مجله میدان آزادی: در صفحه دیگری از پرونده «ماجرای انیمیشن ایرانی» به سراغ ارائه‌ی فهرستی از همه‌ی شغل‌های مرتبط با ساختن انیمیشن رفته‌ایم. این فهرست که به قلم «مریم پورعلی‌اکبر» -گرافیست، استاد دانشگاه و کارگردان انیمیشن‌هایی چون غنچه‌های امید و چنگ و سنگ- نوشته شده است را در ادامه بخوانید:
برای ساخت یک انیمیشن سه مرحله اصلی وجود دارد:
پیش‌تولید یا pre production
تولید یا production
پس‌تولید یا post production
این سه مرحله در تمامی انواع تولید انیمیشن وجود دارد. هرکدام دارای زیرشاخه‌های مختلفی هستند که در افراد مختلف با تخصص‌های مختلف در مشاغل انیمیشن آن را پیش می‌برند که در ادامه به آنها می‌پردازیم:
مرحله پیش‌تولید: مرحله پیش تولید از تحقیق و نگارش شروع می‌شود. در واقع ایده و سیناپس اولیه شکل می‌گیرد و گاهی تحقیق و نگارش به موازات هم پیش می‌روند و از هم جدا نیستند و حتی گاهی چند مرحله بازنویسی در خصوص متن‌ها و داستان و سوژه مورد نظر انجام می‌شود تا به مرحله‌ی فیلمنامه‌نویسی برسد. گروه‌های مختلفی به موازات هم کار پیش‌تولید را به عهده دارند و همانطور که تحقیق و نگارش انجام می‌شود. طراحی کانسپت concept،(کاراکتر و فضا). و بعد طراحی شخصیت و طراحی فضا و آکسسوار و طراحی لباس و تکسچر و هر طراحی که لازم باشد انجام می‌شود.
مرحله تولید: سپس در تولید برنامه به مرحله ساخت تمام آیتم‌های بالا می‌رسیم یعنی ساخت کاراکتر، فضا و آکسسوار که این مرحله بستگی به نوع انیمیشنی دارد که در آن قالب قرار است تولید انجام شود؛ دوبعدی یا سه بعدی، کات اوت، استاپ موشن یا تلفیقی و ... . سپس میزانسن و آماده‌سازی لوکیشن و ساخت آکسسوار صحنه انجام می‌شود، به موازات آن نورپردازی هم انجام می‌شود؛ به‌اضافه طراحی لباس و آکسسوار لباس و اجرای آن بعد از آن به مرحله انیمیت کاراکتر و انیمیت دوربین می‌رسیم که باز هم بستگی به تکنیک تولید دارد. مثلا در دوبعدی، حرکت دوربین به مرحله پس‌تولید و تدوین و خروجی موکول می‌شود ولی در سه بعدی کامپیوتر همزمان با انیمیت کاراکتر، برخی ازانیمیت‌های دوربین هم انجام می‌شود و بعضی از حرکت‌ها مثل پن و زوم‌این و زوم‌اوت ممکن است در تدوین انجام شود.
مرحله پس‌تولید: بعد از اینکه انیمیت همه پلان‌ها و سکانس‌ها انجام شد به مرحله پس‌تولید post production می‌رسیم که تدوین و اصلاح رنگ و افکت‌های مخصوص و صدا و موسیقی گذاشته می‌شود.
نکته مهمی که بعد از این مقدمه باید یادآور شد این است که فهرست مشاغلی که در ادامه خواهد آمد فهرست مشاغل کلاسیک انیمیشن هستند بدون در نظر گرفتن رقیب جدی‌شان یعنی هوش مصنوعی!! مطمئنا هوش مصنوعی در تمامی این مشاغل و حتا مراحل کار انیمیشن تغییراتی به وجود خواهد آورد.
بنابراین و با توجه به این مقدمه فهرست تمام مشاغل در تولید انیمیشن به این شرح است:
مرحله پیش‌تولید
فیلمنامه
ایده اولیه یا کانسپت
ایده دو خطی یا لاگ لاین
سیناپس
تریتمنت فیلمنامه
نگارش فیلمنامه
نوشتن داستان اصلی انیمیشن همراه با دیالوگ‌ها، توصیف صحنه‌ها و ساختار کلی روایت. فیلمنامه پایه‌ی اصلی تولید است. بعد از نگارش، دکوپاژ فیلمنامه انجام می‌شود. همزمان با این مسیر، طراحی کاراکترها نیز آغاز می‌شود.
استوری‌برد
تصویرسازی فریم به فریم از صحنه‌های کلیدی انیمیشن برای برنامه‌ریزی روایت تصویری و زاویه‌ی دوربین.
طراحی شخصیت
خلق ظاهر، حالت‌ها، فرم بدنی و ویژگی‌های بصری شخصیت‌های انیمیشن متناسب با داستان و سبک اثر. البته این طراحی قابلیت اصلاح چندباره را دارد.
گریم (در استاپ‌موشن)
در استاپ‌موشن همزمان با طراحی شخصیت و ساخت عروسک، چهره و جزئیات ظاهری عروسک‌ها با رنگ، بافت و اجزای متحرک طراحی می‌شوند تا احساسات و شخصیت را منتقل کنند.
طراحی فضا
تصویرسازی محیط‌ها و لوکیشن‌هایی که داستان در آنها اتفاق می‌افتد، شامل منظره‌ها، شهرها یا فضاهای خیالی.
طراحی آکسسوار
طراحی اشیاء و وسایلی که در صحنه‌ها استفاده می‌شوند، مانند اسلحه، لیوان، صندلی یا ابزارهای جادویی.
طراحی لباس
تعیین پوشش و ظاهر پوشاک شخصیت‌ها با توجه به زمان، مکان و سبک انیمیشن. در ایران البته معمولا طراحی لباس همزمان با طراحی کاراکتر انجام می‌شود و طراحی کاراکتر و لباس یکی است و اگر کاراکتر یک لباس خاص اضافه مثلا برای یک مهمانی ویژه داشته باشد ممکن است آن را کس دیگر انجام دهد.
مرحله تولید
مدلسازی و ساخت کاراکتر
شامل استخوان‌گذاری و طراحی حرکات کاراکتر است.
ریگ
انیمیت کاراکتر و دوربین و فضا
ایجاد حرکت برای شخصیت‌ها، اجسام و دوربین‌ها به‌گونه‌ای که زنده و باورپذیر به‌نظر برسند.
کامپوزیت
برای بررسی این است که آن طراحی روی آن فضا به چه شکلی می نشیند. در این مرحله انیمیت ها و فضاها و اکسسوری ها به صورت لایه لایه روی هم چیده و به اصطلاح کامپوزیت می شوند.
رندر پلان‌ها و سکانس‌ها
خروجی‌گرفتن از صحنه‌های انیمیشن با نور، بافت و افکت‌های نهایی در نرم‌افزارهایی مانند Maya، Blender،Moho ، البته پروژه‌های انیمیشن بزرگ و سنگین معممولا در رندرفارم‌ها، رندر می شوند. در استاپ‌موشن این مرحله به‌صورت عکس‌برداری است.
مرحله پس‌تولید
تدوین (افتر افکت، پریمیر، هوش مصنوعی)
ترتیب‌دادن صحنه‌ها، اصلاح رنگ، اضافه‌کردن ترنزیشن‌ها، جلوه‌های بصری و هماهنگ‌سازی ریتم کلی انیمیشن. یک بخش دیگر این مرحله VFX است و افترافكت كار آن را نیز انجام می‌دهد.
موسیقی
ساخت موسیقی متن برای ایجاد حس، هیجان و فضاسازی مناسب در طول روایت.
دوبله
دوبله یکی از مراحل مهم در تولید انیمیشن است که به وسیله‌ی آن صداپیشه‌ها (گویندگان) به شخصیت‌های انیمیشن صدا می‌دهند. برخلاف فیلم‌های رئال (واقعی) که صدای بازیگر همزمان ضبط می‌شود، در انیمیشن، صدا معمولاً پیش از یا پس از انیمیت در استودیو ضبط می‌شود.
طراحی صدا و صداسازی
گاهی صداهایی که در انیمیشن استفاده می‌شوند به صورت نرمال (عادی) در بانک‌های صدا وجود ندارند که برای این موارد، صداهای طراحی شده، توسط یک متخصص ساخته می‌شوند.
صداگذاری و افکت صدا
افزودن صداهای محیط، دیالوگ‌ها، افکت‌های حرکتی و صوتی برای باورپذیری و جذابیت بیشتر.
خروجی نهایی
ترکیب تمام عناصر صوتی و تصویری برای تولید نسخه‌ی کامل و نهایی انیمیشن جهت نمایش یا انتشار.