مجله میدان آزادی: در ایام نوروز و تعطیلات پیش‌رو فرصت خوبی فراهم است برای تماشای دست‌جمعی فیلم و سریال، و چه گزینه‌ای بهتر از سریال‌های خانوادگی که تمام اعضای خانواده، فارغ از سن و سال و علاقه و... بتوانند از تماشایش لذت ببرند. در این فهرست، 10 سریال از بهترین سریال‌های خانوادگی تلویزیون را که احتمالا برای بزرگترهای خانواده، حکم نوستالژی را دارند و در عین حال می‌توانند برای کوچکترها هم جذاب باشند، انتخاب کردیم تا در ایام نوروز به انتخاب شما برای تماشا کمک کرده باشیم. این فهرست را به قلم پروانه شمس‌آبادی در پرونده «روزی روزگاری تلویزیون» بخوانید:
بی‌شک یکی از درخشان‌ترین ژانرهای سریال‌سازی ایرانی، ژانر خانوادگی است. ژانر خانوادگی که می‌تواند راجع به مسائل مربوط به خانواده باشد و برای تمام رده‌های سنی، مناسب. شاید به خاطر همین خصیصه است که همه‌ی ما از کودکی تا همین چند سال پیش، خاطره‌های فراوانی از شب‌های دورهمی خانوادگی به بهانه‌ی پخش قسمت جدید سریال تلویزیونی مورد علاقه‌مان داریم. همین موضوع باعث شد تا در پرونده «روزی روزگاری تلویزیون» یک فهرست از بهترین سریال‌های خانوادگی تدارک ببینیم. در فهرست زیر طی یک نظرسنجی و از بین انبوه سریال‌های خانوادگی تلویزیونی بعد از انقلاب، ده تا از بهترین سریال‌های خانوادگی تلویزیون ایران را برای شما انتخاب کردیم. معرفی مختصر بهترین سریال‌های تلویزیونی خانوادگی ایرانی را بخوانید:
1. همسران
«همسران» یکی از محبوب‌ترین سریال‌های نیمه‌ی اول دهه‌ی هفتاد خورشیدی بود و از مهم‌ترین همکاری‌های «بیژن بیرنگ» و «مسعود رسام» در قامت کارگردان. این سریال خانوادگی طنز، داستان دو زوج همسایه است. دو زوج که یکی جوان و یکی میانسال است و داستان هر قسمت حول محور مسائل خود زوج‌ها و یا ورود یک مهمان به زندگی آن‌ها می‌گذرد. همسران از جهت طنز سیتکام، بازی طنز بازیگران زن و نمایش زندگی آپارتمان‌نشینی در ایران پیش‌گام است. این سریال به یکی از مهم‌ترین رزومه‌ی کارنامه‌ی بازیگرانش یعنی «مهرانه مهین‌ترابی»، «فردوس کاویانی»، «الهام پاوه‌نژاد» و «فرهاد جم» تبدیل شد.
2. خانه سبز
سریال «خانه سبز» را به نوعی می‌توان ادامه‌ی سریال «همسران» دانست. ادامه‌ای که از موفقیت همسران الهام گرفته است. در این سریال که سال 1375 تولید شده، باز هم سه نسل از خانواده‌ی «صبوری» نمایش داده می‌شود که در یک آپارتمان خانوادگی زندگی می‌کنند. ماجراهای طنز و جدی، نمایش احساسات رمانتیک به دور از سیاه‌نمایی و راضی نگه داشتن مخاطب در همه‌ی رده‌های سنی از حسن‌های «خانه سبز» است. البته سیستم بازی بازیگران این سریال نیز هنوز که هنوز است مورد توجه است. چه «خسرو شکیبایی» در نقش «علی صبوری»، چه «رامبد جوان» در نقش «فرید» و «جد بزرگوار»، چه «آتنه فقیه نصیری» در نقش «لیلی»، چه و چه و چه... .
3. کتابفروشی هدهد
«کتابخانه هدهد» را باید در ژانر خانواده فرهنگی دسته‌بندی کرد! این سریال ساخت 1385 مربوط به روزهای اوج سریال‌سازی «مرضیه برومند» و صدا وسیماست. «کتابفروشی هدهد» روایت خانواده‌ی «کتابچی» است. خانواده‌ای که نسل‌اندر‌نسل کتاب‌فروش بوده‌اند و حالا و تحت شرایطی باید شغل خانوادگی را به شیوه‌ی دیگری ادامه دهند. ماجراهای شغل کتابفروشی سیار و تقابل آن با افتتاح یک پیتزافروشی در خانواده‌ی کتابچی، ماجراهای بسیار جالبی رقم می‌زند. در این ماجراها، هر مخاطب به نوعی نسبت خود را با کتاب و کتابخوانی پیدا می‌کند. «امیرحسین صدیق»، «محمود بصیری»، «راضیه برومند»، «سحر دولتشاهی» و «افسانه چهره‌آزاد» از بازیگران این سریال دوست‌داشتنی هستند.
4 یادداشت‌های کودکی
«یادداشت‌های کودکی» یا «خا‌نبابا جون» ساخت سال 1380 و مربوط به روزگار پررونق شبکه‌ی پنج به عنوان شبکه‌ی تهران بود. سریالی به کارگردانی «پریسا بخت‌آور» که بعدها با ساخت «پشت کنکوری‌ها» و «من یک مستأجرم» نشان داد موفقیتش در سریال «یادداشت‌های کودکی» اتفاقی نیست. سریال «یادداشت‌های کودکی» درباره‌ی بازگشت مشکوک حمید است به سرداب خانه‌ای قدیمی. خانه‌ای که فقط زن و شوهر سرایدار پیر در آن مانده‌اند. این سریال از ماندگارترین بازی‌های «احمد قدکچیان» است و «حمیده خیرآبادی»، «سیروس گرجستانی»، «مهرانه مهین‌ترابی» و... همبازی‌های او در این سریال بودند.
5. پایتخت
فصل یک سریال «پایتخت» از سال 1390 مهمان نوروز تلویزیون خانه‌ها شد و با مداومت هفت فصلی خود، توانست به خاطره‌ی جمعی مخاطبان نوروزی تلویزیون ایران تبدیل شود. «پایتخت» به لحاظ روایت زندگی مردم «معمولی»، خاکستری بودن شخصیت‌ها، طنز کلام و موقعیت و استفاده‌ی درست از المان‌های بومی (به خصوص مازندران) و ملی، از پرطرفدارترین سریال‌های تلویزیون است. حتی در دوره‌ی افول این رسانه. با این‌حال برخی بالا و پایین‌ها و شوخی‌های کلامی برخی فصل‌ها «گاهی» برای کودکان مناسب نیست. «محسن تنابنده»، «ریما رامین‌فر»، «علیرضا خمسه»، «بهرام افشاری»، «نسرین نصرتی»، «هومن حاجی‌عبداللهی» و «احمد مهران‌فر» از بازیگران این اثر درخشان کارنامه‌ی «سیروس مقدم» هستند.
6. نون خ
شاید بتوان گفت سریال «نون خ» یا «نورالدین خانزاده» موفق‌ترین کار «سعید آقاخانی» چه به لحاظ بازیگری و چه به لحاظ کارگردانی است. داستان سریال چهارفصلی «نون خ» در یک روستای کردنشین می‌گذرد. روستایی که مردمانش برای حل مشکلات خود با زندگی دست‌به‌یقه هستند. اما با روحیه‌ای بسیار امیدوار و خوش‌بینانه. روحیه‌ای که اوجش را در رفتار و حالات خود «نوری» یا نورالدین می‌بینیم. «نورالدین» که پدر سه دختر نیز هست و به جز ماجراهایش با اهالی روستا، با دامادها و خواستگاران دخترانش نیز داستان دارد. با این حال اگر به دنبال سریال صرفاً خانوادگی هستید ما از چهار فصل سریال «نون خ»، فصل اول تا سوم را پیشنهاد می‌کنیم.
7. وضعیت سفید
مهرماه 1390 وقتی «وضعیت سفید» به کارگردانی «حمید نعمت‌الله» روی آنتن شبکه‌ی سه رفت، انگشت‌ها به دهان ماند؛ زیرا به جز بازی خیره‌کننده‌ی بازیگران و دیالوگ‌های بکر، هرکس همه یا بخشی از چیزی که در جست‌وجویش بود را در این سریال می‌دید. شاهکار «وضعیت سفید» به تنهایی در ژانر خانوادگی، جنگ، اجتماعی، نوجوان، عاشقانه و حتی فانتزی حرفی برای گفتن داشت. اما چون در بیشتر خلاصه داستان‌های سریال «وضعیت سفید» آمده: «چند خواهر و برادر و خانواده‌هایشان برای فرار از موشک‌باران تهران توسط صدام، به باغ مادربزرگه پناه می‌برند و آن‌جا درگیر ماجراهای خانوادگی می‌شوند و...»، ما هم فعلا این سریال را در فهرست بهترین سریال‌های خانوادگی تلویزیون قرار می‌دهیم.
8. سه در چهار
سریال طنز «سه در چهار» تقریباً مهم‌ترین کار کارگردانی «مجید صالحی» است. صالحی این سریال را در سال‌هایی ساخت که خودش تنها به عنوان بازیگر طنز تلویزیون شناخته می‌شد و به ذائقه‌ی مخاطبان تلویزیون آشنایی کامل داشت. سریال «سه در چهار» داستان دو باجناق و خانواده‌هایشان را روایت می‌کند. خانواده‌هایی که پر از نیروی کار هستند، اما بیکارند و شبانه‌روز برای یافتن شغلی حلال و شریف تلاش می‌کنند. «محمد کاسبی»، «مهران رجبی»، «آناهیتا افشار»، «علی صادقی» و «نادیا گلچین» برخی از بازیگران این سریال طنز - که از هم‌رده‌های خود چند سروگردن بالاتر است - هستند.
9. خانه ما
سریال «خانه ما» ساخت سال 1379 است. سریالی به کارگردانی «مسعود کرامتی» و نویسندگی چهار نویسنده از جمله «پیمان قاسم‌خانی». این سریال داستان خانواده‌ی «تهرانی» را روایت می‌کند. خانواده‌ای با دو فرزند دختر و دو فرزند پسر، یک پدر استاد دانشگاه و یک مادر خانه‌دار. همین چیدمان شخصیت‌ها موقعیت‌های جذاب بسیاری به خصوص در رابطه‌ی فرزندان و والدین ایجاد می‌کند. سریال «خانه ما» در یک خانه‌ی بزرگ فیلمبرداری شده و گرچه نمی‌توان آن را طنز دانست اما رگه‌هایی از طنز در آن وجود دارد. «رضا بابک»، «گوهر خیراندیش» و «وحید رهبانی» از بازیگران این سریال هستند.
10. آئینه
نوبتی هم که باشد نوبت دهه‌ی 60 تلویزیون است! فصل اول و دوم مجموعه‌ی تلویزیونی «آئینه» ساخته‌ی «غلامحسین لطفی» است و فصل سوم آن ساخته‌ی «فریدون فرهودی» است. این مجموعه‌ی تلویزیونی همان‌طور که از نامش پیداست داستان‌های به‌هم‌پیوسته ندارد و هر قسمت آن به یکی از مسائل درون‌خانوادگی یا بین خانواده و دیگران می‌پردازد. شاید عبارت «زندگی شیرین می‌شود» معروف‌ترین تکه‌کلامی بود که با پخش این سریال بر سر زبان‌ها افتاد! از تیم بزرگ بازیگری مجموعه‌ی «آئینه» می‌توان به «مهین شهابی»، «رویا افشار»، «گوهر خیراندیش»، «فردوس کاویانی»، «پوراندخت مهیمن» و «مرجانه گلچین» اشاره کرد.
در پایان این فهرست تاکید می‌کنیم که سیاهه‌ی سریال‌های خوش‌ساخت خانوادگی تلویزیون ایران در تمام دهه‌ها طولانی است. آن‌قدر طولانی که در یک فهرست نمی‌گنجد.