مجله میدان آزادی: سومین سال از تولد مجله میدان آزادی فرا رسیده است. در این سال نیز برای گسترش خیابانهای وصل شده از هنر به میدان آزادی، تا تأسیس راههایی تازه از این میدان به قلب هنر و ادبیات ایران و جهان در تلاش بودهایم. در این مطلب گزارشی بخوانید از آنچه در یک سال گذشته انجام دادهایم و آنچه در نظر داریم تا در ادامهی این مسیر انجام دهیم:
مطالب و پروندهها
از زمستان سال گذشته تا به امروز، 13 پرونده روی میز مجله میدان آزادی قرار داشتهاند. در ادامه مروری بر این پروندهها داشته باشید:
1. فصل سوم پرونده «جشنواره فیلم فجر»
(ویژه نقد و بررسی جشنواره فیلم فجر و آثارش)
دی 1403
2. فصل سوم پرونده «جشنواره فیلم اسکار»
(ویژه مرور تاریخچه اسکار، معرفی و نقد آثارش)
بهمن 1403
3. پرونده «باغ ایرانی»
(پرونده بررسی مفهوم زیباییشناختی هنر ایرانی در باغ)
اسفند 1403
4. فصل دوم پرونده «جشنواره فیلم کن»
(ویژه مرور کارنامه و تاریخچه جشنواره بینالمللی فیلم کن)
فروردین 1404
5. فصل دوم پرونده «اردیبهشت کاغذی»
(پرونده ویژه نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران)
اردیبهشت 1404
6. پرونده پرتره «سعید صادقی»
(پروندهای برای ادای احترام به سعید صادقی با مرور زندگی هنری و بهترین عکسهایش)
خرداد 1404
7. پرونده «ای ایران»
(ویژه بازخوانی میراث ایستادگی و تابآوری ایرانیان در برابر مهاجمان، از قاب هنر و ادبیات)
خرداد 1404
8. پرونده پرتره «افسانه شعباننژاد»
(پروندهای برای ادای احترام به افسانه شعباننژاد با مرور زندگی هنری و بهترین شعرهایش)
تیر 1404
9. پرونده «ماجرای انیمیشن ایرانی»
( ویژه بازخوانی تجربه پویانمایی در ایران و بررسی مهمترین انیمیشنهای ایرانی)
تیر 1404
10. پرونده پرتره «احمد پژمان»
(پروندهای برای ادای احترام به احمد پژمان با مرور زندگی هنری و بهترین موسیقیهایش)
شهریور 1404
11. پرونده «جشنواره فیلم ونیز»
( ویژه مرور کارنامه و تاریخچه جشنواره بینالمللی فیلم ونیز)
شهریور 1404
12. پرونده پرتره «سهراب سپهری»
(پروندهای برای ادای احترام به سهراب سپهری با مرور زندگی هنری و بهترین آثارش)
مهر 1404
13. پرونده «جشنواره فیلم کوتاه تهران»
(ویژه مرور کارنامه و نقد و بررسی فیلمهای جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران)
مهر 1404
ناگفته نماند که از میانِ این پروندهها، پرونده «ماجرای انیمیشن ایرانی» همچنان باز است. همچنین در قفسه پروندههای مجله میدان آزادی همگام با شروع پروندههای جدید در این یک سال، پروندههایی مانند «هزار و یک سریال» در بازارِ داغ سریالهای شبکه نمایش خانگی و پرونده «روزی روزگاری تلویزیون» به بهانهی پخش سریالهای جدید از قاب تلویزیون ملی، با ریویوها و یادداشتهای تحلیلی مختلف بهروز شدهاند.
اگر از پروندهها گذر کنیم و مطالب دیگر عمومی و مناسبتی مجله را هم در نظر بگیریم، میتوان گفت از دیماه 1403 تا کنون نزدیک به 1500 مطلب در قالبهای مختلف نوشتاری، مانند خبر، ریویو، یادداشتهای معرفی اثر و هنرمند، جستار، فهرست، ویدئو و موشنویدئو، گزارش، مصاحبه، به هنرهای متنوعی از سینما، ادبیات و موسیقی گرفته تا عکاسی، انیمیشن، گرافیک، تئاتر، نگارگری، خوشنویسی، معماری، طراحی لباس، قالیبافی، مجسمهسازی، هنرهای دستی و هنرهای دیگر پرداختهایم. هرچند، جای هنرهای فراوانی در مجلهی میدان آزادی خالی است. این موضوع جزو اولویتهای ما در ادامهی مسیرمان خواهد بود.
اکثر مطالب تولید شده همانند روال گذشته در پلتفرمهای فعال میدان آزادی (تلگرام، بله، ایتا، شاد، اینستاگرام، یوتوب و آپارات) بازنشر شدهاند
تولیدات صوتی و تصویری
اما نوبت تولیدات صوتی و تصویری میدان آزادی است. در سالی که گذشت، با 13 قسمت پادکست و ویدیوکست جدید همراه شما بودیم.
1. رادیو خرمالو
در طول سال قبل «رادیو خرمالو» به همت معصومه توکلی، در شاخه صوتی مجلهی میدان آزادی متولد شد و اپیزودهای تازهی این پادکست در سال گذشته به انتشار رسید. «رادیو خرمالو» که در «کست باکس»، «ساوند کلاود» و «شنوتو» قابل شنیدن است، در هر قسمت کتابهایی مخصوصِ نوجوانان را معرفی میکند که فارغ از معروف و نامآشنا بودن، حتما خواندنی هستند.
2. رادیو رازآلو
«رادیو رازآلو» یکی دیگر از سلسله پادکستهای تخصصی میدان آزادی در زمینه ادبیات و هنر است که تنها پادکستِ فارسی جدی در زمینهی ادبیات فانتزی به شمار میرود. از زمستان 1403 تاکنون 7 قسمت از «رادیو رازآلو» منتشر شده که میتوانید آنها را در پادگیرهای «کست باکس» و«شنوتو» بشنوید.
3. سفر کاتینا
«سفر کاتینا» در قالب «ویدیوکست» در آبانماه 1404 به انتشار رسید. اولین اپیزود ویدیوکست «سفر کاتینا» با اجرای «عطیه میرزا امیری» -کارشناس کتاب کودک- همزمان با پایان هفتۀ کتاب و کتابخوانی و روز جهانی کودک منتشر شد. قسمتهای دیگر این ویدئکست نیز در راه انتشار است.
4. کلاسیکست
«کلاسیکست» پادکست دیگری است که به همت مجید اسطیری تولید شد و به مرور موسیقی کلاسیک جهان میپردازد. در این پادکست بهترین ریمیکسها و کاورها از قطعات مشهور موسیقی کلاسیک به همراه اطلاعاتی درباره زندگی و زمانه یک آهنگساز بزرگ کلاسیک شنیده میشود.
5. رادیو کات
«رادیو کات» مجموعهی 10 قسمتی از پادکستهایی است که دکتر مینو خانی، در این پادکست تمام تاریخ سینمای غرب را بررسی کرده است. این مجموعه ابتدا به صورت متمرکز تنها در اختیار هنرجویان ثبتنامیِ «مدرسه میدان آزادی» قرار داشت. اما بعد از آن در بخش «رادیو کات» برای عموم دوستداران سینما در دسترس قرار گرفت و هماکنون نیز در اتاق رادیوی سایت مجله قابل خریداری است.
علاوه بر اینها، تا کنون در مجله میدان آزادی هر ماه به همت مجید اسطیری، یک نسخه صوتی از مهمترین خبرهای هنر و ادبیات را تولید و منتشر کردیم و در کنار آن سه نسخه صوتی از برخی از پر بازدیدترین مطالب سالهای قبل منتشر شد. تولید فصل سوم ویژه برنامه «قاب نقد فیلم میدان آزادی» که به نقد و بررسی مهمترین فیلمهای روز ایران اختصاص دارد، ویدئوهای «قاب خاطره» که هربار با یک موضوع یا یک کلمه سراغ خاطرات جمعی تصویریمان از سکانسهای نوستالژیک فیلمهای ایرانی (اعم از فیلم و سریال) میرود، ویدئوکلیپهای مناسبتی و سرمقالههای تصویری مرتبط با پروندهها نیز در سالِ سومِ فعالیتمان ادامه پیدا کردند.
مدرسه میدان آزادی
یکی دیگر از خیابانهای مهمِ منتهی شده به میدان آزادی، خیابانی به نام «مدرسهی میدان آزادی» است. مدرسه کار خود را با انتشار فراخوان آغاز «اولین دوره آموزش ژورنالیسم هنر» در پاییز 1402 با 11 رشته در فضای ژورنالیسم هنر آغاز به کار کرد. استقبال و ابراز علاقه هنرجویان عاملی شد بر قوت و استمرار این مسیر در میدان آزادی، و فراخوان دومین دوره آموزشی «ژورنالیسم هنر» در تابستان 1404 منتشر شد. «کارگاه نقد سینما»، «کارگاه روایتنویسی»، «کلاس مقدمات و کلیات ژورنالیسم هنر»، «دوره تاریخ سینمای جهان» عنوان کارگاههای ترم تابستانه این دوره بودند که با مدرسین مطرح برگزار شد. پس از دورههای «ژورنالیسم هنر» که در ترمهای گذشته برگزار شده بود، امسال در ترم پاییز فراخوان نخستین دوره آموزش تخصصی هنر منتشر شد. در این دوره «کارگاه آموزش شعر کودک و نوجوان»، «کارگاه عکاسی از معماری»، «کارگاه داستاننویسی» برگزار میشود.
پیادهراهِ کودک و نوجوان
«پیادهراهِ کودک و نوجوان» مسیر دیگری است که در دومین سال فعالیتمان تاسیس شد و فعالیت در زمینه هنر و ادبیات کودک و نوجوان پرداخت. پیادهراه، گذرگاهی مخصوصِ عابران پیاده است که طبق تعریفی که از معابر شهری شده، صرفا کارکرد فیزیکی، ترافیکی یا حتی اقتصادی ندارد، بلکه مهمترین معنا و مفهومش تقویتِ پیوندِ میان آدمها و ارتباطاتِ انسانی است. ما هم با هدفِ ارتباط عمیقتر و ویژهتر با مخاطبان کودک و نوجوانمان این بخش را تاسیس کردیم، برای اینکه آنها هم به مطالبی که در خود مجله مخصوص آنها تهیه شده دسترسی راحتتری داشته باشند، هم آثار مختلف سینمایی، ادبی و موسیقاییِ ویژهی کودک و نوجوان را پیدا کنند و پیرامون آنها به کنش بپردازند، و با هنرمندانِ بزرگی که در این زمینه به فعالیت مشغولند آشنا شوند.
انتشار خبرنامهای برای مرور مهمترین اخبار هنر و ادبیات کودک و نوجوان با نام «خبرگردی»، یکی از اتفاقات تازهای بود که در سال گذشته در این بخش رخ داد. همچنین تولید محتوا و برنامههایی مخصوص پیامرسان شاد آغاز شد که از جمله آنها، میتوان به برگزاری اولین چالش ریویونویسی مخصوص کودکان و نوجوانان با نام «بهارگردی» اشاره کرد. مخاطبان کودک و نوجوان مجله دعوت شدند تا با تماشای یک سوژه (در اینجا بهار) در آینهی آثار هنری (این بار انیمیشن)، فهم و ارزیابی خود از این آثار را در قالب ریویو بنویسند و با ما در میان بگذارند. برندگان این مسابقه در اردیبهشت ماه معرفی شدند و جوایزی در حال و هوای بهار به یادگار دریافت کردند.
رویداد «نقد و تماشا»
یکی از مهمترین مسیرهای تازه گشوده شده در میدان آزادی در تابستان 1403 آغاز شد. رویدادی هنری با نام «نقد و تماشا» که در هر فصل خود سه بخش دارد. بخش اول اختصاص به اکران یک یا چند فیلم خواهد داشت، با نوعی پیوستگی در موضوع، ژانر یا سیر هنری که بیننده را با خود همراه میکند. در بخش دوم رویداد، نشست یا میزگردهای نقد و بررسی آثار اکرانشده با حضور منتقدان و صاحبنظران برگزار میشود و بخش سوم فرصت و چالش ریویونویسی و نقدنویسی برای بینندگانی است که چه در همه یا یکی از اکرانها حضور داشتهاند، چه نداشتهاند و صرفا جزو علاقمندان به آن فیلم(ها) قرار دارند. در ادامه مروری بر آنچه در سال گذشته در «نقد و تماشا» رخ داده خواهیم داشت:
فصل اول: اکران و نقد مهمترین انیمیشنهای هایائو میازاکی
فصل نخست رویداد «نقد و تماشا» همزمان با روز سینما، ویژۀ اکران بهترین انیمیشنهای بزرگترین کارگردان امروز انیمیشن هنری جهان هایائو میازاکی از 19 تا 28شهریورماه برگزار شد. در هفتۀ اول فصل میازاکی رویداد نقد و تماشا، سه انیمۀ کودکانۀ برتر او یعنی «همسایۀ من توتورو»، «پونیو، روی صخره، کنار دریا» و «سرویس تحویل کیکی» همراه با دوبله فارسی در سینمای روباز باغ کتاب اکران شدند و در دومین هفته فصل، سه انیمه شاهکار بزرگسالانهتر او با نامهای «نائوشیکا از دره باد»، «شاهزاده مونونوکه» و «شهر اشباح» بر روی پرده سینما روباز باغ کتاب به نمایش درآمدند. و در آخر پس از دوهفته اکران، نشستِ آموزشیِ بررسی، تحلیل و نمادشناسی شش شاهکار هایائو میازاکی و استدیو جیبلی روز چهارشنبه دوم مهر با حضور دو کارشناس هنری در سالن گالری باغ کتاب تهران برگزار شد.
فصل دوم: اکران و نقد آثار برگزیده سینمای اقتباسی
فصل دوم رویداد «نقد و تماشا» همزمان با هفته کتاب و کتابخوانی، به سینمای اقتباسی اختصاص یافت؛ یعنی جایی که سینما و کتاب با هم همراه میشوند. در این رویداد چهار اثر متفاوت و برگزیده سینمایی بر مبنای چهار کتاب برجسته ایرانی و خارجی با نامهای «تاجر ونیزی»، «رستگاری در شاوشنگ»، «مهمان مامان»، «کودک و فرشته» در چهار شب متوالی از 25 تا 28 آبانماه در سالن 8 باغ کتاب تهران اکران شدند. پس از هر اکران کارشناسان و منتقدان حاضر در این رویداد، به نقد و بررسی این آثار پرداختند.
بی شک، زحمات دوستان و همکاران میدانِ آزادی در بخشهای مختلفِ داخل و خارجِ مجله همچنین مشارکت و ارتباط شما مخاطبان در این یک سال، پشتوانه و حامی ما در این مسیر بوده است. میدان آزادی، صمیمانه و عمیقا قدردانِ تلاشِ همگی آنهایی هست که نامشان در مطلبی دیگر خواهد آمد. و در آخر، سپاس و تشکر از شما عزیزان، که با خواندن، بازخورد دادن و بازنشر کردن مطالبِ این مجله، در میدان آزادی قدم برداشتید.