است آثار ثبت شده در سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ در موضوعات سیاسی، فرهنگ و هنر، ورزش، اجتماعی، اقتصادی، آیین و مذهب طبقه‌بندی شود و در بخش ویژه‌ی عکس سال، بهترین عکس مورد نظر داوران در تمام بخش‌ها ـ حتی تک عکس انتخابی از مجموعه عکس ـ انتخاب خواهد شد.
در جهان نیز اعلام برندگان نهایی دو مسابقه‌ی عکاسی اقیانوس و عکاسی نجومی از مهمترین خبرهای دنیای عکاسی بودند.
برندگان سال 2024 مسابقه‌ی عکاسی نجومی سالانه «رصدخانه سلطنتی گرینویچ» که سال 2024 شانزدهمین سال برگزاری این مسابقه محسوب می‌شود با بررسی بیش از 3700 عکس از عکاسان 58 کشور جهان انتخاب شده‌اند.
شفق‌های قطبی، کهکشان‌ها، ماه، خورشید، مردم و فضا، سیارات، دنباله‌دارها و سیارک‌ها، مناظر آسمانی و ستاره‌ها و سحابی‌ها دسته‌بندی‌های اصلی این مسابقه بودند.
حلقه الماس اثر رایان ایمپریو |برنده اصلی عکاسی نجومی 2024 آکادمی سلطنتی گرینویچ
«رایان ایمپریو» برای تصویر بالا که ترکیبی از بیش از 30 عکس مجزا از خورشید است –که در جریان خورشید‌گرفتگی اکتبر گرفته شده و توهم نوری زودگذری به نام «حلقه الماس» را نمایش می‌دهد- برنده‌ی کلی بخش‌های اصلی مسابقه‌ی عکاسی نجومی و برنده‌ی جایزه‌ی اصلی در بخش خورشید شد.
هدف از مسابقه عکاسی اقیانوس، که از جانب مجله Oceanographic برگزار می‌شود، کمک به افزایش آگاهی درباره‌ی حفاظت از اکوسیستم ظریف اقیانوس‌ها و پژوهش‌های علمی در این حوزه اعلام شد.
عکس‌های برنده از میان ۱۵ هزار عکس انتخاب شدند که در هشت بخش رقابت داشتند: عکاس جوان، حیات‌وحش، پورتفولیو، ارتباط انسانی، هنر زیبا، حفاظت-تأثیر، حفاظت-امید و ماجراجویی.
عکاسی از دنیای زیر آب اثر رافائل فرناندز کابایرو | برنده اصلی مسابقه عکاسی اقیانوس سال ۲۰۲۴
برنده اصلی مسابقه عکاسی اقیانوس سال ۲۰۲۴، «رافائل فرناندز کابایرو» (Rafael Fernández Caballero) است. در تصویر برگزیده‌ی این عکاس، یک نهنگ براید در باخای کالیفرنیا در حال بلعیدن جمعی دایره‌وار از ماهی‌های طعمه است.
درگذشتگان: یادی از اهالی خاک
در آغاز کاغذ اخبار شهریور از محمدعلی بهمنی گفتیم و در پایان کاغذ اخبار شهریور یادی می‌کنیم از دیگر هنرمندان سفرکرده‌ی این ماه.
در آخرین روزهای مردادماه خبر درگذشت «هوشنگ حریرچیان» هنرمند پیشکسوت اصفهانی و «حسین خانی بیک» که هر دو از چهره‌های تلویزیونی سینمای ایران بودند منتشر شد. پس از این دو هنرمند و به فاصله‌ی کمی، «زهره حمیدی» را که او را نیز می‌توان از چهره‌های تلویزیونی سینما نامید، در چهارم شهریورماه از دست دادیم که چندی بود با بیماری سرطان دست و پنجه نرم می‌کرد و بر اثر عوارض و بیماری‌هایی علاوه بر سرطان درگذشت.
مرحوم زهره حمیدی
اما درگذشتگان عالم هنر به اینجا ختم نمی‌شود، سینماگران در اواخر شهریور صدرالدین حجازی را نیز به آغوش خاک سپردند.
اهالی ادبیات نیز در شهریورماه علاوه بر محمدعلی بهمنی، علیرضا طبایی، شاعر و ترانه‌سرا، استاد جلیل تجلیل چهره‌ی ماندگار ادب فارسی، مترجم، مصحح، استاد و پژوهشگر برجسته‌ی زبان و ادب پارسی و ابراهیم اقلیدی، مترجم و پژوهشگر را به سوی دنیای باقی بدرقه کردند. روحشان غریق رحمت خداوند.
به پایان آمد این دفتر، حکایات و اخبار عالم هنر همچنان باقی است...