مجله میدان آزادی: هجدهمین صفحه از پرونده «هزار و یک سریال» را با فهرستی از سریالهای عاشقانه بهروز میکنیم. عاشقانهها در همهی تاریخ و در هر قالبی از فیلم گرفته تا شعر و داستان طرفداران خود را دارند چراکه از هر زبان که میشنوی نامکرر است. این فهرست را به قلم خانم سمیه کشوری در ادامه بخوانید:
سبک رمانتیک یا عاشقانه در اواخر قرن هجدهم ظهور کرد. در تعریف آن معمولاً گفته میشود که رمانتیسم واکنشی به عقلگرایی و دیگر کنشهای اجتماعی بود. با همهی اینها این ژانر با گذشت سالیان سال و ظهور و بروز ژانرهای جدید، همچنان پرقدرت به حیات خود ادامه میدهد و در جای خود محکم ایستاده است.
شاید یک دلیلش طرفداران پر و پا قرصش باشند. آدمهایی که عشق و تجربهی عاشقانه را جزئی جداییناپذیر از زندگی میدانند و به آن باور دارند. البته باید گفت عشق، ماهيتى انسانى دارد و نیاز انسان به عشق و عشقورزی نیازی غیرقابل انکار است. شاید طرفداران این ژانر، نیاز به عشق را بهصورت یک واقعیت پذیرفتهاند، حتی اگر در زندگی خود، تاکنون عشق را با یک نمود بیرونی تجربه نکرده باشند. به عبارتی فیلم عاشقانه بهمثابه راه تنفسی در دنیای معاصر پر از هرجومرج و گاهی خشن عمل میکند. گویی به انسان ماشینی یادآوری میکند در این جهان نیز زیبایی و لطافت عشق وجود دارد، از بین نرفته و گموگور نشده است.
گواه این حرف میتواند فیلمهای ژانر عاشقانه باشد که همچنان ساخته میشوند، یا رمانهای کلاسیک رمانتیکی که هنوز اقتباسهای زیادی از آنها صورت میگیرد.
با نگاهی به شبکهی نمایش خانگی ایران هم میبینیم که سریالهای ژانر عاشقانه پیشتاز هستند. در فهرست پیش رو سعی شده بهترین سریالهای عاشقانهی ایرانی شبکهی نمایش خانگی را بهصورت کوتاه معرفی کنیم.
شهرزاد
«شهرزاد» زمانی ساخته شد که هنوز پلتفرمهای شبکههای نمایش خانگی در ایران بهشکل امروزی وجود نداشتند. پخش سریال «شهرزاد» بهصورت هفتگی از طریق مراکز عرضهی فیلم انجام میشد و مخاطبان قسمتهای آن را روی سیدی یا دیویدی از ویدئوکلوپها یا حتی بقالیها میخریدند و نسخهی غیرقانونی آن را میشد از اینترنت دانلود کرد.
سریال «شهرزاد» بستر تاریخی ایران در سال ۱۳۳۲ و زمامداری دکتر مصدق را دستمایهی داستان عاشقانهاش قرار داد. طوری که عشق فرهاد و شهرزاد با تحولات ۲۸ مرداد گره میخورد و و این اتفاق فرهاد را که روزنامهنگار و از طرفداران پر و پا قرص مصدق است از شهرزاد جدا میکند. این جدایی پای نفر سوم یعنی قباد را به داستان باز کرده و شهرزاد برای نجات فرهاد، قصهی تلخ خود را آغاز میکند.
در سریال «شهرزاد» انواع داستانهای عشقی چون عشق ناکام، مثلث عشقی و عشق با پایان خوش وجود دارد و این سریال از این نظر میتواند طرفداران ژانر عاشقانه را راضی کند. به همین علت «شهرزاد» در ژانر عاشقانه سرآمد شد و از طرفی ساخت چنین سریالهایی با این حالوهوا را پایهگذاری کرد. چون «شهرزاد» یکی از پرفروشترین و پرمخاطبترین سریالهای عاشقانه در شبکهی نمایش خانگی ایران شد که بدون عرضه در هیچ پلتفرمی، موفق و پیشتاز پیش میرفت.
شهرزاد در سه فصل بیست و هشت، پانزده و شانزده قسمتی و به کارگردانی حسن فتحی و با بازی علی نصیریان، ترانه علیدوستی، شهاب حسینی، مصطفی زمانی و پریناز ایزدیار ساخته شد. شاید این سریال باید در فصل دوم و در اوج خداحافظی میکرد ولی بهدلیل استقبال بینظیر مخاطبان، فصل سوم آن هم ساخته شد. اگرچه فصل سوم سریال، کمی مخاطبان را دلسرد کرد ولی بهطور کلی تأثیر قصهی این سریال بر روی مخاطبان غیرقابل انکار بود؛ طوری که گردنبند مرغ آمین این سریال چنان معروف شد که تا مدتها بین عشاق بهعنوان سمبل عشق دست به دست میشد.
مانکن
در توضیح خلاصهی داستان «مانکن» به این جمله بسنده شده: عشقهای بزرگ و زیبا، دشمنان بزرگ و مخوف داشتهاند.
«مانکن» در سال ۱۳۹۸ در پلتفرم فیلیمو و نماوا بهصورت اشتراکی عرضه شد. این سریال به کارگردانی حسین سهیلیزاده و به تهیهکنندگی ایرج محمدی و نویسندگی بابک کایدان ساخته شد.
سریال «مانکن» در ژانر درام اجتماعی قرار میگیرد، ولی بیشتر از آنکه درامی اجتماعی باشد، ژانر عاشقانهی آن پیشتاز است. به عبارتی اگرچه در سریال، نابرابری اقتصادی طبقههای مختلف جامعه باعث و بانی جدایی دو عاشق یعنی کاوه (امیرحسین آرمان) و همتا (نازنین بیاتی) میشود ولی در نهایت در سریال این نابرابری اقتصادی و مشکلات ناشی از آن کمی عقب مینشیند و رابطهی این عشاق قد علم میکند.
دیگر بازیگران این سریال بیست و شش قسمتی مریلا زارعی، فرزاد فرزین، لیندا کیانی، محمدرضا فروتن، حسین پاکدل و الهام پاوهنژاد هستند.
همگناه
«همگناه» اولین تجربهی سریالسازی مصطفی کیایی بود. او تا قبل از این تجربهی نویسندگی در سریالهای تلویزیونی را داشت، ولی کیایی اولین سریالش را در شبکهی نمایش خانگی و در دو پلتفرم نماوا و فیلیمو ارائه کرد.
کیایی در سریال «همگناه» داستان عاشقانهاش را در بستر خانواده و روابط برخاسته از آن پیش میبرد. سریال قصهی خانوادهای اصیل به نام صبوری را روایت میکند. اعضای این خانواده بهجز پسر دوم که افسر ادارهی آگاهی است، در یک شرکت با شغلی موروثی کار میکنند. هرکدام از اعضای خانوادهی صبوری، به نوعی گناهی را از گذشتههای دور به دوش میکشند و هرکدام با توجه به نگاه خود به زندگی در صدد جبران آن برمیآیند. در این بین چندین داستان عاشقانه، هم جدید، هم ریشهدار و قدیمی، به جریان میافتد و نسل دیروز و امروز خانواده را درگیر میکند.
این سریال در دو فصل بیست و چهار قسمتی ارائه شد. سریال «همگناه» در زمان انتشار بالاترین میزان تماشا را از آن خود کرد و این امتیاز با انتشار هر قسمت، روند رو به رشد خود را حفظ میکرد.
خاتون
سریال «خاتون» محصول سال ۱۴۰۰ تلفیقی از ژانرهای تاریخی، سیاسی و عاشقانه به کارگردانی تینا پاکروان است. این سریال بهصورت اختصاصی از پلتفرم نماوا پخش شد.
سریال «خاتون» مهم است چون با به دوش کشیدن باری تاریخی و همچنین پروداکشنهای سنگین با کارگردانی یک زن ساخته شد. و وجه دیگر اهمیتش از آن جهت است که با وجود ورود تعداد زیادی از زنان به عالم کارگردانی در چند دههی گذشته، هنوز هم تعداد کمی از آنها ساخت سریال را در کارنامهی هنریشان دارند. بنابراین نام تینا پاکروان بهعنوان اولین زن سریالساز شبکهی نمایش خانگی بر سر زبانها افتاد.
داستان سریال «خاتون» در زمان اشغال ایران به دست ارتش متفقین جریان دارد. خاتون بختیاری، همانطور که از نامِ خانوادگیاش پیداست یک زن بختیاری و مبارز است. او با شیرزاد که یک نظامی در دوران رضاشاه است ازدواج کرده. شیرزاد تحت فشار کمیسر شوروی مجبور به طلاق خاتون و حتی مأمور دستگیر کردن و تحویل دادن خاتون به ارتش شوروی میشود. ولی خاتون با کمک نام رضا فخار به تهران میگریزد. شیرزاد که همچنان دل در گرو زنِ سابقش دارد، خاتون را رها نمیکند و مربع عشقی خاتون، رضا فخار، شیرزاد و ماری است که داستان را پیش میبرد. این عاشقانه در زمان جنگ جهانی دوم و با رفتوآمد بین تهران و گیلان اتفاق میافتد.
بازیگران اصلی سریال نگار جواهریان، اشکان خطیبی، میرسعید مولویان، بیژن امکانیان، مهران مدیری، بابک حمیدیان، مهتاب ثروتی، رضا بهبودی و شبنم مقدمی هستند.
سریال «خاتون» در نخستین جشن بزرگ کارگردانان سینمای ایران جایزهی بهترین کارگردان نمایش خانگی را نصیب تینا پاکروان کرد.
میخواهم زنده بمانم
داستان سریال «میخواهم زنده بمانم» در اواخر دههی شصت در پایتخت اتفاق میافتد. جنگ تحمیلی ایران و عراق تازه تمام شده است و کشور در دورهی گذار بهسوی تغییرات بنیادین برای ارتقای سطح خود در جهان است. عاشقانهی هما حقی (سحر دولتشاهی) و نادر (پدرام شریفی) توسط امیر شایگان (حامد بهداد) به چالش میافتد. امیر شایگان از فرصتهای این دورهی گذار در کشور برای آیندهی خود در ایران استفاده میکند و از این فرصتطلبی چنان سرمست است که همه چیز را برای خود میخواهد؛ همه چیز ازجمله هما حقی. البته فقط این مثلث عشقی نیست که داستان را پیش میبرد و سریال «میخواهم زنده بمانم» پر است از روابط لطیف و عاشقانه با طراحی صحنه و بازیهایی انصافاً قوی که تا حدی چالههای فیلمنامه را پوشش میدهد.
سریال «میخواهم زنده بمانم»، محصول سال ۱۳۹۹ در یک فصل سی و پنج قسمتی در فیلیمو منتشر شد. کارگردان این سریال شهرام شاهحسینی و تهیهکنندهی آن محمد شایسته هستند.
رهایم کن
سریال «رهایم کن» اثر دیگری از کارگردان سریال «میخواهم زنده بمانم» است. شهرام شاهحسینی سال ۱۴۰۱ سریال «رهایم کن» را از طریق فیلیمو منتشر کرد. این سریال نیز تقریباً همان حالوهوای سریال «میخواهم زنده بمانم» را تداعی میکند. با این تفاوت که «رهایم کن» در دههی پنجاه در روستای سیاهرود اتفاق میافتد. در این سریال نیز مثلث عشقی وجود دارد ولی این بار با روبهروی هم قرار دادن دو برادر پیش میرود. البته خردهداستانهای عشقی و سیاسی دیگری نیز در طول سریال در جریان است.
بازیگران اصلی سریال هجده قسمتی «رهایم کن» محسن تنابنده، هوتن شکیبا، هدی زینالعابدین و مونا احمدی هستند.
خسوف
«خسوف» اولین سریال مازیار میری برای نمایش خانگی بود که در پلتفرم نماوا ارائه شد. تهیهکنندهی سریال همایون اسعدیان و بازیگران اصلی آن مینو شریفی، سجاد بابایی، امین تارخ و پوریا رحیمی هستند. سریال «خسوف» در یک فصل پانزده قسمتی و داستان آن حولوحوش شخصیتی به نام امیر میچرخد. امیر برخلاف قولوقرارهای ازدواج با دخترداییاش، به دختر دیگری دل میبندد و این آغاز قصهی عاشقانهی امیر با همهی تکاپوها و ماجراهایش است. نقطه قوت داستان عاشقانهی سریال «خسوف» این است که بهراحتی در ژانر اجتماعی روز هم میگنجد.
آهنگ تیتراژ پایانی این سریال به نام «باب دلمی» با خوانندگی محسن چاوشی به دیده شدن سریال کمک زیادی کرد، با این حال سریال «خسوف» بین مخاطبان امتیاز متوسطی گرفت.
البته باید گفت مازیار میری در این سریال در کنار نامدارانی چون امین تارخ از بازیگرانی با چهرههای جدید و بکر استفاده کرد که هم کاری ارزشمند بود، هم تبحر او بهعنوان کارگردان در بازی گرفتن از چهرههای جدید را نشان میداد.
جزیره
در خلاصهی سریال «جزیره» آمده: «جزیره مکان نیست، بهانهی کشمکش بین آدمهایی است که سرنوشت خود را در آن جستوجو میکنند و دستمایهای است برای تلاش کسانی که تصمیم دارند از زندگی سهم بیشتری داشته باشند؛ آنها برای رسیدن به جزیره دست به هر کاری میزنند.»
این سریال در آبان ۱۴۰۰ و در یک فصل چهارده قسمتی با کارگردانی سیروس مقدم در پلتفرم فیلیمو به نمایش گذاشته شد. سیروس مقدم نشان داده که میتواند بهترین و بدترین سریالها را کارگردانی کند و همه چیز به فیلمنامه بستگی دارد. در فیلمنامهی «جزیره» هم داستان عشقی با چاشنی اختلاف طبقاتی به چشم میخورد و گرهافکنیهای کار نیز خوب پیش میرود اما حواشی سریال جزیره یا هر علت دیگری باعث شد کار تقریباً در اوج و با گرههای بسیاری تمام شود و فصل دومی هم در میان نباشد.
شادی مختاری، هنگامه قاضیانی، مینا وحید، میترا حجار، غزل شاکری، محمدرضا فروتن، کاظم سیاحی، امیر مقاره و حمیدرضا پگاه از دیگر بازیگران سریال «جزیره» بودند.
جیران
نوبتی هم باشد نوبت عاشقانهی تاریخی است که حسن فتحی سابقهی خوبی در آن دارد. حسن فتحی بعد از موفقیت سریال «شهرزاد»، «جیران» را ساخت.
حسن فتحی در «جیران» مستقیم سراغ تاریخ رفت و یکی از شخصیتهای سریالش را چهارمین پادشاه قاجار یعنی ناصرالدینشاه انتخاب کرد. «جیران» برگرفته از ماجرای واقعی عشقِ ناصرالدینشاه به دختری رعیت به نام خدیجهخانم تجریشی است که شاه، اسم جیران را برایش انتخاب میکند.
سریال «جیران» در هفدهمین دورهی جشنوارهی جوایز بینالمللی درامای سئول نامزد جایزهی بهترین سریال جهانی شد. با اینکه سریال جایزهای را عاید خود نکرد ولی حق پخش آن را پانزده کشور خریدند و در نهایت در کشورهای متعددی پخش شد.
از بازیگران اصلی این عاشقانهی تاریخی میتوان به بهرام رادان، پریناز ایزدیار، مریلا زارعی و امیرحسین فتحی اشاره کرد.
در انتهای شب
آیدا پناهنده کارگردان زن دیگری است که از سینما به پلتفرم آمد، آن هم با یک مینیسریال نُه قسمتی به نام «در انتهای شب». سریالی که موفقیت و محبوبیتش نزد اقشار مختلف مخاطبان و منتقدان خارج از تصور سازندگان و فیلمنت شد! شاید بهتر باشد بگوییم آیدا پناهنده با «در انتهای شب» بار دیگر مخاطبان کارهایش را شوکه کرد!
«در انتهای شب» داستان زن و شوهری در آستانهی طلاق را نشان میدهد و تازه بعد از طلاق است که قصهی آشنایی و شخصیتسازی برخواسته از آن رو میآید و موشکافی میشود.
از بازیگران اصلی این مینیسریال عاشقانهی اجتماعی میتوان به علیرضا داوودنژاد، پارسا پیروزفر، هدی زینالعابدین، رایان سرلک، سحر گلدوست، نسرین نصرتی و رضا بهبودی اشاره کرد.