مجله میدان آزادی: پایان هر ماه در مجله میدان آزادی برابر است با انتشار «کاغذ اخبار هنر»؛ کاغذ اخبار مردادماه با خبرهایی از سینما، ادبیات، عکاسی، انیمیشن و معماری به قلم «حنانه شکیبا» پیش روی شماست.
سینما؛ سوگوار اما با انرژی
اهالی سینما در ایران و جهان مرداد ماه را با سوگ آغاز و با سوگ به پایان رساندند.
ایرانی‌ها اول مرداد را با درگذشت سعید راد آغاز کردند که یکی از چهره‌های معروف و محبوب سینمای ایران، قبل و بعد از انقلاب بود.
ابراهیم حاتمی‌کیا که در فیلم سینمای «چ» با سعید راد همکاری داشت، در پی درگذشت این بازیگر قدیمی در مصاحبه‌ای گفت: سعید راد را در فیلم «چ» در نقش تیمسار فلاحی بیشتر شناختم. او بازیگری حرفهای بود که بدون هیچ حاشیه‌سازی و با علم به نقشی که به او پیشنهاد شده بود، پذیرفت در این پروژه با ما همکاری کند. با توجه به شناختی که از سعید راد داشتم، دوست داشت همیشه شاداب و سرحال با مخاطبانش روبه‌رو شود و تصویر یک بازیگر استوار در ذهنمان از او برای همیشه باقی بماند.
سینمای جهان هم یکی از هنرپیشه‌ترین هنرمندان خود را از دست داد. بسیاری از معروفترین رسانه‌های جهان صفحه اول خود را به درگذشت آلن دلون، بازیگری که به خاطر ظاهر زیبا و بازی درخشان خود نه تنها در فرانسه که در تمام جهان به گانگستر زیبا چهره معروف بود، اختصاص دادند.
آلن دلون بازیگر افسانه‌ای سینمای فرانسه در 88 سالگی درگذشت در حالی که سال 2003 در مصاحبه‌ای با یک مجله فرانسوی گفته بود: «پول، تجارت و تلویزیون این ماشین رویایی را ویران کرده است. سینمای من مرده است و من هم همینطور.»
خبر دیگر از سینما اینکه در مردادماه وزیر فرهنگ، گزارشی از آخرین وضعیت ساختمان کاخ جشنواره‌ها که به نام «آسمانه هنر ایران» شناخته می‌شود ارائه داد.
ظاهرا اقدامات مربوط به تملک زمین این بنا به پایان رسیده است و مسابقه‌ی طراحی آن به شکل بین‌المللی برگزار می‌شود که به نفر برتر ۴ میلیارد تومان جایزه تعلق می‌گیرد.
قرار است این ساختمان پیش از ۵۰ سالگی انقلاب تمام و رونمایی شود که از این فرصت تنها 4 سال مانده است و دولت جدید باید آن را به سرانجام برساند.
از دیگر اخبار سینما اینکه اواخر خردادماه بود که از فراخوان جشنواره فیلم و عکس باانرژی خبر دادیم و حالا در اواخر مردادماه به روزهای پایانی این جشنواره رسیده‌ایم. در تازه‌ترین خبر از این جشنواره هیأت داوران بخش فیلم این جشنواره یعنی رعنا آزادی‌ور، حسن معجونی، پری‌ناز ایزدیار، هوتن شکیبا و هدی زین‌العابدین از میان فیلم‌های حاضر در این رویداد، ۵۹ اثر را برای حضور در بخش فیلم انتخاب کردند.
گوهر خیراندیش، همایون ارشادی، نسرین مقانلو، پانته‌آ پناهی‌ها، فرید سجادی‌حسینی، نازنین فراهانی، نهال دشتی، افشین سنگ‌چاپ، مهدی زمین‌پرداز، بهرام بهرامی، ندا جبرائیلی، نسرین نصرتی، هانا کامکار، زانیار خسروی، آذرخش فراهانی، هومن حاجی عبداللهی، رامین راستاد و سیاوش چراغی‌پور، بازیگرانی هستند که در فیلم‌های منتخب نخستین جشنواره «فیلم و عکس با انرژی» نقش داشته‌اند.
از اتفاقات مهم هنری مردادماه حضور پررنگ آقای مجری محجوب تلویزیون در رسانه‌ها بود. ایرج طهماسب که با نام «آقای مجری» شهرت دارد اگرچه خودش مجری است و کارش نشستن جلوی دوربین و حرف زدن است اما خیلی اهل این نیست که خودش مهمان برنامه‌ای باشد. اما در مرداد ماه در دو گفتگوی تصویری حضور پیداکرد که گفتگوی اول او در یک برنامه‌ی پلتفرمی، دلیل حضور بعدی‌اش در تلویزیون شد. او در دو برنامه قاف و هفت درباره‌ی بچه‌ها، تربیت، کلاه‌قرمزی، برنامه‌ریزی برای کودکان، نسل جدید و سینما حرف زده است با همان مدل حرف زدن شیرین و خاص خودش اما صریح و بی‌پرده. یکی از مهمترین حرفهای او انتقاد به عملکرد مدیران جدید رسانه بود که به گفته‌ی او «به همه چیز مشکوک هستند.»
کتاب؛ کتاب‌بازها و علمی تخیلی‌بازها
در دنیای ادبیات و کتاب هم، مارتین مک‌اینس، نویسنده‌ی اسکاتلندی، جایزه آرتور سی‌کلارک ۲۰۲۴ را برای نوشتن رمان «در معراج» تصاحب کرد.
«در معراج»، سومین رمان مک اینس و درباره‌ی یک زیست‌شناس دریایی است که به تیمی می‌پیوندد که در حال کاوش در یک فضای جدید کشف‌شده در دل اقیانوس اطلس هستند.
جایزه سی‌کلارک سال ۱۹۸۷ توسط کلارک نویسنده آثار علمی تخیلی که فیلمنامه «۲۰۰۱: یک اودیسه فضایی» و نزدیک به ۱۰۰ رمان و داستان علمی تخیلی و غیرداستانی را نوشته بود، تاسیس شد.
در ایران هم می‌توانیم خبر شروع برنامه‌ای از جنس «کتاب‌باز» را در خبرهای مربوط به ادبیات قرار دهیم. همه می‌دانیم که در غفلت تلویزیون و کنار گذاشتن یک یکِ برندها و برنامه‌های پرمخاطبش، این برنامه‌ها یکی یکی به پلتفرم‌ها کوچ می‌کنند.
همه اهالی کتاب برنامه‌ی موفق «کتاب‌باز» را با اجرای متفاوت سروش صحت به یاد دارند که یکی از پرمخاطب‌ترین برنامه‌های کتابی تلوزیون بود. پس از خذف این برنامه در مدیریت جدید سیما، قرار است «اکنون»، یک تاک‌شوی هفتگی باشد که با همان حس و حال، و تیم سازنده‌ی برنامه کتاب‌باز در پلتفرم فیلیمو پخش شود. سروش صحت قرار است در «اکنون» گفتگوهایی با هدف گسترش فرهنگ کتاب‌خوانی با مهمانانش داشته باشد.
انیمیشن؛ رکورد پشت رکورد
در دنیای انیمیشن هم مرداد، ماه نسبتا شلوغی بود. از رکوردشکنی تاریخی «درون بیرون 2» تا خبرهایی از ساخت قسمت‌های جدید انیمیشن‌های «یخ‌زده» و «شرک» و میلیون دلاری شدن «من شرور 4».
«درون بیرون ۲» موفق شد تا از فروش «شگفت‌انگیزان ۲» هم فراتر برود و عنوان پرفروش‌ترین انیمیشن تاریخ پیکسار را از شگفت‌انگیزان 2 برباید و در عین حال چهارمین انیمیشن پرفروش تاریخ شود.
و دیگر اینکه در خبرها آمده «یخ‌زده ۳» هم، سال ۲۰۲۷ راهی سینماها می‌شود که داستانش مثل دو ماجرای قبلی درباره پادشاهی خیالی آرندل است. در حالی که پیشتر گفته شده بود این فیلم سال ۲۰۲۶ اکران می‌شود اما در اخباری که مردادماه منتشر شد زمان اکران آن را پاییز ۲۰۲۷ اعلام کردند.
در تابستان ۲۰۲۶ نیز شاهد بازگشت «شِرِک» در قالب فیلم پنجم خواهیم بود. کمپانی دریم ورکز به صورت رسمی اعلام کرده «شِرِک ۵» در دست ساخت است و تاریخ اکران آن تابستان ۲۰۲۶ خواهد بود.
عکاسی؛ مستقل و در تعامل
از بخش‌های جنبی جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران، در سال‌های گذشته، بخش عکس این جشنواره بود که به صورت غیررقابتی برگزار می‌شد. در چهل و یکمین دوره‌ی این جشنواره برای نخستین‌بار، بخش عکس با دبیر مستقل و با عنوان «جشنواره عکس تهران» به صورت رقابتی برگزار خواهد شد.
در نشست خبری این جشنواره که در مرداد ماه برگزار شد، دبیر این جشنواره گفت این رویداد به صورت مستقل برگزار می‌شود تا این جشنواره که برای اولین بار درحال برگزاری است، نسبتش با عکاسی بیشتر مشهود باشد و بستری مناسب برای رشد و تعالی عکاسان، ایجاد زمینه ارتباط و تعامل عکاسان و امکان وجود بستری برای انتقال تجربه و فروش آثار هنرمندان عکاس برای حمایت از شرکت‌کنندگان در این جشنواره باشد.
تئاتر؛ بازگشت استاد
جشنواره‌های فجر با نزدیک شدن به فصل پاییز، علاوه بر اعلام فراخوان، عوامل برگزارکننده‌ی هر رشته از این جشنواره را معرفی می‌کنند. در مرداد ماه خبر فرخوان چهل‌و‌سومین دوره‌ی تئاتر فجر را منتشر کردیم و در اواخر مردادماه مدیر بخش مسابقه پوستر و عکس تئاتر، مدیر بخش پژوهش، مدیر بخش بین‌الملل، مدیر هنری و مدیر بخش نمایش‌های خیابانی این دوره از جشنواره معرفی شدند.
مهدی آشنا مدیر بخش مسابقه پوستر و عکس تئاتر، سیدجواد روشن مدیر بخش پژوهش، مژگان وکیلی مدیر بخش بین‌الملل، مهدی دوایی مدیر هنری و داریوش نصیری مدیر بخش نمایش‌های خیابانی جشنواره تئاتر فجر هستند.
خبر دیگر از تئاتر اینکه اکبر زنجانپور هنرمند پیشکسوت ایران پس‌از ۸ سال دوری از تئاتر و در ۸۰ سالگی خود به صحنه بازگشته و نمایش «اکتینگ» را کارگردانی خواهد کرد. اگرچه هنوز بازیگران و عوامل اجرایی این نمایش معرفی نشده‌اند اما بازگشت این پیشکسوت تئاتر بعد از 8 سال به صحنه، حتما خبر خوبی برای تئاتر خواهد بود.
نمایش «باغ آلبالو» آخرین اثر زنجانپور در تئاتر است که در سال ۱۳۹۵ در تالار وحدت روی صحنه رفت.
معماری؛ اشک‌ها و لبخندها
در رشته‌ی جذاب معماری هم در مردادماه، بناهایی که به مرحله‌ی نهایی هفدهمین دوره‌ی جشنواره جهانی معماری راه یافتند معرفی شدند. در جشنواره جهانی معماری ۲۰۲۴ که به تمام موسسات و معماران این فرصت را می‌دهد تا بناهای خلاقانه‌ی خود را در معرض رقابت قرار دهند، چین، بریتانیا، هند، دانمارک و استرالیا از کشورهایی هستند که به مرحله نهایی رسیدهاند که از میان 71 کشور فینالیست به مرحله‌ی نهایی رسیدهاند.
تصاویری از بناهای چهار کشور هند، دانمارک، استرالیا و چین، فینالیست‌های جایزه جهانی معماری 2024
در پانزدهمین دوره‌ی این جشنواره پروژه «مسیر رویایی» از ایران به عنوان برنده بخش پروژه آینده سال ۲۰۲۲ معرفی شده بود که یک مسیر پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری شهری را در بخش غربی مجموعه اراضی عباس آباد به خیابان ولیعصر تهران متصل می‌کند.
پروژه «مسیر رویایی» در تهران
اوایل تیرماه بود که مجله میدان آزادی در مطلب «فهرست: 10 مرکز فرهنگی هنری غزه که به عمد ویران شد» به این پرداختیم که رژیم اسراییل به جز حیات فیزیکی مردم غزه، حیات فرهنگی آن‌ها را هم نشانه رفته است و تمام 42 موزه و موسسه‌ی فرهنگی، دانشگاه‌ها و مراکز نگهداری آثار هنری، دست‌نوشته‌ها و اسناد کهن و معماری این تمدن در بمباران و گلوله‌باران و انفجار کاملاً ویران شده و آثار ارزشمندی که داخل آن‌ها نگهداری می‌شد نیز یا از بین رفته و یا قبل از تخریب به سرقت رفته است.
طبیعی است که فلسطینی‌ها برای حفظ میراث و تمدن خود دست به کار شوند. در مردادماه با خبر شدیم یونسکو صومعه «سنت هیلاریون» در نوار غزه را همزمان با ثبت در فهرست میراث جهانی، به عنوان «میراث در معرض خطر بشریت» معرفی کرد. این صومعه که یکی از قدیمی‌ترین صومعه‌های خاورمیانه است قدمتش به قرن چهارم میلادی باز می‌گردد و نخستین جامعه رهبانی در سرزمین مقدس بود.
نمایی از صومعه باستانی سنت هیلاریون در غزه
درخواست برای ثبت این اثر در فهرست «میراث در معرض خطر» از سوی فلسطین ارائه شد که پناه بردن به یونسکو را تنها راه برای محافظت از این مکان در شرایط کنونی و حملات رژیم صهیونیستی می‌داند.
سینما و نقاشی در سوگ
سینماگران علاوه بر سعید راد، فتح‌الله طاهری و هوشنگ حریرچیان را تا منزل ابدی بدرقه کردند.
اهالی نقاشی علاوه بر علی کوهپایه حقی، هنرمند نگارگر تبریزی، سیراک ملکنیان یکی از بنیان‌گذاران هنر مدرن ایران را هم روز شنبه ۲۷ مرداد از دست دادند. او در دهه‌ی ۵۰ برنده رتبه‌ی نخست نمایشگاه بین‌المللی هنر تهران و در سال ۱۳۳۸ برنده جایزه نخست دوسالانه پاریس شده بود.
یادی از درگذشتگان آخرین بخش کاغذ اخبار مردادماه بود که با هم به پایان رساندیم.